جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ساختار دستوری در زبان عربی، نقش بسزایی در تغییر معنا ایفا می‌کند به طوری که کوچک‌ترین تغییر در ساختار و چینش کلمات، تغییرات معنایی بسیاری را می‌تواند به دنبال داشته باشد. در همین خصوص، ساختار دستوری و زبانی قرآن کریم نیز در تفسیر نقش آفرینی می‌کند. پایان نامه حاضر با عنوان: (جایگاه علم نحو در تفسیر المیزان) پژوهشی در همین راستا و در قلمرو ارتباط میان علم نحو و تفسیر قرآن کریم به شمار می‌آید. پژوهشگر نخست به مفاهیم و کلیات پژوهش پرداخته و مفهوم دلالت، نحو، دلالت نحوی، و سیره علامه طباطبایی را در بخش نظری و نخست تحقیق گنجانده است. نویسنده پس از ذکر کلیات تحقیق به جایگاه و کاربرد علم نحو در تفسیر المیزان پرداخته است. آراء نحوی علامه طباطبایی در این پژوهش در سه محور نحوی مورد بررسی قرار گرفته است. نخست در بخش مرفوعات، نقش و جایگاه نحوی فاعل، نائب فاعل، مبتدأ و خبر، و کان وأخواتها در تفسیر المیزان آشکار شده است. در بخش منصوبات نیز، کارکرد نحوی مفعول به، مفعول مطلق و مفعول له مورد بررسی قرار گرفته است. محور پایانی تحقیق نیز اعراب جمله می‌باشد که جایگاه جمله شرطیه، وصفیه، حالیه و... در خود گنجانده است. پایان نامه حاضر با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی به نتایج زیر دست یافته است: علامه طباطبایی معتقد است که ساختار و سیاق دستوری، تأثیر بسزایی در آشکار ساختن معانی و مقاصد قرآن کریم دارد و از این رو وی آراء و توجیهات نحوی را منطبق با اهداف، اغراض و معانی آیات قرآن کریم برمی گزیند. صاحب المیزان فقط در زمان نیاز به نظر علمای نحو مراجعه می‌کند به طوری که می توان گفت استفاده از آراء علمای نحو در تفسیر المیزان یک قاعده کلی و همیشگی به شمار نمی آید. علامه به دیدگاه های یک مدرسه نحوی خاص متعهد نیست، بلکه وی، نظرات نحوی خود را مطابق با معانی و مقاصد آیات قران کریم برمی گزیند.