جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در سپهر اندیشه، چه شرقی و چه غربی، ادراک و اندیشه بیش‌تر بر نفس و عقل محمول بوده و در این میان جسم همواره مورد کم‌لطفی یا غفلت واقع شده است. ملاصدرا با نظریه حرکت جوهری و مرلو‌-پونتی با پدیدارشناسی ادراک هر کدام نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای برای بدن‌مندی در فاهمه و ادراک قائل شده‌اند. حدوث جسمانی برای صدرا اولین گام در شکل­گیری شناخت است (جسمانیة الحدوث) و بعد به واسطه نفس، جسم لطیفه به روحانیة البقاء می­رسد، اما برای مرلو‌-پونتی بدن آگاهی یگانه راه ادراک هستی است. مقاله حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی – توصیفی و با رویکرد تطبیقی آراء علم النفس ملاصدرا و اندیشه موریس مرلو‌-پونتی در رابطه با ادراک بدن‌مند را بررسی کند. برای این منظور، ابتدا آراء صدرا در باب «جسمانیة‌ الحدوث» نفس مورد بررسی و کاوش قرار گرفته تا از این رهگذر بدن‌مندی مورد مداقّه قرار گیرد، سپس «پدیدارشناسی ادراک» مرلو-پونتی تشریح می‌شود؛ و در آخر وجوه اشتراک و افتراق این دو فیلسوف به بوته آزمایش گذاشته می‌شود.