جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«ايمان» از متعالي‌ترين ويژگي‌هاي انساني است و راه حصول به سعادت را در ايمان و يقين بايد جست. اين مقاله در تلاش است با روش تحليلی ـ توصيفي به اين پرسش پاسخ دهد که در آثار غزالي چه نسبتي ميان ايمان و يقين وجود دارد؟ و راه‌هاي حصول ايمان و يقين از نظر وي کدام است؟ يافته‌هاي حاصل از اين پژوهش حاکي از آن است که غزالي ايمان و يقين را فقط بر استدلال يا شهود مبتني نمي‌کند، بلکه حسن ظن و اعتماد به ديگران در حصول آن را هم مي‌پذيرد، و با اين مبنا مي‌کوشد ايمان و يقين را به‌گونه‌اي تفسير کند که همه آحاد جامعه اسلامي را شامل شود. به نظر وي رحمت عام الهي مستلزم آن است که صرفاً پذيرش قلبي براي ايمان و يقين کفايت کند؛ زیرا طرف خطاب خداوند همه آدميان هستند، و تعلق خاطر به وحي و عمل به اوامر و نواهي ديني براي رستگاري کافی است، و برهان و شهود بر کمال ايمان و يقين مي‌افزايد، وگرنه در اصل حصول آنها تأثيري ندارد.

با تفکر ماکیاولی ،دریچه ای تازه از سیاست به روی جهان گشوده می شود.و سنگ بنای آن جهان، استقلال و انسانمداری است.ماکیاولی نخستین متفکر سیاسی است که یا تعیین مفهوم سیاست به منزله عملکرد استراتژی قدرت ،راه را برای نظریه سیاسی مدرن می‌گشاید. دو کتاب اصلی ماکیاولی شهریار و گفتارها می باشد.بررسی کتاب شهریار ماکیاولی سیاست را با دو مفهوم قدرت و قانون مشخص می کند.به همین دلیل او سیاستمداران را به ارتشی قوی و قانونی مدون توصیه می کند.ارتش قوی برای حفاظت از تمامیت ارضی و دفاع از مرزهای یک کشور و قانون مدون برای نگاه داشتن مردم و ایالتها در زیر یک پرچم واحد می باشد.او برای قانون مدون ابتدا مطالعه تاریخ و سپس استنتاجات صحیح ازحوادث را برای مورخان و سیاستمداران سفارش می کند.چون هر که تاریخ بداند مسلط بر اوضاع و احوال مردمان است.چراکه حوادث تاریخی معمولا تکرار شدنی هستندکتاب دیگر ماکیاولی یعنی گفتارها به منزله دستورالعملی مدون درخصوص شهریار یا رئیس جمهور می باشد. این مقاله در پنج فصل و نتیجه¬گیری به تاثیر نظریات ماکیاولی در سلوک سیاسی بعد از خود پرداخته است.

در این مقاله دیدگاه­های نیکولو ماکیاولی درباره انسان مبنی بر اینکه که حقیقتی طبیعی است و باید او را از مشاهده رفتارهایش تعریف­کرد با دیدگاه ابن عربی که انسان را جمیع اسماء الهی می­داند که هدفش تحقق به اخلاق است، مقایسه­می­شود. ماکیاولی انسان را همچون یک زیست­شناس تفسیرمی­کند و همین نقطه عطف دیدگاه ماکیاولی است. او برخلاف پیشینیان خود و ابن عربی که انسان را در دستگاه فلسفی خود و عرفان اسلامی توصیف­می­کنند انسان را یک موجود مادی محض در کنش مستقیم با جامعه، دولت و سرنوشت خود می­داند. برخلاف اخلاق مسیحی و انسان کامل ابن عربی، از نظر ماکیاولی، انسان مفهوم مافوق خود را ازدست­داده­است و همچون نیرویی در درون طبیعت و در کنش با جامعه شهر و دولت مشاهده­می­شود و اراده را معطوف به قدرت می­داند و علاوه بر قبولی عدالت به­کاربردن زور را برای اجرای عدالت در جامعه مفید می­داند. درحالی­که ابن عربی اراده را معطوف به علم دانسته و قوای جلالی و قهریه را در انسان مفید می­داند. ازآنجاکه تحلیل و مقایسه نگرش ماکیاولی با انسان کامل ابن عربی کار جدیدی به­نظرمی­رسد به­عنوان موضوع مورد نظر قرارگرفت و مقاله حاضر به شیوه کتابخانه­ای و منتج از کتاب­های اصلی و شرح­ها و تفاسیر آن­ها سامان­یافت.

جان دیویی قصد داشت تا بر اساس نظریۀ تکاملی داروین، نحوۀ نگرش ما را نسبت به جهان پیرامونمان متحول سازد. او در روزهای پیشامدرن برای رسیدن به وعدۀ مدرنیته که همانا ترقی و پیشرفت در تمام زمینه‌ها بود تلاش می‌کرد. دیویی نه‌تنها چنین مرحله و گذاری را پیش‌بینی نمود بلکه راه و روش عبور از آن را نیز مورد مطالعه قرار داد. در این مقاله از سال‌هایی که دیویی یک مسیحی پر شور بود آغاز کرده ایم و به زمانی‌که او مجذوب علوم تکاملی گشت و با رویکردی عقل‌گرایانه به بسط نظریۀ «تجربۀ» خود رسید، پرداخته‌ایم. طبق رویکرد طبیعت‌گرایانۀ دیویی به انسان، ما با تجربه‌های دینی روبرو هستیم که در فرایند تکاملی، پاسخی به نیازهای اولیۀ انسان بوده و در بستر فرهنگ‌های مختلف در قالب ادیان متفاوتی ظاهر شده‌اند. تجربۀ‌دینی مدنظر دیویی، همان آرزوها و رؤیاهای شخصی انسان است. خدا، آخرت، دین و امور فراطبیعی از این جنس بوده و زادۀ تبادل و سازگاری-های انسان با محیط‌زیست او می‌‌باشند. پس سخنی از عوالم دیگر و جهان‌هایی با سطح‌های مختلف و یا جهان‌هایی موازی که جدیداً بر‌اساس فرضیه‌های علمی مطرح شده نیست. معنویت، دین و اخلاق، همگی طبیعی، تجربی، واقعی و البته با‌ارزش هستند. دیویی انسان را به‌عنوان یک ارگانیزم در بین میلیون‌ها‌ جاندار دیگر و در پیوند و پیوستگی با آن‌ها در‌نظر می‌گیرد و به کاربرد و کارکرد تجربه‌های دینی در زندگی روزمره می‌پردازد.