جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫اين پايان نامه به مقايسه ديدگاه‌ها و روش‌هاي کلامي علاّمه حلّي و سيدمرتضي(علم الهدي) در باره ماهيت عصمت و عصمت پيامبران الهي و ائمه معصوم( با يکديگر مي‌پردازد و نحوه استدلال آن ها با رويکردي تطبيقي بررسي مي‌کند. نگارنده تفسير خاصّ هر يک از اين دو عالم بزرگ شيعي را از آيات و روايات در باره مفهوم و ابعاد عصمت و تنزيه انبياي الهي و ائمّه هُدي از هرگونه اشتباه، خطا و گناه را با هم تطبيق کرده و روش شناسي آن ها در اين مبحث و مشترکات و مميزات ديدگاه‌هاشان را ذکر مي‌کند. نوشتار حاضردر سه فصل و يک مدخل ارائه شده است. نگارنده درمقدمه کلياتي از جايگاه کلامي سيدمرتضي (علم الهدي) و علاّمه حلّي، ديدگاه کلّي قرآن، تورات و اِنجيل را در مقوله پيامبران الهي و معصوم بودن آنان و مفهوم عصمت در کتاب و سنّت را بررسي مي‌کند. در فصل اوّل آراي کلامي سيدمرتضي در باره مفهوم عصمت، استدلال عقلي و نقلي مبني بر ضرورت عصمت براي انبياي الهي، دور بودن پيامبران از گناه و معصيت، بَري بودنِ آنان از گناهان بزرگ قبل از نبّوت و گناهان کوچک پس از نبّوت، اقسام و مراحل عصمت، معناي گناه بزرگ و کوچک و مفهوم ترک اولي براي پيامبران بيان گرديده است. نويسنده در همين زمينه به روش تفسيري سيدمرتضي و برداشت‌هاي وي از آيات قرآن کريم مبني بر عصمت پيامبران و استخراج قواعد و برهان هاي مربوط به عصمت اشاره کرده و اطلاق معصيت بر انبيا را در آيات از ديدگاه وي صحيح نمي‌داند. در فصل دوم با اشاره به مباحث مطرح شده در زمينه عصمت توسّط علاّمه حلّي، تعريف عصمت، ادله عقلي و نقلي مبتني بر عصمت، اقسام و مراتب عصمت، افعال انبيا و معصوم دانستن آن ها از گناه و سهو و توجيه گناهان نسبّت داده شده به پيامبران الهي در قرآن و احاديث را از منظر ايشان بيان مي‌کند. نويسنده در فصل سوم به مقايسه ديدگاه‌هاي اين دو متکلّم و فقيه بزرگ شيعه مي‌پردازد و مشترکات و مميزات مباحث آنان را در اين زمينه شرح مي‌دهد. وي تفسير خاصّ هر يک از اين دو انديش مند مشهور در تنزيه انبيا و ادلّه اثبات عصمت براي آنان را بررسيده و قاعده لطف در مقوله لزوم عصمت انبيا که علاّمه حلّي آن را ارائه کرده است تبيين مي‌سازد.