جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ارداویراف، موبد پارسای ایرانی و بایزید بسطامی، عارف ایرانی سده سوم هجری، با آن‎که از نظر زمانی، چند قرن با یک­دیگر فاصله و زبان و دینی متفاوت داشته­اند‎؛ هردو دارای تجربه دینی مشترکی بوده‎اند که در قالب کشف و شهود و طی عروج به آسمان برای آنان رخ داده است. آن‌ها در پی دستیابی به رازهایی نامکشوف و اسراری مکتوم، پای در سفری روحانی می‎گذارند و سرانجام به دیدار پروردگارشان نائل می­شوند. گرچه بین این دو عروج تفاوت‎هایی از حیث تعلق داشتن به دو دین مختلف، کاربرد دو زبان متفاوت و برخی دیگر از تفاوت‎های ظاهری، ساختاری و محتوایی به چشم می‎خورد؛ امّا با استفاده از روش بررسی مقایسه­ای این دو تجربه عرفانی، به وجوه و نکات مشترکی می‎توان دست یافت که این جستار در پی کشف و بیان همین مشترکات است. عبور از طبقات مختلف آسمان­ها، دیدار بهشت و دوزخ و ساکنان آن‌ها، مشاهده فرشتگان و مراتب آنان و سرانجام رسیدن به بارگاه ایزدی از نکات مشترک این دو عروج است.