جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

به باور اماميه، امام حجت، برگزيده و منصوب خدا براي هدايت بشر است. از اين رو ضرورتا ويژگي¬هاي دارد كه درعين حال كه او را از مرتبه بنده و مخلوق بودن خداوند خارج نمي سازد او را از افراد عادي بشر متفاوت مي¬سازد. از مهم ترين اين ويژگي¬ها مصونيت از هرگونه گناه و خطا است كه در اصطلاح علم كلام از آن به عصمت ياد مي شود؛ زيرا خطاي امام او را از حجيت مي¬اندازد و با حكمت و عدالت خداوند منافات دارد.همچنين از ديگر لوازم شأن امامت، علم كامل و گسترده او است. در اين ميان گاه خداوند در مواردي مصلحت مي¬بيند كه امام را از غيب و بواطن امور آگاه كند. اين آموزه¬ها همه برگرفته از آيات قرآن و مضامين معتبر روايي است كه در متن مقاله به آن اشاره خواهد شد. روش این مقاله بصورت تحلیلی-توصیفی است وخواهیم گفت: غلو شمردن صفات و ویژگی های فرابشری معصومین(ع)، ناشي از عدم توجه به دقائق و ظرايفي است كه در اين اتصاف و در معيارهاي غلو وجود دارد. ونویسنده در این مقاله با معناي دقيقي که از مفهوم فوق بشري بودن صفات ارائه داده،خواهد گفت،که اگراسناد امور،بصورت ذاتی،نسبت به انسان غیرممکن باشد، مثل الوهيت، تجرد و استقلال تام، حلول خدا و اتحادش با انسان، غلو است؛ اما امور خارق¬العاده¬اي كه ذاتا ممكن و طبق شواهد و مستندات - گرچه به ندرت - واقع شده است، غلو نیست، و می توان آن را از صفات فوق بشری ائمه(ع)قلمداد کرد.

همانطور که می‌دانیم، بخش عمده‌ای از معارف دین مبین اسلام از طریق ادعیه، زیارات و مناجات‌های وارده از معصومین? در اختیار ما قرار گرفته است.مناجات حضرت امیر? نیز از جمله آن‌ها می‌باشد، که گر چه دارای سلسله سند نیست اما با استناد به متن و همچنین سبک سخن گفتن ـ که با ادعیه دیگر کاملاً مشابهت و همخوانی دارد ـ انتساب آن به حضرت امیر? اثبات می‌گردد. آن‌چه در این مناجات به چشم می‌خورد، آیاتی است که به صورت عینی از متن شریف قرآن نقل شده و مضمون همه آن‌ها ترسیم صحنه‌های قیامت و بیان شدت اهوال آن روز عظیم می‌باشد. همچنین اسمای حسنای خداوند که ـ متناسب با آیات ـ در نهایت فصاحت و بلاغت آمده است. هدف من در نگارش این اثر که شرحی هر چند مختصر و در حدّ بضاعت اندک بر فرازهای این مناجات می‌باشد، این است که مباحث لغوی، همچنین تفسیری و تأویلی آن، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. و در پایان نیز با توجه به روایات ذکر شده از تفاسیر مختلف در مورد آیات و اسمای حسنای به‌کار رفته در این مناجات به این نتیجه کلی دست می‌یابیم که نه‌تنها بطن آیات قرآن به معصومین? و دشمنان آنها باز می‌گردد بلکه تأویل اسمای حسنای الهی و آن‌چه از خودِ ائمه? تحت عنوان دعا و مناجات به ما رسیده نیز به ایشان و دشمنانشان باز می‌گردد.واژگان کلیدی: مناجات حضرت امیر?، سوال (مسئلت)، قلب سلیم، رحمت، اسماء حسنی