جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های تربیت اخلاقی فراگیران در اسناد بالادستی نظام آموزشی کشور و تعیین میزان توجه به این مؤلفه‌ها در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی ـ قیاسی استفاده شده است. بدین منظور واحد تحلیل، تمامی جملات اسناد بالا دستی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ابزار تحلیل محتوا، چک لیست تحلیل محتوای نگارنده بوده است. براساس یافته‌ها، مرحله اول مؤلفه‌های تربیت اخلاقی دانش‌آموزان در دو طبقه مفاهیم اخلاقی عام (مشتمل بر ابعادِ اخلاق عمومی و پایه، اخلاق اجتماعی، فردی، اقتصادی و اخلاق سیاسی) و مفاهیم اخلاقی خاص (مشتمل بر ابعادِ مؤلفه‌های اخلاقی مرتبط با مهارت‌های زندگی، مهارت‌های حرفه‌ای دانش‌آموزی و اخلاق هنری و زیباشناختی) سازمان یافت. همچنین در مرحله دوم میزان توجه به هرکدام از مؤلفه‌های تربیت اخلاقی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مشخص شد.

هدف اين پژوهش، تحليل محتواي کتاب‌هاي هديه‌هاي آسماني پايه‌هاي چهارم، پنجم و ششم ابتدايي، از لحاظ ميزان توجه به مؤلفه‌هاي تربيت اخلاقي مي‌باشد. در اين پژوهش، از روش تحليل محتواي کيفي ـ قياسي براي مشخص کردن مؤلفه‌هاي تربيت اخلاقي و سپس، ميزان توجه به اين مؤلفه‌ها در کتاب‌هاي هديه‌هاي آسماني دورة دوم ابتدايي استفاده شده است. بدين‌منظور، واحد تحليل تمامي متون، تصاوير و فعاليت‌ها مي‌باشد. ابزار تحليل محتوا، چک‌ليست تحليل محتواي محقق‌ساخته، با توجه به مرحله اول پژوهش بود. روايي ابزار پژوهش، با توجه به صاحب‌نظران اين حوزه به دست آمد. همچنين، پايايي ابزار به وسيلة فرمول ويليام اسکات محاسبه که ضريب توافق 86/0 را نشان داد. يافته‌ها حاکي از اين است که به طور نامتعادل به اين مؤلفه‌ها در کتاب‌هاي پايه‌هاي مذکور پرداخته شده است. آموزش همکاري و راهکارهاي حفظ دوستي، داراي بيشترين فراواني و آموزش به‌کارگيري معيارهاي عقلاني و ديني در ارزيابي و توانايي تصميم‌گيري، در موقعيت‌هاي اخلاقي داراي کمترين فراواني مي‌باشد. بنابراين، لزوم توجه متوازن به اين مؤلفه‌ها در کتاب‌هاي هديه‌هاي آسماني ضرورت دارد.