جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با هدف ساخت و هنجاریابی پرسشنامۀ مادر شایسته براساس منابع اسلامی انجام شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش آیات و روایات مرتبط بررسی شد. همچنین مؤلفه‌ها و زیرمؤلفه‌های شایستگی مادر استخراج و بعد از اعتباریابی محتوایی، به روش استنباط دینی-روان‌شناختی تجزیه و تحلیل شدند. جامعۀ آماری بخش کیفی آیات و روایات و جامعۀ آماری بخش کمی، مادران دردسترس استان تهران و قم بودند. بعد از تأیید روایی محتوایی مؤلفه‌ها و زیرمؤلفه‌ها، پرسشنامۀ اولیه آماده و بعد از تأیید روایی محتوایی گویه‌ها، روی نمونه‌هایی با حجم 55، 79 و 539 نفر برای ارزیابی روایی صوری، پایایی و روایی سازه اجرا شد. براساس یافته‌های پژوهش، مادر باید در بعد زیستی-روانی، شناختی، عاطفی و رفتاری ویژگی‌ها و مؤلفه‌هایی داشته باشد. همچنین هرکدام از این مؤلفه‌ها دارای زیرمؤلفه‌هایی هستند: زیرمؤلفه‌های زیستی-روانی: سلامت جسمی و سلامت روانی، زیرمؤلفه‌های شناختی: آمادگی شناختی برای مادرشدن و پذیرش نقش مادری، زیرمؤلفه‌های عاطفی: پذیرش قلبی فرزند، دلسوزی به فرزند و صبوری، زیرمؤلفه‌های رفتاری: محبت‌کردن به فرزند و حضور فعال در کنار او، مداراکردن با فرزند، پاسخ‌گوبودن، تربیت صحیح فرزند، راست‌گویی، هماهنگی با همسر و عدالت در نقش مادری. همچنین پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 95/0 بود و نتایج تحلیل عاملی نشان داد پرسشنامه از روایی سازۀ مطلوبی برخوردار است. ارزیابی پرسشنامه با پایایی و روایی مطلوب نیز نشان داد که این ابزار دارای عوامل زیربنایی برای سنجش ویژگی‌های مادر شایسته است و می‌توان از آن در سنجش ویژگی‌های مادر شایسته استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه وضعیت طلاب حوزه‌های علمیه ورودی سیکل و دیپلم در سه متغیر عوامل شخصیتی، خودکارآمدی و موفقیت تبلیغی به روش علی - مقایسه‌ای انجام شد. جامعه آماری، طلاب سطح دو حوزه علمیه قم بود که تعداد 130 نفر از آنان بر اساس فرمول کرک و به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش، از سه پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو فرم کوتاه، خودکارآمدی شرر و مبلّغ موفق جوانشیر استفاده شد. اطلاعات به دست آمده از طریق آزمون T دو نمونه مستقل و آزمون تحلیل واریانس چند متغیره مانوا تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین طلاب ورودی سیکل و دیپلم ازنظر عوامل شخصیتی، خودکارآمدی و موفقیت تبلیغی تفاوت معناداری وجود ندارد. به نظر می‌رسد، محیط و مواد آموزشی، فرهنگی، تربیتی و معنوی یکسان، معنویت و پایبندی‌های مذهبی ازجمله عوامل تشابه و یکسانی طلاب ورودی سیکل و دیپلم در سه متغیر مذکور است.

یکی از مفاهیمی که در اسلام و روان شناسی مثبت مورد توجه قرار گرفته عقل و خردمندی است. خداوند در وجود انسان قوه‌ای به نام عقل به ودیعت گذاشته است. این قوه مقوم و اساس شخصیت انسان و جزئی از وجود او بوده ، موجب تمایز انسان از دیگر حیوانات می شود. در رابطه با خردمندی تعاریف متعددی وجود دارد ولی میان پژوهشگران این حوزه نوعی توافق کلی وجود دارد مبنی بر اینکه خردمندی مشتمل بر دانش شناختی ، درک و بینش ، تفکر تاملی و تلفیقی از دیدگاه فرد و منابع فردی در تعامل با منافع و رفاه دیگران است.به دلیل اهمیت عقل و خردمندی در دین اسلام، گزاره‌های زیادی در مورد این مفهوم بیان شده است. برخی از این گزاره‌ها مربوط به عوامل رشد و شکوفایی عقل است، از میان آنها می توان به خداآگاهی، خودمهارگری اشاره کرد. در تحقیق حاضر سعی بر این است که عاملیت خداآگاهی و خودمهارگری در قالب تحقیق پیش بینی پذیری بررسی شده و قدرت پیش بینی هر کدام از عوامل دو گانه نسبت به عقل، مورد پژوهش قرار گیرد. در این تحقیق، از دو پرسشنامه اسلامی خودمهارگری و خداآگاهی و پرسشنامه سه بعدی خرد آردلت استفاده شده است. این دو متغیر طبق منابع اسلامی پیش بینی کننده خردمندی افراد هستند. در تحقیقاتی که خردمندی افراد را بررسی کرده‌اند، کمتر به تأثیر عوامل شکوفایی عقل از منظر اسلامی پرداخته شده است. از سوی دیگر تاکنون رابطه سه متغیر مذکور با کمک ابزارهای اسلامی مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین، یافته های این تحقیق با فرهنگ اسلامی سازگارتر است و بیشتر می تواند مورد اطمینان و اعتماد قرار گیرد.

تعادل و تعالی از موضوعات مهم در روان‌شناسی است. بسیاری از رویکردهای روان‌شناسی معاصر، مانند روانکاوی فروید در سیر رشد شخصیت، اصل تعادل را پذیرفته و برخی دیگر همچون رویکرد انسان‌گرایی مزلو اشاره به اصل تعالی داشته‌اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه تعادل‌جويی و تعالی‌خواهی در پویایی شخصیت از دیدگاه روان‌شناسی قرآنی انجام شد و به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤالات بود که اصل تعادل‌جویی است یا تعالی‌خواهی؟ اگر تعالی‌خواهی مقبول باشد در همان سطح مورد پذیرش در روان‌شناسی است یا در مقیاس بزرگتر؟ آیا تعادل‌جویی بکلی کنار گذاشته می‌شود؟ روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی به شیوة تحلیل محتوای آیات قرآن بود. ابتدا نظریه‌های مربوط به تعادل یا تعالی در روان‌شناسی بررسی، و سپس جایگاه تعادل و تعالی با نگاه قرآن استخراج شد. یافته‌های تحقیق نشان داد: الف) در روان‌شناسی قرآنی اصل تعالی پذیرفته شده است؛ ب) اصل تعالی در روان‌شناسی قرآنی به مراتب جامع‌تر از روان‌شناسی معاصر است و اهداف بلندمدت مربوط به آخرت، بعد معنوی و متداول و اهداف بلندمدت آخرتی، معنوی و... را پوشش می‌دهد؛ ج) تعادل در برخی امور مقدمة دستیابی به تعالی است؛ لذا بکلی قابل رد نمی‌باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین کارآمدی خانواده با بهزیستی معنوی دانشجویان و طلاب متأهل صورت گرفت. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری، دانشجویان و طلاب متأهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه­ها و حوزه­ های علمیه شهر قم بود که تعداد 391 نفر از آنان به صورت نمونه ­گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش از دو پرسشنامه «کارآمدی خانواده» (79 ماده­ای صفورایی پاریزی)، و «بهزیستی معنوی» (40 ماده‌ای دهشیری) استفاده شد. داده­ ها توسط شاخص­های مرکزی، شاخص­های پراکندگی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون، و با کمک نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین «کارآمدی خانواده» با «بهزیستی معنوی» همبستگی مثبت معنا­دار (611/0=r) وجود دارد. پیش‌بینی کارآمدی خانواده آزمودنی‌ها بر اساس مؤلفه‌های بهزستی معنوی فقط در مورد زیر مقیاس‌های رابطه با خود، رابطه با خدا و رابطه با دیگران معنادار است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه کارآمدی خانواده با بهزیستی روان شناختی در میان دانشجویان مرد و زن متاهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه ها، و طلاب سطح دوم و سوم حوزه های علمیه شهر قم انجام شد. تعداد 420 نفر از این افراد به صورت نمونه گیری در دسترس برای انجام پژوهش انتخاب شدند. برای انجام این پژوهش از دو پرسش نامه کارآمدی خانواده و بهزیستی روان شناختی استفاده شد. داده ها توسط شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و با کمک نرم افزار SPSS (نسخه 22) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد بین کارآمدی خانواده با بهزیستی روان شناختی همبستگی مثبت معنادار وجود دارد (r= 0.484). همچنین پیش بینی کارآمدی خانواده آزمودنی ها بر اساس دو زیرمقیاس بهزیستی روان شناختی تسلط بر محیط و روابط مثبت با دیگران معنادار بود (p£0.0001، F=63.043). این دو زیرمقیاس در مجموع %24.9 از کارآمدی خانواده آزمودنی ها را پیش بینی می کند.