جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

تحلیل روش امام صادق(علیه السلام) در عرضه روایات بر قرآن کریم

نویسنده:

حامد جوکار، احمد جمالی گندمانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF چکیده

چکیده :

عرضه حدیث بر قرآن، به عنوان اصیل‌‌ترین معیار سنجش احادیث، در منابع روایی بارها تاکید شده‌‌ و درباره ابعاد مختلف آن خصوصاً اعتبارسنجی این احادیث و مراد از موافقت و مخالفت با قرآن، دیدگاه‌های مختلف و متعددی مطرح شده است. اما این موضوعِ حدیثی با نگاهی بیرونی مورد تحلیل قرار گرفته و چیستی و چگونگی آن به طور مستوفی بر پایه سیره معصومان (ع)، بررسی نشده است. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، پس از استخراج روایات عرضه شده بر قرآن توسط امام صادق (ع) و تحلیل آنها، گزاره‌ها و ضوابط چگونگی عرضه روایات بر قرآن کریم را ارائه می‌‌نماید. بر پایه نتایج این تحقیق در سیره امام صادق (ع)، علی‌رغم امکان عرضه همه روایات بر قرآن، شرط ابتدایی عرضه حدیث بر قرآنی، تردید و شبهه‌ در معنا و صدور حدیث است. بر اساس نمونه‌های روایی عرضه توسط امام صادق (ع)، گستره مدلول قرآن در فرایند عرضه، مدلی مرکب از حداقل یکی از نص، ظاهر، اصول، گفتمان (شبکه مفهومی آیات) و مدلول تأویلی باطنی قرآن است. منظور از اصول قرآنی، گزاره‌‌ها و مفاهیم ثابت و مورد پذیرش قرآنی است که در یک یا چند آیه، به تصریح بیان شده است. تفاوت این مفهوم با روح حاکم قرآن هم عدم دخالت ذوق شخصی و سلیقه‌‌ در فرایند کشف و نیز ساده بودن دستیابی به آن است. به علاوه در مورد گفتمان قرآنی، بر اساس احادیث امام صادق (ع) باید آن را مجموعه‌‌‌‌ای متشکل از آموزه‌‌های نهادینه‌‌شده قرآنی و در موضوعات مختلف دانست که با هم‌‌بستگی معنایی، مفهومی خاص را منتقل می‌کنند.

صفحات :

از صفحه 199 تا 222

مشخصات اثر

عنوان :

مؤلفه‌‌‌های سیاسی تمدّن نوین اسلامی بر اساس سیرة نبوی

نویسنده:

حامد جوکار ، علیرضا حیدرزاده ، مهدی رضازاده جودی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

چکیده :

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی سیرة عملی پیامبر اکرم(ص) در بخش سیاسی و کشف مؤلفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اصلی ساختار سیاسی مطلوب به منظور ارائة الگوی اصیل اسلامی است که توان شکل‌دهی به تمدّن نوین اسلامی را داشته باشد. روش: در این مقاله با روش تحلیل مضمون و واکاوی سیرة عملی پیامبر(ص)، مؤلفه‌های تمدّن‌ساز سیره در بعد سیاسی استخراج و معرفی شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش را می‌توان ذیل مواردی چون: ایجاد امت واحدة اسلامی، تأکید بر امامت و رهبری امت، مدارا و رواداری، مشورت و پرهیز از استبداد رأی، قانون‌مداری در امر حکومت، آزادی بیان، پایبندی به عهد و پیمان و برخورد قاطعانه با تخلفات عوامل حکومت دسته‌بندی کرد. نتیجه‌گیری: رعایت موارد پیش‌گفته، زمینه‌ساز به سامان آمدن ساختار مطلوب سیاسی است که با توجه به شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی می‌تواند صورتهای مختلف به خود بگیرد، اما در هیچ حالتی نباید به کلی از این اصول تهی و عاری باشد.

صفحات :

از صفحه 933 تا 958

مشخصات اثر

عنوان :

سیر تکاملی تاریخ از دیدگاه استاد مطهری

نویسنده:

احسان بابایی، حامد جوکار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

چکیده :

از جمله موضوعات قابل طرح ذیل طرح تمدنی در اسلام، تبیین جایگاه ظهور در متن تاریخ است. با فرض اینکه تاریخ انسان در نهایت، واجد وصف تکامل‌یافتگی خواهد بود با این پرسش مواجهیم که: آیا سیر تاریخ انسان، سیری تکاملی است یا خیر؟ بررسی‌های استاد مطهـری، به‌ویژه در زمینه فلسفه تاریخ، می‌تواند برای پاسخ‌گویی به این پرسش راه‌گشا باشد. در بخش نخست، مستند به آرای استاد مطهری، تکاملی‌بودن سیر تاریخ مبتنی بر اصل علیت عمومی، بُعد الهی تاریخ و تحلیل حق و باطل توضیح داده شده است. در ادامه ضمن بیان مؤلفه‌های واقع‌گرایی در تفسیر تاریخ، به برخی اشکالات که در برابر سیر تکاملی تاریخ مطرح می‌شود پاسخ داده شده و در نهایت با توجه به تأکید استاد مطهری بر نقش انسان در سازندگی تاریخ، امکانات انسانی تکامل تاریخ معرفی شده است.

صفحات :

از صفحه 67 تا 98

مشخصات اثر

عنوان :

تبیین تحولات اجتماعی از دیدگاه امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه

نویسنده:

فرهاد زیویار؛ حامد جوکار

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

چکیده :

تکبر و تفاخر، جهالت و ضلالت، کم‌تحملی مردم درقبال مسئولان، و... عواملی است که با ایجاد شکاف و فاصله میان رهبران و مردم و فریب و غفلت دست‌اندرکاران از واقعیت‌های موجود، به‌تدریج پایگاه اجتماعی نظام را تضعیف و مشروعیت آن را کمرنگ می‌‌سازد. فدا کردن حق (دین) به‌پای مصلحت، و دین را قربانی حکومت‌کردن و از سوی دیگر فقر و محرومیت اجتماعی‌، از دیگر آفاتی است که ثبات جامعه اسلامی را خدشه‌‌دار می‌‌سازد. محصول این آسیب نیز شرایط نامساعد اجتماعی و اقتصادی است که زمینه تغییر سریع در وفاداری مردم به حکومت را به‌وجود می‌‌آورد، و زمینه را برای انقلاب و دگرگونی کل نظام سیاسی فراهم می‌‌آورد. حضرت علی (ع) نتایج شورش و طغیان مردم علیه حاکم عادل را، شکست و سقوط جامعه، وارونه‌شدن ارزش‌های اجتماعی اسلام، دچارشدن به فتنه حکومت‌های فاسد و گرفتارشدن به عذاب‌الهی می‌‌دانند. اما با این‌وجود توبه و استغفار مردم، رعایت حقوق متقابل حاکم و مردم و واگذارکردن امور به اهل بیت(ع) را چاره کار می‌‌دانند.

صفحات :

از صفحه 43 تا 70

مشخصات اثر

عنوان :

دو گونه طبقه بندی علوم در نگاه اِخوان الصّفا و خُلّان الوَفا

نویسنده:

حامد جوکار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

شیعه , اخوان الصفا , علم , طبقه بندی علوم , دایره المعارف , رسائل اخوان الصفا

چکیده :

در میان مسلمانان اِخوان الصّفا و خُلّان الوَفا، یکی از مهم ترین گروه هایی هستند که به موضوع طبقه بندی علوم توجه ویژه داشتند. هدف اخوان الصفا، ایجاد تحول فکری و بنیادی در جامعه بود تا از آن طریق، انسان ها را به سعادت برسانند. از این گروه بیش از پنجاه رساله در زمینه های گوناگون دانش و فرهنگ به جای مانده است که نمایانگر سهم قابل توجه ایشان در رشد و شکوفایی فرهنگ اسلامی باشد. چینش موضوعات و تربیب این رسائل که شباهت بسیارى به یک دایرة المعارف فلسفی- علمى دارد، یکی از مهم ترین منابع برای استخراج طبقه بندی مطلوب علوم از نگاه اخوان الصفا است. در کنار این طبقه بندی که بر اساس ماهیت سلسله مراتبی علوم به سامان آمده، در رساله هفتم این مجموعه رسائل و ذیل رساله «فی الصنائع العلمیه و الغرض منها»، طبقه بندی دیگری از علوم مطرح شده که با طبقه بندی به دست آمده از ترتیب رساله ها تفاوت فراوانی دارد. این مقاله می کوشد ضمن شرح دوگانگی این دو طبقه بندی، به تبیین دیدگاه و نقش اخوان الصفا در دسته بندی علوم اسلامی بپردازد.

مشخصات اثر

عنوان :

چگونگی عرضه روایات بر قرآن کریم از دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)

نویسنده:

حامد جوکار

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

روایت , حجیت , اهل بیت(ع) , قرآن , معارف اسلامی , احادیث شیعه , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , اختلاف (تعارض) , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , سنت (اسلام)‬ , هنر و علوم انسانی , سنت (اسلام)‬ , سنت (اسلام)‬

چکیده :

با مطالعه منابع حدیثی شیعه و سنی با ملاکی برای سنجش احادیث و تشخیص سره از ناسره آنها روبرو می‌شویم که بسیار بدان تاکید شده است. این ملاک که عرضه احادیث به قرآن نام دارد از سوی پیامبر(ص) و ائمه شیعه (ع) بارها مورد تاکید قرار گرفته است. به علاوه روایات موجود در این زمینه، با توجه به خصوصیات ذاتی قرآن همچون قطعی الصدور بودن و نیز سیره بزرگان دین و یاران ایشان می‌توان معیار بودن قرآن در سنجش احادیث را اثبات نمود. اما کاربرد این شیوه خود دارای ضوابط و اصولی است که بایست به آنها توجه نمود. توجه به انواع مخالفت احادیث با قرآن، جایگاه بررسی سندی نسبت به نقد قرآنی، تمایز میان دو مقوله عرضه به هنگام تعارض و عرضه مطلق روایات و ... برخی از ضوابط و اصول این فرایند هستند. به علاوه این‌ها توجه و دقت در اعمال این شیوه از سوی بنیان‌گذاران آن مسیر پیش‌روی این‌گونه نقد را برای علاقه‌مندان روشن‌تر می‌کند. در مجموعه‌های روائی شیعه نمونه‌های نسبتاً فراوانی از نقد قرآن محور ائمه(ع) یافت می‌شود که نشان-دهنده شیوه صحیح این فرایند است. گرچه نقد قرآن محور حدیث در میان دانشیان مسلمان جایگاه درخور خویش را هنوز بدست نیاورده اما یکسره به بوته فراموشی نیز سپرده نشده است. ملاحظه نوع عملکرد و چگونگی عرضه احادیث به قرآن توسط دانشمندان راه را برای ادامه این مسیر هموارتر می‌نماید.

مشخصات اثر

عنوان :

معرفی مقالات حدیثی: مجله دار الحدیث الحسنیة

نویسنده:

حامد جوکار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید