جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 23
تحوّل عشق انسانی به عشق ربّانی و نقش آن در تحقق توحید باطنی از دیدگاه روزبهان بقلی
نویسنده:
زهرا کوشکی ، انشاالله رحمتی ، غلامعلی آریا ، علیرضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله جستاری پدیدارشناسانه دربارۀ معنای عشق و انواع آن در آثار روزبهان بقلی است. تلاش نگارندگان بر آن بوده است تا با مطالعة آراء این صوفی نامدار دربارة عشق انسانی و عشق ربّانی و دیگر اصطلاحات مورد تأکید وی نظیر «اغانه»، «التباس» و «تجلّی»، ضمن ارائة شناختی اجمالی از این چهرة سرشناس به سؤال از چگونگی نسبت میان «عشق انسانی» و «عشق ربّانی» پاسخ داده، مسیر متحقق شدن به مرتبه توحید باطنی در اندیشه روزبهان را مشخص نمایند. در این راستا مشخّص می­گردد که برای روزبهان بقلی نسبت میان عشق انسانی و عشق ربّانی، نه از باب «المجاز قنطرة الحقیقة» بلکه از این منظر که عشق انسانی عفیف همان عشق به خداوند است، معنا می­یابد. به این ترتیب دیدگاه روزبهان به­ویژه با برجسته­سازی مفهوم «توحید باطنی» در مقابل «توحید ظاهری»، تفاوت­های بارزی با سه گروه هم عصرش یعنی اهل شریعت، صوفیان ظاهرگرا و غالب عارفان آن زمان پیدا می­کند. وی در نهایت با تشریح مفهوم دو واژة اغانه و التباس، تنها راه درک زیبایی ازلیِ خداوند و چشیدن طعم عشقِ ربّانی و نیل به مرتبة توحید باطنی را از طریق توجه به «تجلّیّات» آن حقیقت سرمدی در صور مخلوقات، به ویژه انسان با تمام ابعاد وجودی­اش اعم از جسمانیّت و روحانیّت، معرفی می­کند.
صفحات :
از صفحه 179 تا 202
ظهور شئون الهی در انسان از دیدگاه اوریگنس اسکندرانی و فیض کاشانی
نویسنده:
نسترن فهیمی ، علیرضا ابراهیم ، زهرا حسینی حمید
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اریگِنس اسکندرانی و فیض کاشانی به ترتیب، دو شخصیت تاثیرگذار در الهیات مسیحی و شیعی به شمار می روند که آرائی خاص را در نسبت میان خدا و انسان ارائه نموده اند. این دو پیشینه­ای از مطالعات فلسفی، کلامی و عرفانی داشته اند و به تفسیر کتاب مقدس و قرآن اهتمام ورزیده اند. این مقاله که به شیوه توصیفی- مقایسه­ای عرضه شده، به بررسی «ظهور شئون الهی در انسان» از دیدگاه این دو می پردازد. اریگنس و فیض اعتقاد دارند که تمامی انسانها، به ویژه عیسی مسیح (پسر) و خلیفه الله، مخلوق خداوند هستند و همة شئونات الهی، به جز ازلیت و ابدیت، بدانها منتقل می­شود. همچنین، دیگر انسانها نیز می­توانند از طریق مسیح یا خلیفه الله بسیاری از صفات و شئونات الهی را در خود به ظهور برسانند. در این راستا، محبت ورزی به عیسی و یا خلیفه الله وسیله ای برای انتقال شئونات الهی به انسان است.
رابطة اعیان ثابته با جبر و اختیار بر پایة دیدگاه‌های محمدجعفر لاهیجی در تفسیر مفتاح الخزائن
نویسنده:
ابراهیم شادمبارکی ، محمد رسول ملکی ، علی رضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ابن‌عربی و شارحانش با طرح و بسط مفهوم «اعیان ثابته» راهی جدید در تبیین مقولات دشوار کلامی و عرفانی گشودند. از جمله محمدجعفر لاهیجی، عارف ایرانی سدة 13 ه.ق.، در تفسیر مفتاح الخزائن کوشید نقش جبر و اختیار در سعادت و شقاوت انسان را به یاری آموزة اعیان ثابته تحلیل کند. این تحقیق که به روش توصیفی‌تحلیلی سامان یافته، نشان می‌دهد اعیان ثابته لوازمی دارد که به واسطه آن می‌توان پاره‌ای از مهم‌ترین مباحث کلامی را تبیین کرد. لاهیجی با استناد به مقولة «استعداد افراد» و قاعدة «متابعت اعیان خارجی از استعداد موجود در اعیان ثابته»، مباحثی همچون «علم پیشین خداوند قبل از خلقت انسان» و «کیفیّت بروز و ظهور اشیا و افعال آدمی بر اساس استعداد نهفته در عین ثابته» و نیز «مفهوم سعادت و شقاوت ذاتی انسان‌ها» و «ارتباط میان اعیان ثابته با کمال و هدایت آدمی» را توجیه و توصیف کرده است. بر پایة این استنباط، میزان جبر و اختیار حاکم بر اوضاع افراد و سایر موضوعات مرتبط را باید با استعداد مندرج در عین ثابتة ایشان سنجید و در حقیقت، اعیان ثابته هستند که مرزهای کردار آدمی و مسیر تعالی‌اش را مشخص می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 124 تا 149
جریان شناسی تصوف در گفتگو با علیرضا ابراهیم
نویسنده:
علیرضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
ولایت از دیدگاه سید حیدر آملی و ملامحسن فیض کاشانی
نویسنده:
علیرضا ابراهیم ، سید ابراهیم میرکاظمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
سید حیدر آملی و ملامحسن فیض کاشانی دو تن از مشاهیر امامیه هستند که آرائی عرفانی را در خصوص مفهوم ولایت ارائه نمودند. نظرات ایشان از این دیدگاه که هر یک متاثر از اندیشه­های ابن­عربی بوده­اند، در این خصوص شباهت­هایی با یکدیگر دارد. آملی و فیض قائل به تسری مقام ولایت حق تعالی به انسان کامل (ولی) بوده و برای اولیاء مراتبی را برشمرده­اند که شامل مطلق و مقید و یا عام و خاص است. با توجه به خاستگاه­های شیعی ایشان، ائمة اطهار (ع) مصادیق اتم ولایت در مقام انسانی به شمار می­روند و حسب این مقام، از سوی خداوند بر تمامی مخلوقات تصرف دارند. همچنین، خاتم ولایت نزد آنان، امام دوازدهم شیعیان است که تجلی حقیقت محمدیست. البته تفاوت میان تفاسیر آملی و فیض از مقام ولایت آن است که گرایش­های فقهی- کلامی در شخصیت فیض، سبب گردیده تا مطالب او استناداتی بیشتر از آیات و روایات داشته و منطق کلامی آن قویتر باشد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 118
جایگاه هنر خوش‌نویسی در نگارش متون مقدس اسلامی و یهودی
نویسنده:
علیرضا ابراهیم، محمدتقی خادمی‌نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
خوش‌نویسی هنری است که در غیاب تمثالگری، به یهودیت و اسلام راه یافت و به ابزاری برای اظهار کلام الاهی تبدیل شد. این تحقیق عوامل بارورکننده این هنر را می‌کاود و کارکردهای آن را در پیشبرد آموزه‌های دینی بررسی می­کند. یافته‌های روش توصیفی‌تطبیقی و رویکرد پدیدارشناسانه نشان می‌دهد که اقتداکردن خوش‌نویسان به فعل الاهی در نگارش کلام مقدس و اشتیاق وافر کاتبان به آشکارسازی زیبایی و اعجاز نهفته در آن، خوش‌نویسی را از زیبانگاری محض، به هنر قدسی ارتقا داد. ریاضت سرمشق‌نویسی، سلوک معنوی و آداب تطهیر خوش‌نویس و امانتداری در استنساخ، اثر نگارنده را به نوعی تفسیر متن مقدس تبدیل کرد که ایمان مخاطب را تقویت می‌کند. زمینه‌های تاریخی، آموزه‌های مشترک و همانندی‌های خطوط عبری و عربی باعث به‌وجودآمدن سبک‌هایی مشابه در خوش‌نویسی یهودی و اسلامی بود. همجواری تاریخی و تشابه در ابزار، همراه با مصارف و اهداف مشابه، به دستاورهایی همسان از هنر خوش‌نویسی منجر شد. البته برخلاف مسلمانان، دقت در نگارش صحیح کلمات و نمایش تقدس محض برای کاتبان عبری به مراتب مهم‌تر از زیبانگاری است.
صفحات :
از صفحه 41 تا 62
مجله «اندیشه مهر»: شماره 19 - فروردین 1396
نویسنده:
مجموعه نویسندگان
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی , مناظره،گفتگو و میزگرد , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران - ایران: خبرگزاری مهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نوزدهمین شماره مجله الکترونیکی «اندیشه مهر» وابسته به گروه دین و اندیشه خبرگزاری مهر دارای عناوین زیر است: گزارش مهم ترین نشست های اندیشه، مطالب بخش اول این شماره را تشکیل می دهد. از جمله این برنامه ها می توان به نشست های «تحلیل و ارزیابی جامعه شناسی پیتر برگر»، نشست «مطالعات میان رشته ای قرآن کریم»، «قرآن و معرفت شناسی»، «شب سیدجلال الدین آشتیانی»، «انسان، جامعه و تاریخ در نگاه شریعتی»، «نقد و بررسی کتاب آستانه تجدد»، «تاریخ گرایی نوین»، «تأملی بر وضع فلسفه در ایران»، «آسیب شناسی نظریه های علم دینی و اسلامی سازی معرفت»، «مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در فقه معاصر شیعه» و «حکمت در ادبیات ایران»، اشاره کرد./ گزارش رونمایی از کتاب «روش شناسی علوم انسانی اسلامی» اثر احمدحسین شریفی در خبرگزاری مهر، و گزارشی از جلسات آموزشی «طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی»، از دیگر مطالب منتشر شده در بخش نخست شماره نوزدهم است./ در بخش دوم پرونده ای ویژه انقلاب اسلامی به چشم می خورد که در آن با اساتید و اندیشمندانی چون: سید سعید زاهد زاهدانی، مهدی فدائی مهربانی، موسی نجفی، ابوذر مظاهری (نویسنده کتاب افق های تمدنی انقلاب اسلامی)، مصطفی ملکوتیان و حجت کاظمی، گفتگو شده است./ علیرضا ابراهیم، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب طی گفتگویی در این شماره به جریان شناسی تصوف پرداخته است. گفتگو با حسن بشیر درباب تمدن اسلامی، گفتگو با داریوش رحمانیان درباره وضعیت رشته های علوم انسانی در ایران، ادامه سلسله گفتگوهای اندیشه مهر با علیرضا قائمی نیا در نقد آرای محمد مجتهد شبستری، گفتگو با مرتضی جوادی آملی، مدیر بنیاد بین المللی اسراء درباب اسلامی سازی علوم انسانی، از دیگر مصاحبه های منتشر شده در نوزدهمین شماره اندیشه مهر است./ مصاحبه با جورج ریتزر، جامعه شناس سرشناس درباره جهانی سازی و مصاحبه با امید صفی، استاد مسلمان دانشگاه دوک آمریکا درباره موضوع وحدت اسلامی دو گفتگوی خارجی این شماره است./ مصاحبه تفصیلی با دکتر رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، گفتگوی ویژه این شماره است. در این مصاحبه علاوه بر مسائل شخصی این چهره ماندگار فلسفه از مسائلی چون ایدئولوژی، علوم انسانی، نسبت فلسفه با مسائل روز، توسعه، داعش و سید احمد فردید پرسش شده است./ معرفی تازه های نشر، پایان بخش این شماره است.
ذوالنون مصری و تعالیم ائمۀ شیعه(ع)
نویسنده:
علیرضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ذوالنون مصری از عرفای اثرگذار بر تصوف است و شناخت سرچشمه­های افکار وی می­تواند به فهم عوامل زاینده و جهت­دهندۀ تصوف یاری رساند. این مقاله می­کوشد ارتباط او را با ائمۀ شیعه (ع) و ترویج آموزه­های ایشان را در قالب روشی توصیفی ـ تحلیلی مستدل ­سازد. بعضی استادان ذوالنون، با امام صادق (ع) ارتباط داشتند و برخی راویان که احادیثی را به­واسطۀ ذوالنون نقل کردند، جزء رجال و روّات معتبر شیعه و از نزدیکان ائمه (ع)­ بودند. شباهتی فراوان میان افکار و اقوال ذوالنون با روایات امیرالمومنین، امام حسین، امام زین­العابدین، امام صادق، امام رضا و امام عسکری (علیهم­السلام) وجود دارد. بعضی علمای شیعه نیز به ذوالنون استناد کرده­اند، همچنین ذوالنون مدتی را در سامرا می­زیست و زمینۀ دیدار وی با امامین عسکریین (علیهماالسلام) فراهم بود. از مستندات برمی­آید که او بی­واسطه از تعالیم ائمۀ شیعه(ع) بهره­مند بوده و بعضی آموزه­های ایشان را ترویج نموده است؛ آموزه­هایی که بعدها مرجع و مأخذ صوفیه شدند.
صفحات :
از صفحه 9 تا 27
تصحیح تطبیقی- انتقادی از رسالۀ «واردات» میرسیدعلی همدانی
نویسنده:
علیرضا ابراهیم، معصومه ناکینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
میرسیدعلی همدانی (د. 786ق) از عرفای نامدار کبرویه است که در ترویج و تثبیت آموزه‌های اسلامی و عرفانی در مناطق شمالی و مرکزی ایران، هند (کشمیر) و خراسان بزرگ (بخش‌هایی از افغانستان و تاجیکستان) سهیم بوده است. معدود آثار چاپ شده از او در ممالک فارسی‌زبان مورد توجه بوده و زمینه برای احیاء دیگر نوشته‌های وی نیز مهیاست. متن فارسی «رسالة واردات» در همین راستا و در قالب تصحیحی تطبیقی- انتقادی عرضه می‌شود، به این وجه که بر مبنای سه نسخة خطی موجود و مطابقت موارد اختلافی با دیگر آثار همدانی، متنی نسبتا منقح تهیه شده و ایرادات نسخ موازی تبیین گردیده است. اشتراک و تشابه ترکیب‌ها و مضامین میان این رساله و سایر مطالب منقول از وی نشان می‌دهد که نزدیک به یقین می‌توان «رسالة واردات» را از آنِ میر سید علی همدانی دانست. محتوای این رساله را مقدمه و مؤخره‌ای ستایش‌آمیز، و متنی سرشار از نصایحی مشفقانه در بر می‌گیرد که در قالب نثری مسجع و آهنگین عرضه شده است. خصوصیات برجستة تصوف کبروی، از جمله: پایبندی به شریعت، پرهیز از قشری‌گری، تمایل به فتوت، التزام به امر به معروف، میل به سیاحت، گرایش به تشیع، التفات به برخی از آراء ابن عربی و توجه به ادبیات فارسی، نیز در این اثر به وضوح قابل مشاهده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 27
فرجام شناسی کیهانی در مکاشفات یهودی دوره بین العهدین
نویسنده:
علیرضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
دوران حد فاصل ترجمه هفتادی تا زمان نگارش عهد جدید، به دوره بین العهدین موسوم است. این دوره به سبب هم جواری یهودیان با اقوام دیگر، موجد ادبیات بسیار پرباری بود که گونه های ادبی متنوعی را در خود داشت. از جمله می توان گونه ادبی مکاشفه را نام برد که به دلایلی همچون تاثیر اندیشه های ایرانی بر یهود، قوت فراوان گرفت. آزارهایی که یونانیان و رمیان بر این قوم روا داشتند، فرجام شناسی نوینی را در مکاشفات بین العهدین بنیان نهاد که هم در راستای تکمیل آموزه های عهد عتیق بود و هم دردهای تاریخی این قوم را مرهم می نهاد. ساختار این فرجام شناسی بر جبری تاریخی استوار بود که فسادهای موجود در جامعه انسانی را موجب فساد و کاستی در امور کیهانی می دانست و آن دو را زمینه ظهور مسیحا و اصلاحات او به شمار می آورد. فرجام شناسی مکاشفات با ارایه نگاهی فراتاریخی به رخدادهای آخرالزمان، دیدگاه های تاریخی فرجام شناسی عهد عتیق را به کلی دگرگون کرد، زیرا از دیدگاه مکاشفه گران دوره بین العهدین، عالم آخرت، به موازات همین عالمِ ماده در جریان بود و اورشلیم آسمانی که نماد ملکوت الهی به شمار می رفت، می توانست هر لحظه در قلب های آدمیان بر پا شود و محل استقرار خداوند باشد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
  • تعداد رکورد ها : 23