جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان، تنها موجودی است که امکان نیل به برترین جایگاه در عالم امکان را دارد. بازشناخت جایگاه انسان در منظومۀ خلقت و رابطه آن باخدا و سایر مخلوقات، یکی از مفاهیم بنیادی اندیشه بشری است. همواره در طول تاریخ و در همۀ جوامع، پرسش های مهمی درباره رابطه خدا، انسان وجهان مطرح ‌بوده است. وجوه متمایز انسان از سایر موجودات، ساحت های وجودی را شکل می دهد که منشأ سعادت وی تا رسیدن به مرتبه جانشینی خداوند هستند. نفس، ساحتی از وجود انسان است که محل باورها (عقاید)، احساسات، عواطف، هیجانات و خواست ها، گفتار و کردار آدمی و مایه تمایز افراد با یکدیگر است. بر این اساس، انسان می تواند با همه پدیده‌های هستی ازجمله خداوند ارتباط برقرار کند و چگونگی این ارتباطات قطع به‌یقین سعادت و شقاوت انسان را رقم می زند؛ بنابراین، بررسی دقیق این موضوع ابعاد گوناگونی دارد که عدم توجه به آن، امروزه زمینه ساز مسائل، بلکه بحران هایی در ارائه الگوی ارتباطی صحیح برای افراد جامعه شده است. تحقیق پیش رو به چگونگی روابط چهارگانه انسان باخدا، خود، دیگران و طبیعت در سیره و گفتار امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام می پردازد. این پژوهش با رویکرد تحلیلی- توصیفی درصدد تبیین روابط چهارگانه انسان از متن روایات امام حسن و امام حسین علیهماالسلام است. این بررسی حکایت دارد از این‌که در ادبیات توحیدی، انسان کامل انسانی است که روابطش در همه عرصه ها و ابعاد، روابطی سالم، سازنده، متعادل و موزون باشد و ارتباط او با خالق در سطح متعالی، ارتباط انسان را با خود، دیگران و جهان هستی به‌سوی کمال سوق می دهد

عنصر فرانقش، یکی از شاخصه‌های دستور نظام‌مند هلیدی است. از میان سه فرانقش متنی و بینامتنی و اندیشگانی، فرانقش اندیشگانی یا تجربی بازتابانندۀ لایۀ معنایی متن است. لایۀ معنایی سبک نویسنده را در انتخاب فرایندها و مشارکان نشان می‌دهد و هم‌زمان با تغییر موضوع و هدف نویسنده، نوع و بسامد فرایندها نیز تغییر می‌کند. مقالۀ حاضر ساختار گذرایی وصیت‌نامۀ امام علی(علیه السلام)به امام حسن(علیه السلام) را مطالعه کرده و فرایندها و مشارکانی را بررسی می‌کند که بیشترین فراوانی را داشته و تعیین‌کنندۀ سبک نویسنده‌‌اند. ازآن‌جاکه این نامه طولانی است و ساختار دو نیمۀ نامه در نگاه اول، متفاوت به نظر می‌رسد، روش هلیدی بر دو نیمۀ متن به‌صورت مجزا اجرا شد، که با رسم نمودارهای مقایسه‌ای، فرضیۀ تفاوت ساختاری نیمۀ نخست نامه با نیمۀ دوم آن اثبات می‌شود. در نیمۀ نخست، بیشترین فراوانی به فرایند مادی و مشارکان کنش‌گر و کنش‌پذیر اختصاص می‌یابد، اما در نیمۀ دوم، فرایند ربطی و در نتیجه مشارکان حامل و صفت، بیشترین بسامد را دارند.