جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

خویشاوندی نسبی عباسیان با خاندان رسالت، پیروی از امیرالمؤمنین حضرت علی‌(ع) در برابر امویان، پی‎گیری خون‌خواهی شهیدان عاشورا، شعارهایی مانند الرضا من آل محمد و یا منصور و گزارش­هایی درباره منصور و مهدی بودن فرزندان آنان، زمینه‌ای فراهم آورده بود که عباسیان در دوره پیش از خلافت دارای گرایش شیعی و مانند کیسانیه و زیدیه از گروه‌های شیعی شمرده شود. همسانی و همسویی ماهیت جنبش عباسیان با این نمادهای شیعی از موضوعات شایسته پژوهش است. این مقاله با روش گردآوری داده‎ها و تتبع کتابخانه­ای و با رویکرد وصفی و تحلیلی به بررسی انتقادی ماهیت جنبش شیعی عباسیان می‌پردازد. این ارزیابی نیازمند سنجه‌هایی در زمینه جایگاه اجتماعی جنبش، جایگاه دینی رهبران جنبش، رفتار رهبران عباسی، انگیزه و اهداف جنبش و دست‌آورد جنبش برای شیعیان است تا میزان باور و همراهی عباسیان با اندیشه­های شیعی در فرآیند جنبش تا دست­یابی به خلافت روشن گردد. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده آن است که هم­گرایی جنبش عباسیان با باورهای شیعی در یک فرآیند پنهان چرخش داشته است و گام‌به‌گام به اندیشه­های گروه­های رقیب شیعه گرایش پیدا کرده­ است.

چکیدهپژوهش پیش رو در صدد بررسی و تحلیل شخصیت دجال در منابع روائی شیعه است. دجال که در برخی از مجموعه‌های روائی شیعه به عنوان علامت ظهور مطرح شدهاست پیشینه ای به درازای تاریخ ادیان کهنی چونآیین یهود دارد.شناسایی شخصیت دجال و نقش او در حوادث آینده و حال جهان، به خصوص ظهور دولت مهدی،می‌تواند علاوه بر روشن ساختن آموزه‌های صحیح شیعی، ما را بیش از پیش با مجموعه معارف مهدوی آشناتر ونزدیک‌تر سازد.در این تحقیق پس از بررسی کلیات، تعاریف و مفاهیم به معرفی منابع و ارزیابی آنها می‌پردازیم و پس از آن احادیثی که در منابع روائی شیعه در خصوص دجال ذکر شده را مطرح نموده و به صورت کلی ارزیابی می‌نمائیم سپس خصوصیات دجال و وقایعی را که به دست او اتفاق می‌افتد، مورد بررسی قرار داده و در فصول بعدی، ضمن بیان نظرات دانشمندان فن در خصوص شخصیت دجال، به ارزیابی و تحلیل و بررسی عقلانی و عرفی این شخصیت و مصادیق احتمالی دجال می‌پردازیم.در این پژوهش با تحلیل سندی و محتوایی روایات موجود و با توجه به دیدگاه صاحب نظران و موعود شناسان معاصر نشان داده شده است دجال و خروج آن از مهم‌ترین فتنه‌ عالم هستند، همچنین شخصیت دجال و این‌که چه خصوصیات ظاهری دارد و چه ادعائی می‌کند از دیگر مباحث این نوشته است، این تحقیق به خروج دجال و مکان‌های ورود او و دیگر مباحثی که در روایات در مود دجال وارد شده اشاره می‌کند، از مهم‌ترین مباحث این است که خروج دجال در آخرالزمان نشانه رستاخیز بزرگ است در ادامه به مصادیق دجال و این‌که چه کسانی را می‌توان دجال نامید اشاره شده است، از دیگر مباحث این نوشته می‌توان دجال را به جای یک شخص خارق‌العاده یک گروه و نظام افیون‌گر و مخفی دانست که در آخرالزمان فعالیت نامشروع خود را علنی خواهد کرد و هدف اصلی او، از بین بردن بصیرت و به اغما بردن مومنان و مسلمانان است.کلید واژه‌ها: دجال، ضد مسیح، مهدی موعود، منابع شیعی

آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه‌های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام‌های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می‌سازد و اثرپذیری نظام‌ها از این مؤلفه‌ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می‌انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم‌بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقهی؛ یعنی تقسیم فقه به چهار باب اصلی عبادات، اموال، آداب شخصی و آداب عمومی با چند زیرشاخه فرعی، کوشیده است دلالت‌های اجتماعی و بالمآل تمدنی آیات فقهی قرآن را بر سه نظام منتخب؛ یعنی نظام فرهنگی و نظام سیاسی و نظام اقتصادی مورد بررسی قرار دهد. یافته‌های این تحقیق حکایتگر آن است که این آیات دربردارنده انبوهی از کارکردهای اجتماعی و تمدنی است که می‌توان آن را ظرفیت تمدنی نامید.