جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در مقالۀ پيش‌رو، کوشيده‌ايم تا مقايسه‌اي ميان ديدگاه‌هاي ابن‌سينا و ملاصدرا درباره ادراک‌هاي باطني انجام دهيم. ازآنجاکه ابن‌سينا نفس نباتي و حيواني را جسماني مي‌دانسته، قواي ادراکي باطني را نيز جسماني و منطبع در ماده (بدن) به‌شمار آورده و براي هرکدام در مغز محلي معين کرده است؛ درحالي‌که ملاصدرا نفس نباتي و حيواني را غيرجسماني مي‌داند و بر تجرد نفس حيواني برهان اقامه مي‌کند. ملاصدرا قواي ادراکي باطني را نيز مجرد از ماده مي‌داند و محل‌هايي را که براي هرکدام در مغز مشخص شده است، صرفاً مظاهر آن قوا و محل حصول استعداد آنها در نظر مي‌گيرد. البته در ارائه تعريف، کارکردها و اثبات قواي ادراکي باطني ميان اين ‏دو فيلسوف شباهت بسياري به چشم مي‌خورد. سرانجام، ديدگاه ملاصدرا درباره ادراک‌هاي باطني به‌عنوان نظر جامع که هم جنبه‏هاي مادي ادراک را به رسميت مي‌شناسد و هم وجه غيرمادي بودن آن را دربر مي‌گيرد، معرفي مي‌شود.