جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

امام محمد غزالی که در سال‌های 450 هـ ق. - 505 هـ ق. زندگی می‌کرد، کسی بود که فلسفه را به‌خوبی مطالعه نمود و سپس موردنقد قرارداد. طوری که برخی معتقد اند: انتقادات غزالی فلسفه را از شرق جهان اسلام برچید. انتقادات غزالی در بیست مسئله از مسائل فلسفی برجسته‌تر است. غزالی در سه موضوع ازاین بیست مسئله فلاسفه را تکفیر نموده است که عبارت‌اند از انکار معاد جسمانی، قول به قدم عالم و انکار علم خداوند به جزئیات. در دوران معاصر نیز رویکردهای انتقادی نسبت به فلسفه اسلامی موجودند که ازجمله‌ی آنان می‌توان به مکتب تفکیک به ظهور رسیده در جمهوری اسلامی ایران اشاره نمود. این مکتب چنانچه از نامش پیداست، معتقد بر تفکیک میان گزاره‌های وحیانی، فلسفی و عرفانی است؛ اما مکتب تفکیک نیز گزاره‌های فلسفی را همچون غزالی موردانتقاد قرارداده است. هرکدام از دو رویکرد بطور جداگانه از سوی منتقدین بارها مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند؛ اما کاری که ظاهرا تاکنون انجام نشده است، بحث و بررسی تطبیقی و مقایسه‌ی میان دو رویکرد است که هدف پایان‌نامه را تشکیل می‌دهد. امام محمد غزالی و مکتب تفکیک از حیث اینکه هر دو ناقد برخی از مسائل و گزاره‌های فلسفی ارائه‌شده از سوی فلاسفه هستند، باهم مشابه‌اند؛ اما از دید مبنایی تفاوت‌های میان این دو رویکرد دیده می‌شود که ازجمله می‌توان به مواردی مانند قول به تفکیک میان اسلام و عرفان اشاره نمود، طوریکه از سوی مکتب تفکیک مطرح‌شده و مورد تأیید غزالی نیست. دوم: اصل مسئله تفکیک میان گزاره های وحی، فلسفه و عرفان است که از سوی غزالی بدان اشاره‌ی صورت نگرفته است، اما در مکتب تفکیک به‌عنوان مبنای شناختی محوری مطرح هست. پایان‌نامه سعی نموده است تا مسایل خاصی را که دو رویکرد موردانتقاد قراردادند، گردآوری نموده، سپس مورد تحلیل و بررسی قرار دهد، تفاوت‌ها و این‌همانی‌ها میان دو رویکرد را برجسته سازد.