جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در برخی گزاره‌ها و اصطلاحات ادبی قرآن‌کریم از زبان بدن و از جمله از زبان"حرکات دست"، برای انتقال پیام استفاده شده است. ترجمۀ مناسب در برگرداندن این ارتباطات فرازبانی بسیار اهمیت دارد و دقت مضاعف مترجم را می‌طلبد. این اصطلاحات بر رفتارهایی دلالت می‌کنند که ریشه در زبان و فرهنگ دارند. بر این اساس با توجه به اشتراکات فرهنگی و پیوندهای تاریخی گسترده میان دو زبان فارسی و عربی، فرض بر این بوده است که مفاهیم فرازبانیِ مبتنی بر حرکات دست، معادل‌هایی رایج در زبان فارسی داشته‌اند. در جستار پیش‌رو، شیوۀ تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده که در آن، ترجمۀ اصطلاحات و گزاره‌های ادبی مبتنی بر زبان دست در ترجمۀ موسوی گرمارودی و خرمشاهی با نگاهی تطبیقی بررسی شده تا مشترکات دو زبان در این زمینه مشخص شود و حدود و ابعادِ قوت و ضعف مترجمان در کاربرد الگوهای فرهنگی و اصطلاحاتِ منعکس‌کنندۀ این الگوها، تبیین گردد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اغلب جملات و عبارات قرآنیِ مبتنی بر حرکات دست و مفاهیم ناشی از آن، معادلی در فرهنگ و زبان فارسی دارد. در خصوص عملکرد مترجمان نیز مشخص شده که ایشان با لحاظ این بستر غنی در زبان فارسی، در ترجمۀ خویش به معادل‌های زبان بدن توجه داشته‌اند. در برخی نمونه‌ها نیز ناگزیر شیوۀ تحت اللفظی را در پیش گرفته‌اند و این مسئله به تفاوت الگوی فرهنگی دو زبان برمی‌گردد و طبیعی است که نمی‌توان انتظار شرایط نگاشت یکسان و کاملاً مطابق را داشت.

تکرار یکی از جلوه‌های مهم علم زبان­شناسی است. این پدیده از دیرباز همواره مورد توجه اهل ادب بوده است؛ چرا که تکرار هر کلمه یا عبارت، هدف و معنای مهمی را در­ پی دارد و بهتر می‌تواند مخاطب را تحت تأثیر خود قـرار دهد. اسلوب تکرار در قرآن کریم گامی رو به جلوتر دارد؛ به گونه‌ای که اعجـاز کلام آسمانی را به رخ همگان می­کشاند؛ زیرا نوع ساختار و چیدمـان کلمات تکرار­شونده، علاوه بر زیبـایی که به آیات و سوره­ها می­بخشد، بر بلاغت کلام می‌افزاید و موجب غنای نظام معنایی و تجلّی مفاهیم مهم قرآنی می‌شود. پژوهش پیش رو، حاصل مطالعۀ تکرار هندسی در سورۀ بقره است و به دلیل نقش برجستۀ این نوع تکرار در سورۀ بقره، بر­ آنیم که با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایۀ آمارگیری­ انواع­ تکرار هندسی، چگونگی کاربرد آن و میزان تأثیر دلالتی این نوع تکرار را بررسی کنیم. نتایج پژوهش نشان می‌دهد پنح نوع تکرار استهلالی، ختامی، هرمی، دایره‌ای و تراکمی در سورۀ بقره دیده می­شود که تکرار هرمی با هدف تکرار و یادآوری مجدد مفاهیم و در راستای توصیفات، بیان جزئیات نعمت­ها و مراتب خسران و رستگاری؛ تکرار ختامی به صورت حکم قاطع و حسن ختام آیات است؛ بنابراین، برخی صفات خداوند مانند سمیع، غفور، علیم و قدیر، به منظور هشدار و پس از اشاره به برخی احکام و قوانین به وفور تکرار شده است؛ همچنین تکرار استهلالی به منظور امر و نهی­های اخلاقی و دینی بیشترین بسآمد را به خود اختصاص داده­اند.

پدیده التزام پدیده ای است که متعلق به زمانی خاص یا جامعه ای خاص نیست ونمی توان آن رامحدود به یک برهه از زمان یا جای خاصی نمود بلکه در گذشته وحال به شکلهای گوناگون ظاهر شده است. این ظهور با توجه به شرایط زمانی همواره با افت و خیز همراه بوده است. در گذشته در آثار شعری شاعرانرگه هاییاز گونه های التزام به چشم می خورد بی آن که هر کدام از شاعران پیرو مکتب ویا اصول خاصی باشند. نمونه ها وگونه های این التزام خود را در قالب دفاع وجانبداری از قبیله، مذهب و... نشان داده اند. التزام یعنی همکاری ومشارکت شاعر در احساسهمدردی در همه مسائل اجتماعی، سیاسی وملّی با مردم است، علی بن خلف حویزی یکی از شاخص ترینشاعران اهوازی در قرن نهم هجری مصادف با قرن پانزدهم میلادی میباشد که استعداد بالقوّه وی تبدیل به استعداد بالفعل شده وشعر خود را وسیله ای برای دفاع از دین خود انتخاب کرده است وشعر وی بعنوان یک الگویی حقیقی از شعر متعهد وملتزم قلمداد می شود ودر واقع می توان گفت که شاعر پدیده التزام را در اشعارش به کار برده است. واز این جهت هدف این پژوهش مطالعه علل التزام دینی ومظاهر آن در دیوان علی بن خلف حویزی میباشد، وروشی که در این پژهش انتخاب نموده روش توصیف _ تحلیلی است، این پژوهش قضیه التزام را نزد شاعر وزندگی او یا کار هایی که نقش مهمی در التزام شاعر داشته اند، مانند فعایتهای سیاسی واجتماعی مورد برسی قرار میدهد وبعد از آن به بررسی مسأله التزام از دیدگاه شاعر می پردازد. امّا پژوهش حاضر شامل یک مقدمه وپنج فصل است: فصل اول: درباره التزام وانواع آن، فصل دوم: درباره زندگی سیاسی شاعر، فصل سوم: درباره زندگی اجتماعی وجغرافیایی عصر شاعر فصل چهارم: به زندگی شاعر از تولد تازمان وفات وهمچنین به آثار به جای مانده از وی اشاره می کند فصل پنجم: که آخرین فصل است به برسی اشعار حویزی که در بر دارنده التزام هستند می پردازد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که شاعر بر خلاف تبعیدش وابستگی خاصی نسبت به اهل بیت داشته وبا وجود همه سختی هایی که با آنها روبرو شده دوستدار وملتزم به تمام معنا شده وروش کار وی بسیار ساده بودهوبسیاری از اشعاری که در بردارنده مفهوم التزام هستند در سالهای تبعید که نشانگر استقامت، تحمل درد وشکایت بوده سرودهشده است

طباق بررسی شده در این تحقیقیکی از زیبایی های بدیعی و معنوی کلاماست که جایگاهی ویژه در ادبیات و علم تفسیر و فقه و زبان شناسی دارد. اهل لغت و زبان شناسانبرای بیان اندیشه ها و توضیح معانی و شاعران برای تعبیر احساسات و اوضاع سیاسی و اجتماعی خود از فن طباق یاریطلبیده اند. و از سویی دیگر بلاغی ها برای کشف حقایق و معانی متضاد در آیات قرآن و فقیهان برای تبیین احکام شرعی و فقهی به این صنعت ادبی تمسّک جسته اند. در این مجال برآنیم تا طباق قرآنی را در لفظ انفاق و مشتقات آن بررسی کنیم و با روشی نوین به بررسی طباق و انواع مختلف آن مانند طباق ایجابی، طباق سلبی، طباق خفی و طباق معنوی و... بپردازیم. بنابراین پس از بررسی لغوی و بلاغی واژه های متضادهمراه با تحلیلی کوتاه و ذکر فایده ی آنبا استعانت از تفاسیر و فرهنگ لغت های مختلف معنای مختصر و روشنی از آیه ها نیز ارائه می گردد . واز آنجا که در بسیاری از آیات انفاقی قرآن انواع مختلفی از طباق و مقابله وجود دارد در ضمن متن به آنها اشاره می نماییم.