جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفسران در تبیین معنای مفردات قرآنی، دیدگاه یکسانی ندارند. از سوی دیگر، فقیهان در بیان کیفیت مفاهیم گاه یکدست عمل نمی­کنند. در هر کدام از دو گروه، نظر مشهوری وجود دارد که سایر تلقی­ها در مقابل آن، در کسوت دیدگاه شاذ و نادر، خودنمایی می­کند. در قرآن کریم، واژه «حبط» بیشتر با تعبیر مرکب «حبط اعمال» به کار رفته است که نشان از نابودی اعمال دارد. از سوی دیگر، در فقه نیز تعبیر بطلان به اعمال نسبت داده می­شود که این هم حاکی از نابودی آن اعمال (عبادات یا معاملات) است. آیا بطلان فقهی، همان حبط قرآنی است؟ باور به نسبت و رابطه «عموم خصوص من وجه» این دو مفهوم، دارای ادله متعدد و قوی است. اسباب حبط و عوامل بطلان نیز در برخی موارد، همپوشانی دارد.

اهمیت آثار تاریخی و باستانی در بعد هویت ملی و هویت واحد بشری از یک سو و تخریب گسترده آنها از سوی گروه‌های افراطی مذهبی از سوی دیگر، مسئله نگاه‌داری از این آثار را در کانون توجه نهادهای جهان‌گردی و میراث فرهنگی، مانند یونسکو قرار داده است. مقاله حاضر می‌کوشد این موضوع را با تکیه بر آثار دارای مجسمه یا نقاشی و با استفاده از روش سندپژوهی از دیدگاه قرآن، فقه امامیه و حقوق کیفری ایران بررسی کند. نتیجه این مقاله نشان می‌دهد که بر اساس آیات قرآن کریم، نگاه‌داری این آثار و جلوگیری از تخریب آنها برای عبرت‌آموزی از سرانجام گذشتگان ضروری است. هم‌چنین در دیدگاه فقه امامیه، تخریب این آثار جایز نیست و مشمول حکم حرمت است و قانون‌گذار در مواد 558 تا 569 قانون مجازات اسلامی برای تخریب‌کنندگان این آثار مجازات تعیین کرده است.