جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از زمان تأسیس کرسی روابط بین‌الملل، پرداختن به صلح و مهار جنگ‌ها از دلایل اصلی بحث و مجادلات نظری و عملی در جهان بوده است. می‌توان مدعی شد جز نگرش کلازویتزی نسبت به جنگ دررهیافت‌های روابط بین‌الملل، همه رهیافت‌های فکری در نگرش‌های آکادمی دیپلماسی و روابط بین‌الملل، برای مدیریت نظام جهانی به دنبال صلح‌سازی‌اند. نظریه‌های روابط بین‌الملل، با توجه به اهمیت ویژه جنگ و صلح، آنها را هدف خود قرار داده‌اند و نظریه‌های سنتی، مدرن، انتقادی و اسلامی، هریک تعریفی ارایه کرده‌اند. نظریه‌های حل‌المسایلی و غالب، با حفظ وضع موجود در ساختار هندسه نظم جهانی، خواهان تغییرات مبتنی بر نگرش‌های خود می‌باشند، ولی نظریه‌های انتقادی با گرایش‌های متفاوت، ساخت دنیای جدیدی مبتنی بر دیالکتیک گفتمانی خود را پیشنهاد می‌دهند. انقلاب اسلامی ایران، گفتمان جدیدی را در رهیافت‌های مربوط به صلح‌سازی مطرح کرده که نشأت‌گرفته از رهیافت‌های فکری اسلامی است. این مقاله با بررسی و واکاوی رویکردهای مختلف روابط بین‌الملل، به بررسی ماهیت، اهداف، انگیزه‌ها و مصادیق تحول مفهوم صلح می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی و ابزار گردآوری داده‌ها، منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی است.

اقدامات کشور‌های عربی در چند سال اخیر همواره در راستای انزوای سیاسی ایران در منطقه بوده است. ناتوی عربی پروژه ای با ماهیت نظامی، امنیتی و ایران ستیزانه جهت ممانعت از گسترش نفوذ مشروع ایران در منطقه و در تداوم طرح‌های پیشین ضد ایرانی همچون، پیمان 2+6، دکترین ریگان و ترکیب عملیاتی سپر صحرا و نیروی واکنش سریع (R.D.F) است که توسط آمریکا در منطقه دنبال شدند. ترس کشورهای مرتجع عربی از پیامدهای بیداری اسلامی از سال 2011م، وقوع برخی تعارضات و درگیری‌های سیاسی، وقوع جنگ‌های نیابتی در منطقه و پیروزی‌های محور مقاومت باعث شده است که کشورهای مرتجع عربی نظیر عربستان سعودی انگیزه بیشتری برای اجرایی کردن این طرح که ایده آن آمریکایی است، داشته باشند. از دید آمریکا و رژیم صهیونیستی، ایران بیش از هر چیز یک تهدید ژئوپلیتیکی است که باید برای آن یک «پاسخ ژئوپلیتیکی» فراهم کرد. بر اساس این طرح، عملا وظیفه اصلی مقابله با ایران به بازیگران محلی و متحدان منطقه‌ای آمریکا واگذار می‌شود. ائتلاف محافظه کار،رژیم صهیونیستی و آمریکا را نیز می‌توان «چرخ پره‌ای» نامید، بدان معنا که ایالات متحده به مثابه چرخ و محور ائتلاف عمل می‌کند و عرب‌ها و رژیم صهیونیستی با همراهی آن به پره‌های این ائتلاف شکل می‌دهند و سعی در موازنه‌گری در برابر ایران دارند. در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی تلاش شده است تا اهداف ائتلاف محافظه کار، رژیم صهیونیستی و آمریکا از طرح ناتوی عربی در منطقه غرب آسیا را بررسی و تحلیل کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی سیر تحول سلفی­گری است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و به این مساله اصلی پرداخته شده است که چگونه این اندیشه نضج گرفت و به مرور زمان در دوران معاصر به نیرویی عملیاتی که توسل به خشونت ویژگی تمایزبخش آن در جهان اسلام است، تبدیل گردید. همچنین با اتکاء به رویکرد روندکاوی تاریخی، با تمایزگذاری بین دو مفهوم سلفیه و سلفی‌گرایی، چارچوب کلامی شکل‌د‌هنده به سلفیه صدر اسلام نزد اهل سنت در تقابل با فرق دیگر به‌عنوان پس‌زمینه فکری تشریح گردید. در پرتوی همین تمایزگذاری، سلفی‌گری قدیم و جدید بازشناسی شده و با بررسی بازتاب‌های اندیشگی سلفی‌گری قدیم در سلفی‌گری جدید، پژواک‌های عملی آن در سه دهه اخیر تشریح شده است. نتایج نشان داد که دگرگون‌سازی این روند از طریق اشاعه آموزه‌های واقعیِ دین اسلام که می‌تواند نقش چشمگیری در به حاشیه راندن اندیشه و عمل خشونت‌ورزانۀ سلفی‌گری وهابیت‌بنیان در جهان پرتلاطم امروز داشته باشد، ضروری است. هرچه از زمان صدر اسلام به دوران معاصر نزدیک‌تر می‌شویم، رفتار مدعیان سلفی‌گری از آموزه‌های سلف صالح دورتر شده است.