جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اعتقاد به جاودانگی و ثبات منشاء ارزش های اخلاقی تاثیرات مهمی بر نحوه تفکر و زندگی انسانها دارد. این پژوهش به شیوه تبیینی و تحلیلی آراء دو متفکر بزرگ عالم اسلامی و غرب را در این باره مقایسه کرده که بر اساس آن افلاطون طبق نظریه «مثل» تمامی پدیده ها و از جمله ارزش های اخلاقی مانند شجاعت و عدالت را دارای الگو، مثال و منشاء عینی در جهانی برین می داند و همچنین بنا بر نظر ابن عربی بر اساس نظریه اسماء و اعیان ثابته ، از آنجا که خلقت ظهوری از اسماء و صفات خداوند است، اخلاقیات نیز مظاهر اسماء و صفات خدا هستند که در مرتبه علم الهی به شکل اعیان ثابته اخلاقی وجود داشته و در انسان که محل ظهور جامع اسمای الهی است، به شکل اخلاق ظهور و تجلی می یابند.

اخلاق و ارزش­های اخلاقی در زندگی اموری بنیادی هستند و باور به مطلقیت و ثبات ارزش­های اخلاقی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در مسائل اصلی زندگی انسان ، به­ویژه در جوامع مدرن دارد. یکی از عقاید گروه مطلق­گرایان اخلاقی، اعتقاد به عینیت­داشتن ارزش­های اخلاقی است که بر اساس آن، منشأ و معیار اخلاقیات را برگرفته از حقایقی عینی، ثابت و واقعی می­دانند. این مقاله به بررسی آراء "محیی­الدین ابن­عربی" عارف فیلسوف­مآب مسلمان اندلسی، در این زمینه اختصاص­دارد. بنا بر آن بر اساس قول به نظریۀ اسما و اعیان ثابتۀ ابن­عربی، عینیت ارزش­های اخلاقی و جاودانگی و ازلی بودن آن­ها امری ثابت و یقینی می­باشد. از دید ابن­عربی، وجودی جز خداوند نیست و خلقت چیزی جز ظهور اسما و صفات او نبوده و نخواهدبود. با توجه به نظریۀ اسما و اعیان ثابته، فضایل و ارزش­های اخلاقی چیزی جز اسما و صفات خدا نیستند که با فیض اقدس الهی، از علم الهی در اعیان ثابته متجلی­شدند و در انسان که محل ظهور جامع اسمای الهی است، به شکل اخلاق ظهو­ردارند و ارزش­های اخلاقی و صفاتی و افعالی، چیزی جز ظهور اسمای خداوندی و اعیان ثابتۀ آن­ها نیستند.