جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تاریخ دولت ها همواره در تقابل اندیشه های مبتنی بر اراده و تصمیم مردمی با قدرت خودکامه پادشاهانی بوده که از ایمان و باورهای مذهبی مردم به نفع اقتدار خود استفاده کرده اند و در این میان آراء و نظریات اندیشمندانی شکل گرفته که سعی در نهادینه کردن آزادی مردمی و حقوق برابر آن ها در جامعه مطلوب خود بوده اند و به نوعی در مبارزات فکری و سیاسی خود سعی داشته اند تا روابط دین و دنیا را در حوزه های خصوصی و عمومی از هم متمایز کنند و مردم را نسبت به استبداد دینی حاکم بر جامعه خودشان آگاه نمایند. با توجه به این مقوله در این تحقیق مفاهیم محوری آزادی و برابری در اندیشه مسیحی و اسلامی و نیز روابط دین و دولت و نقش مردم در شکل گیری حکومت مشروطه و مقید به قانون بررسی گردیده و به صورت موردی اندیشه های سیاسی مارسیلیوس پادوائی در کانتکس مسیحی و محمدحسین نائینی و رشید رضا در کانتکس اسلامی مطالعه و تحلیل شده است. براین اساس، مارسیلیوس پادوایی بر پایه تعالیم مسیحی از مفاهیم دولت دموکراتیک و مشروطه گرا دفاع می کند و جامعه مؤمن مسیحی را به صورت یک کل در نظر می گیرد که نماینده اقتدار و اراده خداوند است که به آباء کلیسا یا دولت و پادشاه اعطا نشده است و بدین ترتیب سعی دارد مسیر دموکراسی را با تمایز حوزه ایمان از عقل و تاکید بر نقش و مشارکت مردم در تصمیمات مهم حکومتی هموار کند. همانطور که نائینی از دخالت مردم در عرصه سیاسی حمایت می کند و سیاست را محدود به دربار و نخبگان نمی داند بلکه به سمت توجیه دولت دموکراتیک مبتنی بر اراده مردم و بر پایه آزادی و برابری حرکت می کند، هم چنین رشید رضا که با طرح مفهوم حکومت اسلامی بر پایه خلافت قدیم بیان می دارد که انسان ها ذاتاً برابر و آزادند و در چارچوب حکومت دموکراتیک که مقید به شریعت اسلامی است از حقوق و آزادی های برابر برخوردار می شوند.