جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پیتر ال. برگر (1929-2017) یکی از تأثیرگذارترین جامعه‌شناسان در شصت سال گذشته بوده که آثارش در زمینه جامعه‌شناسی دین، از جمله آثار کلیدی این حوزه است. مقاله حاضر، «نقد مثبت» سه جنبه از نظریه برگر در جامعه‌شناسی دین است: 1. کاربرد ناسازگار ایده ساخت اجتماعی؛ 2. بی‌توجهی به «قدرت» و «ایدئولوژی»؛ و 3. کارکرد ناکافی زبان به عنوان ابزار ساخت جهان. این مقاله با تقویت نظریه برگر در بستر نظریه‌های معاصر ایدئولوژی و گفتمان، طرح کلی رویکرد ساخت‌گرایانه انتقادی به جامعه‌شناسی دین را مطرح می‌کند.

در عصر دیجیتال وسایل ارتباط‌جمعی با انتشار افکار مختلف‌ و شیوه‌های گوناگون زندگی،فضاهای اجتماعی را بطور محسوسی دگرگون ساخته‌اند، در این میان صنعت بازی‌های رایانه‌ای به عنوان ابزاری تاثیرگذار در مسیر تغییر رفتارکاربران عمل می‌کنند، به‌گونه‌ای که فهم و درک ما از جهان را از طریق ساختن، انتقال و تکرار بازنمایی‌های مختلف شکل‌می‌دهند. در بررسی متون رسانه‌ای، مولفه‌های ایدئولوژیک موجود در ورای این متون و تاثیر آن در شکل‌گیری نگاه مخاطبان امری است که باید به شکل جدی مدنظر قرار گیرد.در سال‌های اخیر شاهد برجسته‌تر شدن تصویر مسلمانان در رسانه‌های غرب و به‌طور خاص در بازی های رایانه‌ای بوده‌ایم، نوشتار حاضر تلاش دارد با بررسی بازنمایی‌های شمایل‌نگارانه‌ی اعراب و مسلمانان، ساختارهای روایی و مراحل بازی به بررسی شیوه‌هایی‌ بپردازد که اعراب و مسلمانان در بازی‌های ویدیویی بازنمایی شده‌اند، بدین منظور شش بازی رایانه‌ای ایدئولوژیک ساخته‌ شده در سالیان اخیر، که به نحوی با اسلام و مسلمانان مرتبط بوده اند، با روش کیفی تحلیل نشانه‌شناختی، تجزیه و تحلیل شده‌اند. در این منظومه نظری رویکردی مرکب از نظریات استوارت هال درمورد بازنمایی در مرکز مباحث نظری قرار دارد و سپس دیدگاه ادوارد سعید در شرق شناسی به عنوان مصداقی از کاربرد نظریه بازنمایی ارائه می گردد. در نتیجه‌گیری، نشان‌ می‌دهیم که امپریالیسم جهانی در حرکتی پیچیده و ترکیبی، اقدام به ایجاد نوعی اسلام هراسی در سطح افکار عمومی جهان می نماید و به تصویرسازی دلخواه از اسلام و تمدن اسلامی در ذهن مخاطب می پردازند.