جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چارچوب نظری راهبردهای مدیریتی فضای مجازی برگرفته از اندیشه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، پشتیبان نظری مباحث مطرح شده در این پژوهش است که فرضیه آن عبارت است از این که: کشف راهبردهای مدیریتی فضای مجازی در اندیشه مقام معظم رهبری میسر است. بررسی این فرضیه منوط به روش توصیفی- تحلیلی با استناد به اندیشه های معظم له است و بدین منظور راهبردهای مدیریتی فضای مجازی در اندیشه ایشان به تصویر کشیده می شود. بر این اساس- در فضای مجازی- هر گونه مطلب و اندیشه در قالب متن، تصویر و فیلم می تواند بین کاربران مبادله شده و به صورت جدی ابعاد مختلف زندگی و حیات بشری را تحت تأثیر قرار داده و بسترساز تحولات اساسی در زندگی انسان شود؛ لذا مقام معظم رهبری از فضای مجازی به عنوان قدرت نرم یاد می کند که دارای اثرگذاری بالایی در عرصه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، سبک زندگی، ایمانی، اعتقادات دینی و اخلاقی است. یافته های پژوهش نشان می دهد با نگاه کلی به اندیشه های راهبردی مقام معظم رهبری درباره فضای مجازی، می توان عرصه های مختلف آن- از جمله آموزش دینی- را با بکارگیری راهبردهایی هم چون شناخت فرصت ها و تهدیدها، برنامه ریزی هدفمند، مقاوم سازی فرهنگی، بکارگیری روش های تبلیغاتی کارآمد، نظارت و پایش و قانون و اخلاق مداری مدیریت کرد.

معرفت‌شناسی، ترازو و معیار سنجش است. در دانش مکتب مدیریت روابط انسانی، عیار پدیده‌های سازمانی با علم سنجش، و جایگاه خود علم نیز با معرفت‌شناسی (اپیستمولوژی) سنجیده می‌شود. معرفت‌شناسی با درک ریشه‌ها، زمینه‌ها، ماهت و اعتبار دانش در ارتباط است. ازاین‌رو، از میان مبانی مکتب یادشده، یکی از مهم‌ترین آنها، معرفت‌شناسی به‌عنوان محور و مدار تحلیل بسیاری فرآیندهای مدیریتی و مسائل سازمانی است که بدون شناخت صحیح آن شاید سازمان‌ها با چالش جدی در مواجهه با افراد و نیز جهت ده رفتارهای آنها در سازمان مواجه ‌شود. معرفت‌شناسی در مکتب مزبور از چهار مؤلفه به نام‌های ماهت، موضوع، ابزار، منبع و اعتبار شکل یافته که در این مقاله با بهره‌گیری از روش استنطاقی مورد بررسی و نقد گرفته است. یافته های پژوهش نشان می‌دهد قرآن کریم تنها اتکاء به عقل و یافته‌های بشری را برای شناخت کافی ندانسته و تجربه، حس و استقرا را گام‌های مقدِمی برای شناخت کامل و مطمئن که متکی بر ایمان قلبی، برهان‌های عقلی و نقلی (قرآن و سنت) که دارای ماهت واقع‌نمایانه با دو نگاه عمودی (با خالق) و افقی (رفتارهای جوارحی و جوانحی مخلوق و تمام هستی) می‌داند. از نگاه قرآن ابزارهای شناخت تنها استقرایی نظیر مشاهده و آزمایش مبتنی بر رفتارهای انسان نیست؛ بلکه منابع آن دارای گستره فراوانی همچون وحی، عقل، قلب، حس و تمام هستی است که دارای اعتبار نامحدود و نسبت به مکتب مذکور دارای دیدگاه متفاوت است

توجه به این مهم که دانش سازمان و مدیریت به ‌عنوان عنصری کلیدی در رشد، تعالی، صعود و سقوط سازمان جامعه و نهادهای سیاسی و حکومتی، نقش اساسی ایفاء می­کند، از منظر قرآن کریم که محکم‌ترین و استوارترین پیام الهی بوده و عهده‌دار برنامه جامع زندگی بشری است، آن گونه که بایسته است مورد تجزیه و تحلیل قرار نگرفته است. نگارندگان نوشتار سعی دارند با استفاده از متد توصیفی و تحلیلی و با بهره جستن از روش استنطاقی شهید صدر با مراجعه به آیات 60 تا 82 سوره کهف مؤلفه­های مهم مدیریتی در آیات یاد شده را کشف و تبیین نموده و نیز تمایز آن را با دانش مدیریت رایج بیان کنند؛ تا از این ره‌گذر جامعیت قرآن کریم نسبت به دانش مدیریت به تصویر کشیده شود. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که در آموزه­های آیات 60 تا 82 سوره کهف مهم‌ترین مؤلفه‌های مدیریتی در حوزه­های یادگیری سازمانی و نگرش سیستمی مطرح شده است چه این‌که در حوزه یادگیری سازمانی به مباحثی هم‌چون هدف‌گذاری، نیازسنجی، تعیین موضوع یادگیری، بیان مسئله سازمان، طرح مثال مرتبط با موضوع برای تفهیم مسئله، عدم سخت‌گیری و رعایت اصول آسان‌گیری و بر عهده گرفتن موارد عملی یاددهی توسط خود مدیران پرداخته شده است و در حوزه نگرش سیستمی به موضوعاتی مانند توجه به محیط، نگاه سیستمی به قضایا، تلاش در راستایی نیل به هدف، استفاده از مکانیسم بازخور، اشاره به آنتروپی منفی، توجه به مصادیق ناشناخته از چالش‌های محیطی، معرفی راهبرد (عبور از چالش‌ها و تهدیدات محیطی) می‌پردازد. هم‌چنین مشخص شد که مؤلفه‌ها ذکر شده در قرآن کریم در همه زمان‌ها و مکان‌ها قابل بهره‌گیری و استفاده است.

این تحقیق با عنوان «امام مهدی(علیه السلام) در تأویل آیات و نصوص روایات در منابع اهل سنّت» در سه بخش و یک خاتمه تنظیم شده است: این پژوهش تلاش نموده است مفهوم درستی از انتظار و ظهور منجی عالم بشریت، قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه، ارائه کند. با درک مفهوم انتظار از سوء برداشت ها و سوء استفاده های دشمنان اسلام جلوگیریمی شود، وحدت و انسجام امت اسلامی فراهم می گردد، روح امید در اجتماع دمیده می شود و مردم به خود سازی می پردازند در بخش اول، مهدویّت و آثار فردی و اجتماعی آن، ضرورت شناخت امام زمان از نظر اهل سنّت و عقیده داشتن به مهدویّت، بررسی شده است. ذر بخش دوم پس از بیان بشارت های قرآن مجید در مورد ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) از دیدگاه کتب تفسیری و حدیثی اهل سنّت به موضوعات دیگری نیز پرداخته شده است: مهدی خلیفة خدا است، مهدی(علیه السلام) و غلبه قطعی صالحان از نظر قرآن، مهدی(علیه السلام) و ظهور دولت کریمه از دیدگاه قرآن و مهدی(علیه السلام) و نوید های دیگر از قرآن. در بخش سوم، بشارت های نبوی نسبت به ظهور مهدی(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت، تصریح بزرگان اهل سنّت نسبت به تواتر اخبار مربوط به ظهور حضرت مهدی(علیه السلام)، سیمای مهدی(علیه السلام) از منظر بزرگان اهل سنّت، بررسی کتاب های روایی اهل سنّت در مورد امام مهدی(علیه السلام) و نسب مهدی(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان، به بیان نزول حضرت عیسی(علیه السلام) و اقتدای او به مهدی موعود(علیه السلام) از دیدگاه اهل سنّت پرداخته شده است کما اختلف المفسّرون فی تصویر الفرق بین التأویل والتفسیر، خلاصته أنهم فرّقوا بینهما علی أساس طبیعة المجال المفَسَّر والمؤوَّل، أو علی أساس طبیعة الحکم، أو علی أساس طبیعة الدلیل. لقد استعملت کلمة التأویل فی القرآن الکریم فی معان متعدّدة. وهی فی کل هذه الموارد متطابقة مع معناها اللغوی "المرجع والمصیر". و قد شکلت "الآیة 7: آل عمران" مرکز البحث حول تأویل القرآن؛ حیث اختلفت أنظار العلماء فی تحدید المحکم والمتشابه، وفی معنی تأویله وإمکان تأویله أو عدمه، فالقائلون بالوقف عند لفظ الجلالة فی قوله تعالی: "وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ" ذهبوا إلی أن تأویل المتشابه هو ممّا استأثره الله بعلمه، ولم یُطلع علیه أحد، والقائلون بالعطف یذهبون إلی أن الراسخین فی العلم أیضا هم ممّن یعلم تأویله. وفی الحدیث الشریف جاءت مفردة التأویل بعدّة معانی یمکن إرجاعها إلی معنیین رئسین هما: التأویل بمعنی بیان مراد الله تعالی الأعمّ من کونه موافق للظاهر و مضادّ له. والآخر: المعنی الثانوی للکلام المعبّر عنه ب"البطن". إن تطوّر الحیاة المدنیة، والتأثّر بالثقافات والأفکار الوافدة بسبب توسّع الدولة الاسلامیة، والانفتاح علی العلوم الجدیدة کان له الأثر البالغ علی ظاهرة التأویل، فقد اتّسعت مجالاته وتطبیقاته، وتحوّل فی دلالاته واصطلاحاته، وتعدّدت طرائقه ومناهجه، وفی ظل هذا التطوّر الزمنی لم تعد الحالة التوحیدیة قائمة بین التفسیر والتأویل، حینما تمسّک فریق من العلماء بالمنهجیة التفسیریّة الموروثة، وحاولوا ربط معانی القرآن بالإطار الزمنی الذی تکوّن به النصّ الدینی، علی أساس حجیّة فهم أهل ذلک الزمان لکونهم الأعلم بظروف تشکیله وأسبابها، فاعتبروا التفسیر أکثر موضوعیة من التأویل، فیما أدرک فریق آخر ضرورة فهمه علی ضوء أدوات و وسائل الزمان والمکان. ومع بدایة التنویر الفکری اهتمّ جماعة من اللغویین والمفسّرین بدراسة اللغة، وحاولوا الاستفادة منها فی توسعة دلالات النصّ القرآنی لمواجهة الحالة المستجدّة فی الحیاة الاسلامیة، والوقوف بوجه الشبه التی تثار ضد القرآن. ومع تطوّر علوم اللغة، وتنامی المعرفة العقلیة خضع النصّ الدینی للتأویل المجازی علی ید المعتزلة أولاً، ثم التأویل الرمزی علی ید المتصوّفة ثانیاً. وکان المعتزلة فی طلیعة المستفیدین من العقل وجعله أداة طیّعة فی خدمة النص. وأمَّا علاقة مفهوم التأویل بباطن القرآن، فالمراد من بطون القرآن هو انتزاع مفاهیم ثانویة یدّل علیها شاهد من اللغة أو البرهان، أو هو من باب الجری والتطبیق. وقد حاول جماعة من العلماء بیان منشأ بطون القرآن الکریم، حیث أرجعها بعضهم إلی طبیعة اللفظ، فیما أرجعها آخرون إلی طبیعة المعنی.

پیوست در منابع دیجیتالی