جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اين مقاله که به هدف بررسي راز فراخوان‌هاي متفاوت قرآن به انفاق با روش کتابخانه‌اي و توصيفي ـ تحليلي تدوين شده، بر آن است که سه مرتبه فراخوان به انفاق در قرآن وجود دارد. مرتبه ابتدايي دعوت به انفاق با مخاطب قرار دادن کفار به صورت غيرمستقيم و گويا با ترسيم مثلث سه ضلعي (خداي رازق، رزق الهي و شخص انفاقگر) آغاز مي‌گردد. سپس در مرتبه مياني فراخوان قرآن به انفاق، تخاطب به صورت مستقيم بين خداي سبحان و عموم بندگان مؤمنش شکل مي‌گيرد، البته با ترسيم همان مثلث سه ضلعي. مرتبه نهايي راقي‌ترين فراخوان قرآن به انفاق، در قالب خطاب مستقيم خداي سبحان بخصوص مؤمنانِ به آخرين پيامبرش با القاي نگاه جانشيني مؤمن انفاقگر از خداي سبحان در مقام اراده و فعل خداپسند انفاق به ساير بندگان خداست. در اين عالي‌ترين فراخوان قرآن به انفاق، ديگر نشاني از مثلث سه ضعلي مزبور نيست، بلکه با القاي بينش توحيدي جانشيني خدا در مقام افعال الهي، استقلال مؤمن انفاقگر و رزق انفاق‌شونده در ارتباط با مالک اصلي‌شان (يعني خداي سبحان) ناديده گرفته شده و «انفاق استخلافي» ـ نه فقط انفاق رزق الهي ـ مطرح گشته است. اثر انفاق استخلافي در قرآن، پيوستن به مؤمنان صديق الهي بيان شده است.