جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نظریۀ زندگی همگانی یان گل از نظریه‌های مطرح درباره برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای شهری است که تجارب اجرایی موفقی را در کشورهای غربی داشته است؛ از این‌رو این نظریه‌پرداز در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران مدنظر قرار گرفته و آثار برجستۀ وی، ترجمه و منتشر شده است. اگرچه اجرای نظریۀ زندگی همگانی گل می‌تواند آثار مثبتی برای کیفیت زندگی شهری مانند افزایش سرزندگی، امنیت، سلامت و پایداری داشته باشد، به‌دلیل تفاوت‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی میان کشورهای غربی و کشور ایران، امکان‌سنجی و بومی‌سازی آن بسیار ضروری به‌نظر می‌رسد. به همین علت این پژوهش با تأکید بر بعد فرهنگی و با بهره‌گیری از اندیشه‌های اسلامی به‌دنبال نقد این نظریه است. این عمل در پژوهش حاضر با محوریت اندیشه‌های علامه طباطبایی، از فیلسوفان اسلامی برجستۀ معاصر و صاحب نظریۀ ارزشمند ادراکات اعتباری صورت گرفته است. روش پژوهش براساس نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی تدوین شده است. با توجه به این نظریه مفاهیم جهان اجتماعی را مفاهیم اعتباری و تغییرپذیر تشکیل می‌دهند؛ از این‌رو برای تحلیل اعتباریات باید هستی‌شناسی و انسان‌شناسی شکل‌دهنده به این مفاهیم شناسایی و تحلیل شوند تا علل پیدایش و کارایی آن‌ها روشن شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد اعتباریات اصلی تشکیل‌دهندۀ نظریۀ زندگی همگانی گل، مغایرت‌هایی با اندیشۀ اسلامی دارد. با این حال می‌توان با مدنظر قراردادن اعتباریات تغییریافته بر مبنای اندیشۀ اسلامی برای اصلاح نظریۀ موجود سبب رفع پیامدهای منفی فرهنگی آن شد و از این نظریه برای پاسخ‌گویی توأمان به نیازهای مادی و معنوی شهروندان استفاده کرد.