جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده: معرفت الهیبالاترین لذت در عالم هستی است به گونه ای که اگر انسانها شیرینی لذت آن را بچشند، لحظه ای از آن غافل نمی گردند،از آنجایی که معرفت الهی رأس تمام علوم است، تمامی اندیشمندان و علمای اسلامی به نحوی در آثارشان از آن سخن گفته و بحث ها کردند. از جمله این علما و اندیشمندان، علامه طباطبایی(رحمه الله علیه) است که مفسر قرآن کریم نیز هستند و در تفسیر گرانقدرشان«المیزان» به تفصیل در این باره سخن گفته اند.درباره معرفت الهی سوالات متعددی وجود دارد؛ از جمله معرفت الهی، از چه سنخی است؟ ارتباط معرفت الهی با عالم ذر چگونه است؟ چه راه هایی برای تذکر به معرفت فطری وجود دارد؟پاسخ هایی که در این زمینه دارد این است:معرفت الهی، معرفتی فطری است و بانظریهعالم ذر گره خوردهو پیوندی ناگسستنی با آن دارد؛ زیرا بر اساس آیات قرآن کریم و احادیث اهل بیت (علیهم السلام)،معرفت ربوبی در عالم ذر بر تمامی انسان ها عرضه شده است و همه آن ها با قول «بلی» به آن معترف شدند و اقرار کردند و در آن عالم، انسان معرفت خدای خویش را درک کرده است.اقوال مختلفی درباره ی ماهیت عالم ذر وجود دارد.از جمله بعضیاز مفسرین معتقد به آن شدند کهوجود عالم ذر، تمثیلی قرآنی است و حکایت از واقع ندارد. علامه طباطبایی مخالف با این نظر است و معتقد به واقعی بودن عالم ذر است ولی ایشان وجود انسانها را در عالم ذر، -بر اساس مبانی فلسفی که دارند- با وجهه ملکوتی تبیین و تفسیر می کنند.همچنین علامه طباطباییقائل به فطری بودن خداشناسی حضوری و شهودی می باشند. و معتقدند که فطرت الهی انسان، موطنی است که وی در آنجا خدا را مشاهده می کند و ملکوت الهی را می یابد و به عبودیت او اقرار می کند.هدف از این رساله، تبیین نظر علامه طباطبایی در بحث معرفت الله و ارتباط آن با عالم ذر است کهتا حد امکان مورد بررسی قرار گرفت که البته روشن گشت نظرات علامه در مواردی جای تامل داشت و قابل قبول نمی باشد همچون حضور انسان ها در عالم ذر با وجهه ملکوتی؛ زیرا وجهه ملکوتی از مختصات امور مجرد است حال آنکه به نص آیات و روایات، انسان ها با ویژگی ذری آنجا حضور داشتند و پرواضح است ذر از مختصات جسمانیت است.روش تحقیق در این رساله، توسعه ای – بنیادی با موضوع قرآنی و روایی، و دارای ماهیت توصیفی و تحلیلی است.کلمات کلیدی: معرفت الله، میثاق، عالم ذر، علامه طباطبایی