جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
آرام , علیرضا (دکتری تخصصی فلسفه اخلاق، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 17
کارکرد اخلاقی هنر در کارزار صنعت‌فرهنگ
نویسنده:
علیرضا آرام ، بهاره گراوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
ایده‌پردازانِ دیالکتیک روشنگری با وضع اصطلاحِ اینک مشهورِ صنعت فرهنگ آن را به عنوان وصفی جامع از فریبِ توده‌ای، رایج و البته مکتوم در نظام سرمایه‌داری مطرح کرده‌اند؛ صنعتی فراگیر، با ملغمه‌ای از حبس، تحریک و انحراف افکار عمومی در جامعۀ به ظاهر عقلانی و هوادار آزادی. با پیگیری راه علاج از دو مجرای هنر و اخلاق، طرحی استنباط می‌شود که می‌تواند امید به مهار امواجِ صنعت فرهنگ، یا ایمنی در برابر سیطرۀ فراگیرش را برانگیزد. مقالۀ حاضر ضمن تحلیل این مسیر مطلوب و امیدبخش، از منظر موسسان مکتب فرانکفورت، ابتدائا رابطۀ آرمانی میان هنر و اخلاق را با چشم‌انداز خروجِ موفق از حصارِ صنعت فرهنگ تشریح می‌کند. اما، و از پی ملاحظۀ انتقادی در خصوص پیامدهای اخلاقی- هنری مورد بحث، به نظر می‌رسد مسیری که در تأملات طولانی آدورنو و هورکهایمر به عنوان راه رهایی از صنعت فرهنگ ترسیم شده در مقام عمل ناموفق مانده و حتی از جهتی که انتظار آن نمی‌رود، خودشکن یا متناقض است. چرا که: الف) پناه جستن به اخلاق سلبی و هنرِ مفهومی به قطع ارتباط با فرهنگ عمومی خواهد رسید. ب) ثمره این گوشه‌نشینیْ به جنبش‌های محفلی محدود می‌ماند. ج) این زیست‌جهانِ ایمن، همچون جزئی منفصل از صنعت فرهنگ، همچنان مدیون مناسبات سرمایه‌داری است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 15
مشخصات اثر
اخلاق موقت دکارت و تفسیر پست‌مدرنِ نیچه‌ای فوکویی از اخلاق؛ خوانش بینامتنی
نویسنده:
علیرضا آرام ، عاطفه سادات میرفاطمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
دکارت در فرایند واکاوی معرفت‌شناختی خود، که به شک دستوری شهرت دارد، نوعی از انضباط رفتاری را با وصفِ موقت برگزیده است. در این توصیه‌نامه‌ی اخلاقی، بدون حاجت به مبنای فلسفی پیشین و فارغ از مضمون اعتقاد و میزان انسجام یا استحکام آن، زیستن بر مبنای اصولی مفید، مشترک و نسبتاً ساده ترویج می‌شود. پرسش این‌جاست که میان این تفسیرِ حداقلی از اخلاق- که با تمهیدی آسان به تصدیق ضرورتِ اخلاق و کشف مصادیقِ عمده‌ی آن روی می‌آورد- با اخلاق موسوم به پست‌‌مدرن- که در شرایط تاریخی متأخر از تجربه‌های دکارتی و با نگاهی سخت‌گیرانه به امکان و ارزش اخلاق می‌نگرد- چه رابطه‌ای قابل تصور است؟ در مقام پاسخ و بر مدار خوانشِ بینامتنی از روابط چندلایه و متداخل میان دو راهبرد موقت(دکارتی) و پست‌مدرن(نیچه‌ای- فوکویی) نسبت به اخلاق، این نتیجه حاصل می‌شود که: راهبرد رفتاری موقتِ دکارت تبصره‌ای بر حضور اخلاق در اندیشه‌ی پست‌مدرن و رکنِ دوام این گفتمان است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
صورت‌بندی روابط حقوق و اخلاق در آرای علامه طباطبایی
نویسنده:
علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پژوهش حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی، صور ارتباطی حقوق و اخلاق را ازمنظر علامه طباطبایی ترسیم می‌کند. این رابطه در سه صورت طرح می‌شود که این صورت‌ها با سه مسلک اخلاق در نگرش علامه طباطبایی تناظر می‌یابند. مطابق صورت نخست و در تناظر با اخلاق دنیویْ حقوق و اخلاق در ملازمت با یکدیگر به‌عنوان اعتبارات بعد از اجتماع شناخته می‌شوند و به‌طور مشترک، وظیفۀ تأمین سعادت دنیوی را بر عهده دارند. مطابق صورت دوم و در تناظر با اخلاق دینیْ حقوق و اخلاق معادل با رعایت واجبات احکام هستند؛ اما حوزۀ خاص اخلاق تقید بر مستحبات، همراه با تصفیۀ باطن از غبار سوء‌نیت‌هاست که درنتیجه اخلاق با وصف تمایل به استقلال تدریجی از حقوق شناخته می‌شود. مطابق صورت سوم و در تناظر با اخلاق الهی، حقوق محدود به قواعد زندگی این‌جهانی است که پس از عزیمت انسان به ساحت مجردات، بقا، استقلال و تفوق اخلاق نمایان می‌شود.
صفحات :
از صفحه 37 تا 49
مشخصات اثر
استدلال پرسش گشوده‌ی مور در تقارن با وجودشناسی خیر در عرفان ابن عربی
نویسنده:
علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مقاله‌ی حاضر با توصیف پرسش گشوده‌ی مور و ضمن واکاوی معناشناسی اخلاق در نگاه ابن عربی، به مقایسه‌ی انتقادی این دو دیدگاه می‌پردازد. در اندیشه‌ی ابن عربی شهودِ خیر به درک حقیقت وجود وابسته است و مادامی که اصل وجود به‌عنوان خیر مطلق تصدیق نشود، تفسیر مظاهر خیر ممکن نخواهد بود. این در حالی است که اخلاق‌شناسی فلسفی مور به چنین تفسیر وجودشناسانه‌ای تمایل ندارد و خوب را در محدوده‌ی مباحث معناشناسانه مقیّد می‌سازد. ابتدا به نظر می‌رسد تفسیر وجودشناختی خیر به‌عنوان پیش‌فرض مستتر در تصدیق بداهتِ خوب، از نگاه‌ مور پنهان مانده است. اما برای تدوین نظریه‌ای منقح‌تر، تعدیل هر دو نگاه ضروری است؛ ضمنِ تفسیری مقبول از نظریه وحدت وجود می‌توان آموزه عرفانی خیر را به‌عنوان مبنایی در جهت تصدیق شهودگرایی مور به رسمیت شناخت. هم‌چنان که با کشف مفروضات وجودشناختی از ضمیرِ نظریه معنایی مور می‌توان به تردیدهای ناظر به عینیت و واقعیت اخلاق پاسخ داد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
الهیات هنری یا الهیات هنر؟ (تحلیل انتقادی دیدگاه جورج پاتیسون)
نویسنده:
رضی موسوی گیلانی، علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
چکیده در این مقاله با روش تحلیلی - انتقادی به بررسی دیدگاه جورج پاتیسون در باب رابطۀ دین و هنر می‌پردازیم. پاتیسون تأملات خود را در مسیر آنچه مندرج می‌کند که خود الهیات هنر نامیده است. او به این نتیجه رسیده که هنر نه ابراز زیردست الهیات، بلکه نوعی نگرش زیبایی‌شناختی به جهان هستی است، نگرشی که ضمن پاسداشت گوهر زندگی، به رهاوردی معنوی منتهی خواهد شد. او نگاه مطلوب خود را بیش از کلیسا و الهیات رسمی مسیحی، در طریقت بودایی ذن جست‌وجو می‌کند و البته همزمان از رمانتیسم و اندیشۀ پست‌مدرن فاصله می‌گیرد. اما به‌نظر می‌رسد حاصل نظریات او نه الهیات هنر، بلکه رویکردی هنری به دین و تفسیری زیبایی‌شناختی از زندگی است که می‌توان آن‌ را با تعبیر الهیات هنری متمایز کرد و اشکال‌های وارد بر آن ‌را برشمرد.
صفحات :
از صفحه 571 تا 587
مشخصات اثر
سه‌گانۀ اعتدال در عرفان ابن‌عربی
نویسنده:
علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی به بررسی مفهوم اعتدال در اندیشۀ ابن‌عربی می‌پردازد و ضمن تحلیل انتقادی مواضع این متفکر، نقطۀ ابهام اندیشۀ او را برطرف می‌کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ابن‌عربی مفهوم اعتدال را در سه موضع مطرح کرده است؛ در موضع نخست، اعتدال اسماء الهی را کشف می‌کنیم که واجد شأن وجودشناختی است. موضع دوم اعتدال، ملحق به معرفت مطلوب بشری، شامل رعایت تمایز میان دو ساحت تنزیه و تشبیه و حفظ تعادل میان این دو آموزۀ معرفتی است. اعتدال سوم، به حوزۀ اخلاق تعلق دارد و نتیجۀ آن بازسازی الگوی اعتدال اسمائی در مقام تکوین شخصیت انسانی است. با ملاحظۀ انتقادی آراء ابن‌عربی، این نتیجه به دست می‌آید که تقرّر وجودی اعیان ثابته مستعد خوانش جبرگرایانه از عمل انسانی است‌ که البته با تفکیک دو ساحت ارزش و الزام، این چالش برطرف شده و موضع ابن‌عربی با قبول بُعد اختیاری عمل انسان تقویت می‌شود.
صفحات :
از صفحه 35 تا 52
مشخصات اثر
اندیشه عرفانی و نسبی‌گرایی اخلاقی
نویسنده:
علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
چکیده: در متن حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، اعتبار نسبی‌گرایی اخلاقی را از منظر اندیشه عرفانی بررسی می‌کنیم. با تمرکز بر نسبی‌گرایی معرفتی و هنجاری، ابتدا به نظر می‌رسد درونی بودن تعالیم و تساهل در رفتار، عرفان را به تأیید نسبی‌گرایی اخلاقی متمایل می‌کند. اما با تحلیل مبانی، منابع و معیارهای معرفتی عرفان و با در نظر داشتن مراحل دشوار سلوک و به‌ویژه با ملاحظه سفر پایانی عارفان، پذیرش نگاه نخست را دشوار می‌یابیم. درنهایت به این نتیجه می‌رسیم که نقد تفسیر نسبی‌گرایانه از تأثیرات عرفان بر اخلاق، مسیری برای تثبیت اخلاق عرفانی، با دو وصف عینییت‌‌باوری معرفتی و فضیلت‌‌مداری هنجاری است. در وجه معرفتی، تصدیقات و تمایلات مشترک و فطری، امکان تشخیص امور سازگار و ناسازگار با هستی و آگاهی انسان را فراهم می‌سازد. در وجه هنجاری نیز، ضمن ملاحظه نفس الامر ارزش‌های اخلاقی، تعلیم متعلمان برحسب رتبه وجودی آنان تنظیم می‌شود و تا تحصیل فضیلت‌های اخلاقی پایدار ادامه می‌یابد.چکیده: در متن حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، اعتبار نسبی‌گرایی اخلاقی را از منظر اندیشه عرفانی بررسی می‌کنیم. با تمرکز بر نسبی‌گرایی معرفتی و هنجاری، ابتدا به نظر می‌رسد درونی بودن تعالیم و تساهل در رفتار، عرفان را به تأیید نسبی‌گرایی اخلاقی متمایل می‌کند. اما با تحلیل مبانی، منابع و معیارهای معرفتی عرفان و با در نظر داشتن مراحل دشوار سلوک و به‌ویژه با ملاحظه سفر پایانی عارفان، پذیرش نگاه نخست را دشوار می‌یابیم. درنهایت به این نتیجه می‌رسیم که نقد تفسیر نسبی‌گرایانه از تأثیرات عرفان بر اخلاق، مسیری برای تثبیت اخلاق عرفانی، با دو وصف عینییت‌‌باوری معرفتی و فضیلت‌‌مداری هنجاری است. در وجه معرفتی، تصدیقات و تمایلات مشترک و فطری، امکان تشخیص امور سازگار و ناسازگار با هستی و آگاهی انسان را فراهم می‌سازد. در وجه هنجاری نیز، ضمن ملاحظه نفس الامر ارزش‌های اخلاقی، تعلیم متعلمان برحسب رتبه وجودی آنان تنظیم می‌شود و تا تحصیل فضیلت‌های اخلاقی پایدار ادامه می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
منابع معرفت اخلاقی در اندیشه ابن عربی
نویسنده:
علیرضا آرام ، سید احمد فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
چکیده :
این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، به معرفی اندیشه ابن عربی در حوزه معرفت‌شناسی اخلاق، با تمرکز بر منابع معرفت اخلاقی و تشریح چگونگی بهره‌گیری انسان از این منابع در جهت ایصال به حیات اخلاقی می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که ابن عربی معرفت اخلاقی را عینی دانسته و عالم اعیان ثابته را به عنوان نفس الامر حقایق اخلاقی معرفی می‌کند. وی در آثار خود به شکلی پراکنده اما صریح، پنج منبع: طبیعت، عقل، قلب، نفس و وحی را منابع شناخت حقایق اخلاقی دانسته است. البته رتبه این منابع یکسان نبوده و امتیاز وحی الهی و نفس آدمی بر سایر منابع نمایان است. در مقام مقایسه این دو منبع ممتاز، از کلمات ابن عربی چنین بر می‌آید که وحیْ منبع تشریعی هدایت و محصول تکلّم مستقیم حضرت حق با پیامبران و مسیر معرفت به توحید کامل است. اولیاء حق، ضمن تکامل بخشیدن به نفس انسانی و در عین برخورداری از امتیازات خاص در معرفت اخلاقی، در تعلیم و عمل خود پیرو تعالیم پیامبران صاحب شریعت هستند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 102
مشخصات اثر
دگردیسی مفهوم سعادت در فلسفه‌ی اسلامی؛ توسعه و ترمیم میراث خواجه نصیر
نویسنده:
علیرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
چکیده :
اخلاق‌نگاری فلسفی جهان اسلام با اثر سرنوشت‌ساز خواجه نصیر به جانب ترجیح سعادت اخروی متمایل می‌شود. در این مسیر، آموزه‌ی عمران اجتماعی ابن‌خلدون که یک جریان موازی با قابلیت توسعه است، متوقف می‌شود و فلسفه‌ی اسلامی، در سیر کلی خود، بر قسم اخروی سعادت متمرکز می‌شود. میراث خواجه در مکتب اصفهان نهادینه شده و اخلاق فلسفیِ پس از ملاصدرا، به تمهید سعادت باطنی، آن‌جهانی و موعود اشتغال می‌یابد و حتی سلوک عرفانی متمایل به سعادت دنیوی را نیز انحراف از مقصود اعلی تلقی می‌کند. با‌این‌همه، در تفسیرِ فرایند و غایت اخلاق که در نگرش علامه‌ی طباطبایی ظهور دارد، می‌توان تجمیع سعادت دنیوی و اخروی و توازن میان این دو را تصدیق کرد. ضمن گشودن احتمال تکرار دگردیسی تاریخی در تفسیر نظریه‌ی ادراکات اعتباری، این نظریه در چشم‌انداز توصیفی-‌تحلیلی مقاله، طلیعه‌ی بازسازی فلسفه‌ی اخلاق اسلامی، با ملاحظه‌ی خیر عمومی و عمران اجتماعی قرائت می‌شود.
صفحات :
از صفحه 25 تا 52
مشخصات اثر
سلوک عرفانی در اثر هنری؛ ریشه‌های هایدگری تفسیر شایگان از پروست
نویسنده:
علی‌رضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
تعلق شایگان به ادبیات و هنر البته به تعلقات ایرانی- فرانسوی او باز می‌گردد. او در محیطی پرورش یافته که تفکیک فلسفه از ادبیات به دشواری تفکیک فلسفه و کلام در سنت مدرسی است. آن‌طور که آخرین اوراق «افسون زدگی جدید» نشان می‌دهد، اثرپذیری شایگان از فلسفه فرانسوی به حدی است که تبار نقدهای وارد بر گفتمان مدرنیته را در آثار دیدرو می‌یابد.[۱] همچنان‌که در همان کتاب و در بزنگاه ترسیم چشم‌انداز تفکر آینده، از قاره گم شده روح سخن گفته و عرفان شرقی را به عنوان راه نجات پیش روی فلسفه مدرن گذاشته است[۲]
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 17