مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بنیاد گرایی از اصطلاحات مورد توجه در حوزه‌های مختلف علوم انسانی محسوب می‌شود. مفهومی که ذیل اصول گرایی معتقدان به یک باور مرکزی جزم اندیشانه در جهان اکنونی وقتی خود را مکلف به عمل میبینید گاه نتایج دهشتناکی را به همراه دارد. کتاب حاضر که تالیف کارن آرمسترانگ نویسنده و پژوهشگر انگلیسی‌ست که بعد از تجربه ۷ ساله راهبه کاتولیک بودن در دانشگاه آکسفورد ادبیات کلاسیک و مدرن خوانده است، پس از حادثه یازدهم سپتامبر نگارش یافته. او که تاکنون تاکنون دوازده کتاب درباره دین‌شناسی تطبیقی تألیف کرده و چندین عنوان آن به زبان فارسی نیز منتشر شده است در این کتاب خواسته تا با دقتی پژوهشگرانه تاریخ ۵۰۰ ساله اخیز بنیاد گرایی را در سه دین مهم یعنی اسلام، مسیحیت و یهودیت مور کنکاش قرار دهد. آرمسترانگ در این در کتاب در فهم مبانی تضاد بنیاد گرایی سنتی دینی با مدرنیته ریشه این تضادها را در تقابل عقل گرایی با اسطوره گرایی معرفی می‌کند که چنان که هرکدام حقوق متقابل یکدیگر را محترم شمرده قصد اثبات حقانیت خود را با توسل به زور و ارعاب و کشتار نداشته باشد در هر سه دین بزرگ غربی جایگاه فلسفی و اصولی خود را داراست. آرمسترانگ در تبیین چرایی و چگونگی پدید آمدن بنیاد گرایی در این کتاب آن را بازگشتی به شکل کهن دین نمی‌پندارد بلکه بنیادگرایی را واکنشی به بحران معنوی دنیای جدید می‌داند. کتاب در دو بخش، بخش نخست :دنیای قدیم و جدید و بخش دوم :بنیاد گرایی و در ده فصل به بررسی ریشه‌ها، مبانی و استدلال‌های معتقدان به بنیاد گرایی بر اساس متون و تفاسیر دینی سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام طی ۷۴۰ صفحه می‌پردازد. در پس‌گفتار کتاب نیز گفت و گویی کوتاه که جاناتان کیوش مقاله نویس لوس آنجلس تایمز با خانم آرمسترانگ انجام داده برای مزید استفاده علاقه مندان به دیدگاه شخصی نویسنده ترجمه و گنجانده شده است.

دین، کهن ترین و بانفوذترین نهاد فرهنگی انسانی است که در دیگر نهادهای فرهنگی و اجتماعی تأثیر دارد. بر اساس اصل لزوم تناسب آفرینش و قانون گذاری، خداوند لباس و پوشاک را همراه با سایر نعمات بیکرانش به بشر ارزانی داشت. بدون تردید جهان بینی و انسان شناسی هر فرهنگ و مکتب، نقش اساسی و مهمی در انتخاب نوع و کیفیت پوشش دارد. از این منظر، جایگاه اندیشه دینی، دریکی از نمادهای بارز فرهنگی بشر، یعنی پوشش و لباس، بررسی می گردد. نوع پوشش هر یک از راهبران ادیان ازجمله شئوناتی است که از ویژگی متفاوت اعتقادی و فرهنگی و دین مربوط به آنان سخن می گوید و بیان کننده تاریخ، فرهنگ و جهان بینی هر قوم و ملتی است؛ و از مهم‌ترین مظاهر تمدن به شمار می رود. این پژوهش به بررسی پوشش دینیاران، نماد و رنگ آنان در یهودیت، مسیحیت و اسلام پرداخته است. در این راستا اجزای پوشاک راهبران هر دین مورد بررسی قرار گرفته است که نشان از این دارند که هر چیزی نمادی از یک اعتقاد است که پیامی را به ما می رساند و بستر فرهنگی هر یک از این دین ها در نحوه پوشش دینیاران تأثیر داشته است.

تحقيق و بررسي از آثار گذشتگان تاحدي كه براي ما ممكن است، روشن مي‌كند كه انسان‌ها در تمام دوران‌هاي گذشته درباره حقيقت خود و ساير اشياء، مبدأ پيدايش موجودات جهان، كيفيت سعادت و شقاوت و نحوه بهتر زندگي كردن تحقيق كرده‌اند و انديشيده‌اند. در پژوهش پيش رو يكتاپرستي در اديان زرتشتي، يهوديت، مسيحيت و اسلام مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته است.