جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله محکم و متشابه پیرامون آیات قرآن و روایات مطرح می‌شود؛ بر همین اساس آیات در قرآن به دو بخش محکمات و متشابهات تقسیم می‌شود. آیات متشابه به‌ویژه آیات مربوط به صفات خبری، همواره مورد اختلاف بوده است و گاهی آیه‌ای نزد فرقه‌ای محکم و نزد فرقه‌ای دیگر متشابه دانسته شده است. سلفیه اعتقادی چون ابن‌تیمیه و اخلافش در برخورد با آیات صفات و آیات غیرصفات دو رویکرد متفاوت دارد. رویکرد آنها در فهم اسماء و صفات، عدم جواز تأویل است؛ چراکه از نظر سلفی‌ها، معنای تأویلی فقط مفید ظن و گمان است و به اعتقاد آنان، سلف در مبادی اعتقادی هرگز به ظن و گمان اعتماد نمی‌کردند؛ چنین دیدگاهی منجر به اثبات صفاتی انسان‌گونه برای حق‌تعالی شد. در این مقاله نگارنده به روش کتابخانه‌ای و با تکیه بر سخنان علمای اهل سنت به تحلیل و بررسی دیدگاه سلفی‌ها دربارۀ صفات خبری می‌پردازد؛ سپس با ادله‌ا‌ی چون تضاد بین گفتار و عمل، تحریف لفظی و معنوی و عدم تبعیَّت از سلف، نظریه آنان را پیرامون فهم صفات خبری باطل کرده است. نتیجه آن که سلفی‌ها با نادیده‌انگاشتن مبانی صحیح عقلانی که مورد تأیید نقل بود، در فهم صفات دچار تناقض و تضادهای عدیده‌ای شده‌اند