جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مراقبه و محاسبه از ضروری ترین مباحث اخلاقی و قسمت عمده‌ای از سیر و سلوک عارفان وخودسازی در اخلاق است؛ با توجه به اینکه خودسازی رکن اساسی اخلاق فردی، خانواده و اجتماعی است؛ بی شک اهمیت فراوانی دارد و پرداختن به آن زمینه رشد اخلاقی را برای جامعه بشری فراهم می‌کند. با توجه به تغییر و تحولات گسترده‌ در جوامع کنونی و کشور ما و تاثیر قطعی آن در اخلاقیات جامعه، شایسته است با تمسک به قرآن و روایات معصومان و همچنین با در نظر گرفتن آرای علمای اخلاق وعرفان در اجرایی کردن مراقبه ومحاسبه در اخلاق فردی و خانوادگی برای استقرار مکارم اخلاق پیامبر گرامی اسلام در جامعه و هدایت نوع بشر به‌سوی رشد اخلاقی، گام برداشت، زیرا امروزه بشر بیش از هر زمان دیگر با هجمه های فرهنگی مواجه است که با سلاح تکنولوژی و اتخاذ ابزارگوناگون و رسانه‌های مدرن اعم از اینترنت، ماهواره، شبکه های اجتماعی و... در معرض انحطاط و نابودی اخلاق بشریت است.این نوشتار در چهار فصل به تبیین جایگاه مراقبه و محاسبه نفس از منظر رشد اخلاقی پرداخته است. در فصل نخست به کلیات و مفاهیم و درفصل دوم به حقیقت مراقبه، اهمیت وضرورت آن و وجوه دیگرمانند : مراقبه درمانی، مراتب، درجات، مراحل و نتایج و ثمرات مراقبه نفس، و بررسی مقایسه ای بین مراقبه میان ادیان الهی و غیر الهی و همچنین مراقبه میان اسلام ودیگر ادیان توحیدی پرداخته است و در فصل سوم به بررسی محاسبه نفس، حقیقت، اهمیت، مراحل، راه ها و چگونگی آن، نیزدستورالعمل‌های محاسبه نفس، محاسبه در آیات و روایات اسلامی، آسیب شناسی محاسبه پرداخته است.آن گاه در فصل چهارم در مبحث رشد اخلاقی به چیستی و هدف رشد اخلاقی، بررسی نظریات رشدی وتحول اخلاقی از نظر پیاژه، کولبرگ، بندورا، مراحل رشد اخلاقی از دیدگاه اندیشمندان غربی و اسلامی، نقش محاسبه نفس در اخلاق فردی و اجتماعی، کارکردهای محاسبه نفس در اجتماع، خودکنترلی و تعدیل رفتار و... طرح شده است.