جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چند صفحه درباره حدیث با ارزش من مات علی حب آل محمد مات شهیدا و ذکر مصادر و مساند حدیث از طرق اهل سنت.

التفسير الكبير، تفسيرى كلامى، نوشتۀ فخرالدين رازى، متكلم و مفسر اشعرى قرن ششم و هفتم هجرى است. تفسير كبير مهم‌ترين و جامع‌ترين اثر فخر رازى و يكى از چند تفسير مهم و برجستۀ قرآن كريم به زبان عربى است. اين كتاب به سبب حجم بسيارش به تفسير كبير مشهور شده، ولى نام اصلى آن مفاتيح الغيب است. فخر رازى، بر خلاف زمخشرى، كه هدف از تفسيرش دفاع از آموزه‌هاى معتزلى است، به صراحت به انگيزه و هدف خود در نگارش اين تفسير اشاره‌اى نكرده، ولى عملا در جاى جاى آن، به دفاع از مذهب كلامى ابوالحسن اشعرى (متوفى 334) و رد آراى مخالفان وى، به ويژه معتزله، پرداخته است.

کتاب ارزشمند و مختصر حاضر به بررسی آیات غدیر و ذکر روایات موید آن برای امامت امام علی علیه السلام و واقعه غدیر می پردازد.

ان الطروحات الفلسفية التي أشتمل عليها فكر الامام علي(ع) في نهج البلاغة تُمثل نمطاً من التفكير يغلب عليه طابع الاعتزال. ورغم ان ما جاء في غالبيته قد خالف النهج الفلسفي المتعارف عليه، فان روعة العبارة، وعمق المعنى، و جذالة اللفظ، و غزارة المادة، ونوع المواضيع التي تحدث عنها، وهي نفسها التي ترتد اليها محاولات الفلاسفة، قديمهم وحديثهم على السواء، الا وهي: الله والكون والانسان، هذه الامور جميعها، تثبت بما لا يدع مجالا للشك بأن (فكر الامام) هو في صميم الفلسفة، ومن المراجع الهامة التي يمكن ان يعتمد عليها في البحث عن مبادىء الاعتزال، وان مؤلف هذا لطرح، وباعث هذا الفكر، أنما هو فيلسوف بمادته الآيديولوجية وان لم يعتمد الفلسفة، وان ما صدر عنه من أقوال وخطب، تعبر عن تواصل حقيقي بين انسان و انسان.

تفسر لباب التأویل در حقیقت مختصری است از تفسیر معالم التنزیل بغوی که آن نیز گزیده ای از تفسیر ثعلبی نیشابوری است. لذا این تفسیر گزیده گزیده است و همان ویژگیهای تفاسیر اصل را دارد و با دقت و امانت و خلوص نیت شکل گرفته و مورد اعتنای خاص و عام قرار گرفته است. مراجعه کنندگان به دو تفسیر یاد شده در صورت لزوم می توانند گمشده خود را در این تفسیر گزیده بیابند. ///

تفسر لباب التأویل در حقیقت مختصری است از تفسیر معالم التنزیل بغوی که آن نیز گزیده ای از تفسیر ثعلبی نیشابوری است. لذا این تفسیر گزیده گزیده است و همان ویژگیهای تفاسیر اصل را دارد و با دقت و امانت و خلوص نیت شکل گرفته و مورد اعتنای خاص و عام قرار گرفته است. مراجعه کنندگان به دو تفسیر یاد شده در صورت لزوم می توانند گمشده خود را در این تفسیر گزیده بیابند. ///

تفسر لباب التأویل در حقیقت مختصری است از تفسیر معالم التنزیل بغوی که آن نیز گزیده ای از تفسیر ثعلبی نیشابوری است. لذا این تفسیر گزیده گزیده است و همان ویژگیهای تفاسیر اصل را دارد و با دقت و امانت و خلوص نیت شکل گرفته و مورد اعتنای خاص و عام قرار گرفته است. مراجعه کنندگان به دو تفسیر یاد شده در صورت لزوم می توانند گمشده خود را در این تفسیر گزیده بیابند. ///

تفسر لباب التأویل در حقیقت مختصری است از تفسیر معالم التنزیل بغوی که آن نیز گزیده ای از تفسیر ثعلبی نیشابوری است. لذا این تفسیر گزیده گزیده است و همان ویژگیهای تفاسیر اصل را دارد و با دقت و امانت و خلوص نیت شکل گرفته و مورد اعتنای خاص و عام قرار گرفته است. مراجعه کنندگان به دو تفسیر یاد شده در صورت لزوم می توانند گمشده خود را در این تفسیر گزیده بیابند.///

ابو محمد حسین بن مسعود بغوی (متوفای 510)؛ بیشتر از هشتاد سال عمر کرد. در فقه و تفسیر، سرآمد روزگار خود بود و تألیفات گوناگونی در فقه و حدیث و شرح سنن و غریب اللغه و تفسیر دارد و در همه این آثار موفق بوده و بدین سبب هم به او لقب محیی الدین داده اند. تفسیر وی بسیار ارزشمند است. از ابن تیمیه پرسیدند: از تفاسیر زمخشری و قرطبی و بغوی کدامیک به کتاب خدا و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نزدیکتر است؟ پاسخ داد: سالمترین آنها از حیث بدعت و احادیث ضعیف، تفسیر بغوی است که گرچه خلاصه تفسیر ثعلبی است، بغوی احادیث جعلی و بدعت آمیز آن را حذف کرده است. ابن تیمیه در مقدمة فی أصول التفسیر می گوید: تفسیر بغوی، خلاصه تفسیر ثعلبی است؛ جز آنکه (بغوی) تفسیر خود را از آوردن احادیث جعلی و آراء بدعت آمیز مصون داشته است. علاء الدین علی بن محمد بغدادی معروف به خازن (متوفای 725) که تفسیر بغوی را تلخیص کرده است، علت انتخاب خود را چنین بیان می کند: زیرا کتاب معالم التنزیل نوشته علامه جلیل، عالم کامل، احیا کننده سنت، قدوه و پیشوای امت، ابو محمد حسین بن مسعود بغوی، جزو بهترین و ارزشمندترین تألیفات در تفسیر بود. (این کتاب)، جامع آراء صحیحه، عاری از شبهه و تحریف و آراسته به زیور احادیث نبویه و احکام شرعیه بود و در شیواترین عبارات و زیباترین اسلوب شکل گرفته بود... از این رو خواستم تا از گوهرهای تابناک آن بهره فراوان ببرم.... استاد عبدالرزاق مهدی - محقق دار احیاء التراث العربی بیروت - در مقدمه تفسیر بغوی می گوید: این تفسیر از شیواترین کتب تفسیری به شمار می رود؛ نثر آن روان و منسجم است و متضمن احادیثی است که سند همه آنها صحیح یا حَسَن است. استاد محمد حسین ذهبی می گوید: روی هم رفته، این تفسیر، بهترین و سالمترین تفسیر نقلی است که در دسترس اهل علم قرار دارد. وی در تفسیر هر آیه، نخست به سراغ قرآن رفته است تا آیات مشابه و مفسر آن را بیابد؛ که این روش، اصیلترین روش در فهم معانی قرآن است. سپس از احادیث نبوی و آنگاه از اقوال صحابه و تابعان استفاده کرده است. گاه سبب نزول آن را نیز بیان کرده و در صورت لزوم به ریشه یابی واژگان و اعراب و نکات بلاغی و ادبی مربوط به آیه پرداخته است ولی با کمال اختصار و در عین حال با دقت و ظرافت لازم؛ و هرگز بیش از اندازه لازم، به مباحث طولانی کلامی یا فقهی نپرداخته است. از دفع شبهات وارده بر نظم قرآن و غیره نیز غفلت نورزیده است. در نقل روایات، به دقت در اسناد آنها بسنده کرده و به ترجیح یا نقد آنها نپرداخته و به شیوه ثعلبی از آوردن روایات ائمه اطهار نیز دریغ نکرده است و هر جا روایتی، با شأن رفیع اهل بیت مناسبت داشته یا دلیل بر منقبت و فضیلتی برای آنان بوده، بی پروا آن را بیان کرده است. بدین جهت، گاه در چاپهای متعدد آن خواسته اند دست ببرند ولی ناشیانه عمل کرده اند؛ به عنوان نمونه، بغوی - به تبع ثعلبی - در ذیل آیه و أنذر عشیرتک الاقربین روایت معروف و مفصلی را که مورخان و مفسران به طور متواتر و با سندهای صحیح از طریق محمد بن اسحاق، سیره نویس معروف و پدر تاریخ اسلامی، روایت کرده اند، آورده است؛ بدین مضمون: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به علی (علیه السلام) دستور داد تا فامیل و بستگان را دعوت کند و به آنان فرمود: هر که از شما مرا یاری کند، برادر، وصی و جانشین من خواهد بود. تنها علی برخاست و گفت: یا رسول الله، من همواره یاور تو هستم. آنگاه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم رو به آنان کرد و فرمود: ان هذا أخی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعوا له و أطیعوا. این ذیل در چاپهای مکرر حذف شده است؛ جز در چاپ دار احیاء التراث العربی، بیروت (1420 ه / 2000 م)، ولی تحریف کنندگان غافل مانده و ندانسته اند که تفسیر خازن که برگرفته از تفسیر بغوی است، حدیث یاد شده را به طور کامل نقل کرده است. نظیر همین کار در تاریخ یعقوبی صورت گرفته است. وی هنگامی که از آخرین آیات نازل شده قرآن سخن می گوید، آیه الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا را آخرین آیه می شمارد و استدلال می کند که این آیه درباره انتصاب امیر مؤمنان علی (علیه السلام) در غدیر خم نازل گردید. عین عبارت او، از این قرار است: و کان نزولها یوم النص علی أمیر المومنین علی بن أبی طالب - صلوات الله علیه - بغدیر خم. این عبارت، مطابق چاپ لیدن و نیز چاپ مصر و نجف است؛ ولی اخیرا در لبنان در آن دست برده و با تغییر عبارت، آن را تحریف کرده اند؛ بدین صورت: و کان نزولها یوم النصر علی أمیر المومنین بعد ترحم که کاملا بی معناست. غافل از آنکه چاپهای فراوان کتاب، این رسوایی را افشا می کند. تحریف کنندگان، فراوان به چنین رسواییهایی گرفتار شده اند.

ابو محمد حسین بن مسعود بغوی (متوفای 510)؛ بیشتر از هشتاد سال عمر کرد. در فقه و تفسیر، سرآمد روزگار خود بود و تألیفات گوناگونی در فقه و حدیث و شرح سنن و غریب اللغه و تفسیر دارد و در همه این آثار موفق بوده و بدین سبب هم به او لقب محیی الدین داده اند. تفسیر وی بسیار ارزشمند است. از ابن تیمیه پرسیدند: از تفاسیر زمخشری و قرطبی و بغوی کدامیک به کتاب خدا و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نزدیکتر است؟ پاسخ داد: سالمترین آنها از حیث بدعت و احادیث ضعیف، تفسیر بغوی است که گرچه خلاصه تفسیر ثعلبی است، بغوی احادیث جعلی و بدعت آمیز آن را حذف کرده است. ابن تیمیه در مقدمة فی أصول التفسیر می گوید: تفسیر بغوی، خلاصه تفسیر ثعلبی است؛ جز آنکه (بغوی) تفسیر خود را از آوردن احادیث جعلی و آراء بدعت آمیز مصون داشته است. علاء الدین علی بن محمد بغدادی معروف به خازن (متوفای 725) که تفسیر بغوی را تلخیص کرده است، علت انتخاب خود را چنین بیان می کند: زیرا کتاب معالم التنزیل نوشته علامه جلیل، عالم کامل، احیا کننده سنت، قدوه و پیشوای امت، ابو محمد حسین بن مسعود بغوی، جزو بهترین و ارزشمندترین تألیفات در تفسیر بود. (این کتاب)، جامع آراء صحیحه، عاری از شبهه و تحریف و آراسته به زیور احادیث نبویه و احکام شرعیه بود و در شیواترین عبارات و زیباترین اسلوب شکل گرفته بود... از این رو خواستم تا از گوهرهای تابناک آن بهره فراوان ببرم.... استاد عبدالرزاق مهدی - محقق دار احیاء التراث العربی بیروت - در مقدمه تفسیر بغوی می گوید: این تفسیر از شیواترین کتب تفسیری به شمار می رود؛ نثر آن روان و منسجم است و متضمن احادیثی است که سند همه آنها صحیح یا حَسَن است. استاد محمد حسین ذهبی می گوید: روی هم رفته، این تفسیر، بهترین و سالمترین تفسیر نقلی است که در دسترس اهل علم قرار دارد. وی در تفسیر هر آیه، نخست به سراغ قرآن رفته است تا آیات مشابه و مفسر آن را بیابد؛ که این روش، اصیلترین روش در فهم معانی قرآن است. سپس از احادیث نبوی و آنگاه از اقوال صحابه و تابعان استفاده کرده است. گاه سبب نزول آن را نیز بیان کرده و در صورت لزوم به ریشه یابی واژگان و اعراب و نکات بلاغی و ادبی مربوط به آیه پرداخته است ولی با کمال اختصار و در عین حال با دقت و ظرافت لازم؛ و هرگز بیش از اندازه لازم، به مباحث طولانی کلامی یا فقهی نپرداخته است. از دفع شبهات وارده بر نظم قرآن و غیره نیز غفلت نورزیده است. در نقل روایات، به دقت در اسناد آنها بسنده کرده و به ترجیح یا نقد آنها نپرداخته و به شیوه ثعلبی از آوردن روایات ائمه اطهار نیز دریغ نکرده است و هر جا روایتی، با شأن رفیع اهل بیت مناسبت داشته یا دلیل بر منقبت و فضیلتی برای آنان بوده، بی پروا آن را بیان کرده است. بدین جهت، گاه در چاپهای متعدد آن خواسته اند دست ببرند ولی ناشیانه عمل کرده اند؛ به عنوان نمونه، بغوی - به تبع ثعلبی - در ذیل آیه و أنذر عشیرتک الاقربین روایت معروف و مفصلی را که مورخان و مفسران به طور متواتر و با سندهای صحیح از طریق محمد بن اسحاق، سیره نویس معروف و پدر تاریخ اسلامی، روایت کرده اند، آورده است؛ بدین مضمون: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به علی (علیه السلام) دستور داد تا فامیل و بستگان را دعوت کند و به آنان فرمود: هر که از شما مرا یاری کند، برادر، وصی و جانشین من خواهد بود. تنها علی برخاست و گفت: یا رسول الله، من همواره یاور تو هستم. آنگاه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم رو به آنان کرد و فرمود: ان هذا أخی و وصیی و خلیفتی فیکم فاسمعوا له و أطیعوا. این ذیل در چاپهای مکرر حذف شده است؛ جز در چاپ دار احیاء التراث العربی، بیروت (1420 ه / 2000 م)، ولی تحریف کنندگان غافل مانده و ندانسته اند که تفسیر خازن که برگرفته از تفسیر بغوی است، حدیث یاد شده را به طور کامل نقل کرده است. نظیر همین کار در تاریخ یعقوبی صورت گرفته است. وی هنگامی که از آخرین آیات نازل شده قرآن سخن می گوید، آیه الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا را آخرین آیه می شمارد و استدلال می کند که این آیه درباره انتصاب امیر مؤمنان علی (علیه السلام) در غدیر خم نازل گردید. عین عبارت او، از این قرار است: و کان نزولها یوم النص علی أمیر المومنین علی بن أبی طالب - صلوات الله علیه - بغدیر خم. این عبارت، مطابق چاپ لیدن و نیز چاپ مصر و نجف است؛ ولی اخیرا در لبنان در آن دست برده و با تغییر عبارت، آن را تحریف کرده اند؛ بدین صورت: و کان نزولها یوم النصر علی أمیر المومنین بعد ترحم که کاملا بی معناست. غافل از آنکه چاپهای فراوان کتاب، این رسوایی را افشا می کند. تحریف کنندگان، فراوان به چنین رسواییهایی گرفتار شده اند.