جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مفهوم حوزه‌ی عمومی از اصطلاحات مهم و ایده‌ساز در حوزه‌ی نظری سیاست و نیز مشوقی برای پیش­بُرد دمکراسی‌های مشورتی یا انجمنی به شمار می­‌رود، اما سیالیت و اغتشاش صورت‌بندی این مفهوم در نزد نظریه‌‌پردازان فلسفه‌ی سیاسی، بازترسیم خطوط اصلی آن و نیز پیوند آن با مفاهیم مهمی مانند امر سیاسی و آزادی را ناگزیر می‌سازد. از این‌رو، نگارنده با اتخاذ رویکرد تاریخ­نگاری ایده‌ها که مبتنی بر قرائت متنی است، درصدد برآمده تا با پرسش از چیستی ایده‌های حوزه‌ی عمومی، امر سیاسی و آزادی در اندیشه‌ی هانا آرنت، استدلال کند که مفهوم حوزه‌ی عمومی تحت تأثیر مدرنیته و ظهور ایدئولوژی‌های تمامیت‌طلب و جامعه‌ی توده‌ای که عرصه را بر عمل سیاسی تنگ‌تر می­کند، دچار تغییر شده و در نهایت با از میان رفتن چنین حوزه‌ای، امر سیاسی در قالب ایدئولوژی یا باوری متصلب به انحلال امر سیاسی منجر می‌شود. با درک چنین امری، زمینه‌ برای تقویت مفهوم حوزه‌ی عمومی به‌عنوان پیش‌ زمینه‌ای برای بازتعریف امر سیاسی در چارچوب مفهومی انسانی و مبتنی بر دوستی و سرانجام امکان بیشتر برای دسترسی به دمکراسی گشوده می‌شود.

احیای نقش دین در جوامع مدرن و بذل توجه کسانی مانند هابرماس به این پدیده، دوگانه‌انگاری‌های مبتنی بر سنت-مدرنیته، عمومی-خصوصی، سکیولار-دینی را از طریق مفصل‌بندی‌های جدیدی به چالش کشیده است؛ تا جایی‌که اکنون برقراری پیوند وثیق بین تجدد با عرفی‌شدن، امری کاملا دور از انتظار به‌شمار می‌رود. این مقاله نیز با در کانون نشانیدن دگردیسی آرای هابرماس در ارتباط با حوزه‌ی عمومی و جایگاه دین در آن، استدلال می‌کند که نگاه هابرماس به دین، از منظر نقدی فلسفی به نگاه مثبت سیاسی-جامعه‌شناختی تغییر و هابرماس با درک واقعیت‌های جهان معاصر مفهوم پسا-سکیولاریسم را در جایگاه تجدید نظری در چشم‌اندازهای سکیولار و نیز بهادادن به نقش دین در حوزه‌ی عمومی مطرح می‌نماید. این امر نیز به‌نوبه‌ی خود از نگاه هابرماس به پذیرش همزیستی منجر و تکثر در حیات سیاسی را ارتقا می‌بخشد.

(لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه)«هر آینه رسول خدا برای شما الگویی نیکویی است»بحث حکمرانی خوب یا "به زمامداری" در گام نخست توسط بانک جهانی و صندوق بین المللی پول مطرح شد که در نهایت توسط سایر سازمان ها ی بین المللی نیز مورد توجه قرار گرفت. مفهوم حکمرانی خوب از اوایل دهه‌ی 90 میلادی وارد ادبیات حقوقی و سیاسی شده است«حکمرانی خوب» امروزه به مثابه یک دستگاه سنجش وضعیت حکمرانی در کشورهای مختلف دنیا به کار می‌رود و کشورها بر اساس شاخص‌های تعیین شده در این دستگاه ارزیابی و رتبه‌بندی می‌شوند. این اندیشه که در اصل بانک جهانی و کارشناسان و متخصصان آن ترویج و حمایت می‌کنند در حال حاضر از مقبولیت نسبتاً بالایی برخوردار است. بانک جهانی اکنون بیش از یک دهه است که همه ساله بر مبنای شاخص‌های تعریف شده در این دستگاه، وضعیت حکمرانی در کشورهای مختلف را بررسی و گزارش آن را به طور رسمی و علنی منتشر می‌کند. این گزارش در بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها و قضاوت‌ها و مباحثات داخلی و خارجی مبنا قرار می‌گیرد.و دنیای امروز که دوره فرانوین نام گرفته الزام ها وضرورت های سیاسی ،فرهنگی،اجتماعی واقتصادی خاصی را شکل داده که به موجب آن نیازمند ساختار تازه ای از روابط بین حکمران وملت خواهد بود .حکمرانی خوب»نقشهء راهی است که کشورهای مسلط جهان و کشورهای غربی پیش‌ روی کشورهای جهان سوم ترسیم کرده‌اند و حرکت روی این نقشه،تأمین و تضمین‌کننده‌ منافع کشورهای مسلط است.درنتیجه«حکمرانی خوب»نمی‌تواند الگو و برنامهء متعالی برای‌ پیشرفت و توسعه جامعه بشری بویژه کشورهای درحال توسعه باشد.درعوض حکمرانی‌ خوب در سیره نبوی پیامبر اکرم (ص)با ظرفیت گسترده می‌تواند پیشرفت و تعالی‌ جامعه بشری را تضمین کند و جایگزین حکمرانی خوب شود؛چرا که رویکرد حکمرانی‌ خوب«جهان‌بینی مادی»،و در طول و استمرار نوع حکمرانی در غرب در ظرف زمانی 500 سال گذشته در مقاطع مختلف تاریخی،عامل بحرانهای‌ مختلف سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی و نظامی در غرب و جهان پیرامون بوده است. حکمرانی خوب با رویکرد اسلامی می‌تواند عامل پایان این بحرانها باشدوحکمرانی خوب درسیره نبوی، برای برآورده کردن تعهدات حقوق بشری و کرامت انسانی در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، طراحی شدهاست .

چکیدهپس از نزول قرآن کریم به زبان عربی فصیح، جنبه های گوناگون آن مورد توجّه اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان قرار گرفت. یکی از جنبه های این کتاب که آثار متعدّدی از قرن دوّم هجری، در خصوص آن برجای مانده، مفردات و الفاظ موجود در این کلام الهی است.در راستای آشنایی هر چه بیشتر قرآن پژوهان، این پژوهش به بررسی واژه های تک کاربردی در قرآن اعم از اسم و فعل پرداخته و ضمن جست و جوی آنها در شعر قبل از اسلام،سعی شده معنای لغوی چنین مفرداتی از کتب لغتی چون: العین، لسان العرب، تاج العروس و...استخراج گردیده و ذیل هر واژه آرای بزرگان علم تفسیر هم آورده شود و تطابق یا عدم تطابق دیدگاه اندیشمندان عرصه های لغت و تفسیر ذکر گردد. کلمات کلیدی: قرآن، واژه های تک کاربردی، بررسی واژگان

مقاله حاضر مروری است بر برخی نقاط عطف داستان خسرو و شیرین، با نوعی حساسیت از جنس مباحث مطرح در مطالعات زنان. در این داستان، از یک سو، شیرین بسیار متفاوت از زن سنتی چهره نگاری می شود و شاخص آن ابتکار عمل او در فرآیند عاشقی است. از سوی دیگر، بسیاری از اوصافی که به طور کلاسیک به جنس زن نسبت داده شده، چون بی وفایی، فریبکاری، جادوگری، از زبان قهرمانان و ضد قهرمانان داستان، در مورد شیرین و به طور کلی در مورد زن، در این داستان هم مطرح شده است. در این مقاله به دنبال تحلیل این دو تفسیر متفاوت هستیم: متن اصلی داستان و برداشت مشهور از آن که چهره شیرین را آرمانی عرضه میکند و لایه های پنهان تر و فرعی تری که احتمالا نشانگر رگه هایی از فتانگی است، و نیز در جستجوی این هستیم که مبنای این اتهامات اخلاقی به زن چیست، و نهایتا این که قهرمان زن داستان تا چه حد یک زن آرمانی است و تا چه حد به مرزهای واقعیت نزدیک می شود.