جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پرورش تفکر نقادانه و عاملیت به آن، مهم‌ترین شایستگی انسان برای توسعه خود و تعالی جامعه خداگونه، حقیقت‌گرا و رهنمون به حق تعالی است و از نشانگرهای سنجش ظرفیت‌های یادگیری فراگیران شناخته شده است. اما باوجود این اهمیت، به‌طور گسترده در سیستم آموزشی مورد غفلت قرار گرفته است. قرآن، آخرین معجزه مشهود و شاهکار ادبی و هنری است و برای درک همه انسان‌ها با هر سطح آگاهی، بخشی از معارف زندگی و اصول اخلاقی و تربیتی خود را با زبان ادب و هنر و با استفاده از قالب قصه بیان کرده است. بسیاری از پژوهش‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که روش قصه‌گویی و به‌ویژه قصه‌گویی قرآنی، تأثیرات ویژه‌ای در رشد تفکر دارد. در این مطالعه تلاش شد تا با مرور منظم، ضمن بررسی منابع مختلف، مؤلفه‌های تسهیل‌گر در رشد تفکر انتقادی در قرآن و به‌ویژه قصه‌های قرآنی و فنون مورد استفاده در آن شناسایی و بازنمایی گردد. به‌واقع مطالعه با استفاده از روش توصیفی- ‌اسنادی و تحلیل مبتنی بر راهبرد تحلیل محتوای کیفی الزاید (1996) انجام شد و پس از تحلیل داده‌های اسناد، پنج مؤلفه شامل عوامل آموزشی-پژوهشی، سنجشگری، شخصیتی، اخلاقی-تربیتی و فنی-تخصصی، شانزده ملاک و یکصدوهفتادوپنج نشانگر شناسایی و بازنمایی و در نهایت مدل مربوط ارائه گردید.

انسجام، عوامل و روابط انسجامی در نگاهی ساده موضوعی بدیهی به نظر می‌رسد، اما نگاهی موشکافانه‌تر به موضوع مشخص می‌کند که عوامل انسجامی نقشی مهم در برقراری ارتباط به عنوان وظیفة اصلی زبان ایفا می‌کنند. در این پژوهش، به اهمیت عوامل انسجامی در ترجمة قرآن مجید به زبان انگلیسی تأکید شده‌است. در این بررسی مشخص شد که بی‌توجهی به عوامل انسجامی در ترجمة قرآن، منجر به ترجمه‌های غیرمنسجم و بی‌کیفیت می‌گردد. نویسندگان می‌کوشند علت این موضوع را بررسی کنند که مترجمان قرآن چگونه می‌توانند ترجمه‌های دقیق، فصیح، منسجم و پذیرفتنی ارائه نمایند که به متن قرآن نزدیک‌تر است. بنابراین، محققان سه مترجم قرآن را انتخاب کرده‌اند (جان اربری مسیحی، طاهره صفارزاده مسلمان و شیعه، عبدالله یوسف علی مسلمان و سنّی) و نیز دو عامل انسجامی ارجاع و تضاد را نیز از میان عوامل انسجامی بر اساس الگوی هالیدی و حسن برگزیده‌اند (در پژوهش‌های مربوط به انسجام متن، پژوهشگران بیشتر نظریات هالیدی و حسن را به طور عام به عنوان الگوی کار قرار، و تحقیقات را انجام داده‌اند). براین اساس، نویسندگان این مقاله ترجمه‌های مترجمان نامبرده را دربارة این دو عامل انسجامی و بر پایة مدل مربوط در آیات 21 تا 35 سوره ی یوسف بررسی کرده‌اند و تفاوت‌های‌ ترجمة آن‌ها را نیز یاد نموده‌اند. سرانجام، مشخص شد که جان اربری ترجمه‌ای دقیق‌تر، روان‌تر، فصیح‌تر و کامل‌تر را نسبت به دو مترجم دیگر انجام داده‌است؛ زیرا به عوامل انسجامی مربوط دقت کرده‌است و آن عوامل را در ترجمة خود مدّ نظر قرار داده‌است. در نتیجه، ترجمة او پذیرفتنی‌تر و نزدیک‌تر به متن مبدأ (قرآن) ‌است.