جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اندیشه مهدویت دارای ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است. تبیین اهداف حکومت مهدوی در برابر ایده بی‌طرفی حکومت در لیبرالیسم، یکی از مسائل سیاسی مهم، برای ترسیم مدینه فاضله اسلامی است. این پژوهش درصدد است تا با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد تحلیل متون قرآنی و روایی با تبیین نظری به این مسئله پاسخ دهد که: اهداف حکومت مهدوی چیست و چگونه با وظایف حکومت در لیبرالیسم در چارچوب ایده بی‌طرفی مقایسه می‌‌شود؟ مهم‌ترین یافته پژوهش حاضر عبارتست از: بررسی و تبیین نظری اهداف و کارویژه‌های حکومت مهدوی ازطریق تحلیل متون قرآنی و روایی و در راستای اهداف حکومت در علوم سیاسی. براساس نصوص مهدویت، مهم‌ترین هدف حکومت مهدوی، عبودیت الهی است و در راستای آن، سایر منابع اهداف حکومت نیز قابل تبیین است. حکومت مهدوی دارای دو دسته اهداف مادی(دنیایی) و معنوی است و در تبیین و تفسیر اهداف مادی و دنیوی با حکومت در لیبرالیسم تفاوت دارد. تلاش در توسعه اقتصادی امری اصیل و در راستای عبودیت می‌باشد. این پژوهش می‌تواند علاوه بر فواید نظری تشریح کارویژه‌های مدینه فاضله مهدوی، برای حکومت‌های اسلامی در برنامه‌های نوسازی در عصر غیبت، راهگشا باشد.

تامین امنیت یکی از مهمترین و اساسی ترین نیاز هر جامعه است. دولتهایی که بتوانند امنیت بیشتری تامین کنند؛ توسعه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و در نتیجه کارآمدی و مشروعیت بیشتری خواهند داشت. این پژوهش درصدد است تا با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد تحلیل متون قرآنی و روایی با تبیین نظری به این مسأله پاسخ دهد که: با توجه به آموزه های مهدوی در قرآن کریم و روایات معصومین(ع)، چگونه دولت مهدوی، امنیت فراگیر و جهانی را به صورت هم افزا در عرصه جهانی فراهم می‌کند و ویژگیهای امنیت در دولت مهدوی چیست؟ مهمترین یافته پژوهش حاضرآن است که؛ دولت مهدوی علاوه بر بهره‌گیری از امدادهای غیبی، به دلیل هماهنگی در اهداف و تلفیق مناسب عوامل سیاسی دخیل در حوزه امنیت و دفاع، باعث هم افزایی امنیت در سطح جهانی می‌شود. این مقاله با توجه به آموزه‌های اسلام در قرآن و روایات، هم افزایی امنیت و دفاع را با توجه به اهداف دولتها در علوم سیاسی بررسی کرده، ویژگیها و مزیتهای آن را واکاوی می‌کند؛ تا هم از حیث نظری، مختصات امنیت مهدوی مشخص شود و هم از جنبه عملی، الگویی برای برنامه‌های توسعه دولتهای اسلامی در دوره غیبت باشد.

هدف پژوهش حاضر تبیین مبانی مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی، برداشت‌های نظری و چالش‌های عملی ایجاد شده به دلیل تعدد مبانی مشارکت سیاسی و فقدان اجماع نظری مشترک درباره نقش مردم و نیروهای اجتماعی در فرآیند سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران، و راه‌حل‌های برون‌رفت از آن بررسی شد. یافته‌ها نشان داد که فقدان اجماع نظری درباره مبانی مشارکت سیاسی و تعدد نگرش‌ها درباره مشارکت افراد و نهادها و سپس تجزیه جامعه به وفاداری‌های متضاد، نوعی چالش نظری و بستری برای چالش‌های عملی ایجاد کرده و سبب بروز موانعی در روند توسعه شده ‌است. برای حل این مشکل، راهکارهای دموکراتیک مانند گفتگوی آزاد اقناعی، مشارکت نهادمند و رقابت نهادهای مدنی پیشنهاد می‌شود.

بررسی «منابع مشروعیت حکومت مهدوی»، یکی از مسائل سیاسی مهم، برای تبیین مدینه فاضله اسلامی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تحلیل متون قرآنی و روایی، با تبیین نظری به این مسئله پاسخ می‌دهد که با توجه به مشروعیت در علوم سیاسی، منابع مشروعیت حکومت مهدوی چیست. مهم‌ترین یافته پژوهش حاضر عبارت است از: بررسی و تحلیل نظری منابع مشروعیت حکومت مهدوی ازطریق تحلیل متون قرآنی و روایی و در جهت منابع مشروعیت در علوم سیاسی. بر اساس نصوص مهدویت، مهم‌ترین منبع مشروعیت حکومت مهدوی، مشروعیت الاهی از طریق نصب است و در جهت آن، سایر منابع متنوع مشروعیت نیز قابل تبیین است. این پژوهش می‌تواند علاوه بر فواید نظری تشریح مدینه فاضله مهدوی، برای حکومت‌‌های اسلامی در برنامه‌های توسعه سیاسی در عصر غیبت، راهگشا باشد.

تبیین رابطه دین و سیاست در دکترین مهدویت شیعه امامیه، یکی از مهمترین دغدغه های اندیشمندان مسلمان است که می تواند در عصر غیبت راهنمای دولتهای اسلامی در تصمیمات و سیاستگذاریها باشد. این پژوهش درصدد است تا با روش توصیفی تحلیلی به سوالات ذیل پاسخ دهد: 1- رابطه دین و سیاست در اندیشه مهدویت براساس آموزه های دین اسلام در قرآن و روایات چگونه تبیین می‌شود؟ 2- نگرش شیعه امامیه در این مساله، چه تمایزی با رابطه دین و سیاست در دنیای مدرن و متجدد دارد؟ دین در دکترین مهدویت شیعی متاثر از نصوص دینی، برای هدایت انسان در دنیا و آخرت آمده است و به زندگی اجتماعی و سیاسی انسان جهت می دهد. بنابراین رابطه دین و سیاست یک رابطه ماهوی و منطقی است و دین بر حیات سیاسی انسان اشراف داشته، همه ابعاد رفتاری از جمله رفتارهای سیاسی را به سوی اهداف معنوی و قرب الهی پیش می‌برد. نوآوری این مقاله در آن است که می‌تواند، علاوه بر تبیین رابطه دین و دولت در اندیشه مهدویت، برای جهت دهی رفتار جوامع اسلامی در دوره غیبت راهگشا باشد.