جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين نوشتار به تشريح توحيد ذاتي و اقسام توحيد از منظر ملاصدار و نيز ديدگاه ابداعات فلسفي وي در حکمت متعاليه مي‌پردازد و مباني توحيد ذاتي، شامل محورهاي وجود در فلسفه او مانند اصالت وجود، تشکيک در وجود و وحدت شخصي وجود را بررسيده حقيقت ذات باري‌تعالي و برهان‌هاي مختلف ملاصدرا در اثبات توحيد و ادله و برهان‌هاي ايشان را در اين زمينه شرح مي‌دهد. نويسنده در دو فصل اقسام و مفهوم توحيد و برهان‌هاي هفت گانه ملاصدرا و مباني ايشان در اثبات توحيد ذاتي را بررسي کرده است. او در فصل اول ضمن تبيين معناشناسي و جايگاه توحيد ذاتي، مفهوم لغوي و اصطلاحي توحيد، معناي فلسفي و کلامي توحيد، تفاوت ديدگاه‌هاي فرق اسلامي در بحث از توحيد، انواع وحدت و مفهوم توحيد در حوزه عرفان پرداخته و اقسام توحيد همچون: توحيد ذاتي، صفاتي، افعالي، ربوبي، عبادي، توحيد در الوهيت، توحيد ايجابي و توحيد سلبي را بررسيده و اهميت و جايگاه توحيد ذاتي در آموزه‌هاي اسلامي (قرآن و سنت) و اهميت شناخت توحيد ذاتي از منظر اهل بيت( و کارکردهاي معنوي و عملي آن را بيان مي‌کند. نگارنده در فصل دوم به بررسي فلسفي توحيد ذاتي از ديدگاه ملاصدرا پرداخته و مباني توحيد ذاتي از منظر وي، مانند مبناي اصالت وجود، تشکيک در وجود و وحدت شخصي وجود را بررسيده و با توجه به اين مباني که از ويژگي‌هاي منحصر به فرد حکمت متعاليه است، تفسير ملاصدرا از توحيد ذاتي را شرح مي‌دهد. آن‌گاه هفت برهان فلسفي از او در اثبات توحيد ذاتي را چنين برمي‌شمارد: برهان تدافع، برهان فرجه، برهان امتياز، برهان صديقين، برهان وحدت شخصيه وجود، برهان بسيط بودن وجود حق‌تعالي و برهان صرف الشيء. نگارنده در پايان تفاوت برهان‌هاي و دليل‌هاي فلسفي ملاصدرا با ساير فلاسفه و وجوه اشتراک اين برهان‌ها را بررسيده و شبهه‌هاي رايج بر توحيد در ذات را مطرح کرده و پاسخ مي‌دهد.