جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین یهود مانند دیگر ادیان، فرقه و انشعابات متعددی دارد. دونمه واژه‌ای ترکی به معنای از دین برگشتگان یا مرتدان، یکی از فرقه‌های دین یهود است. این واژه را ترکان مسلمان بر پیروان شبتای اطلاق کردند که به پیروی از او اسلام آوردند. شاخصه اصلی این فرقه باطنی بودن آن است؛ به این ترتیب که پیروان آن در ظاهر مسلمان اما در باطن به دین یهود هستند. این فرقه مانند تمامی فرق دیگر اصول و عقایدی دارد و به آداب و رسومی پایبند است. آشنایی با اصول و مبانی و آداب و رسوم این فرقه از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که همین باطنی بودن، ضرورت بحث و تحقیق درباره این فرقه را دوچندان می‌کند. افزون بر اینکه این فرقه امروزه در ترکیه فعالیت داشته و در حیات سیاسی و اجتماعی مردم آن کشور و حتی منطقه تاثیرگذار است.

فمینیسم، جنبشی است که در پی تغییر جهان جدید به جهانی بهتر و عادلانه‌تر برای زنان است. مفهوم جنسیت و معنای رایج آن برای نخستین بار در قرن نوزدهم به ظهور رسید. بعدها در دهه 1970، جنبش فمینیسم پژوهش در مقوله جنس را سرلوحه برنامه‌های خود قرار داد. جنبش فمینیسم در یهودیت در نیمه دوم قرن بیستم در آمریکا به وجود آمد که بعدها به جنبش آزادی زن معروف شد که هم‌زمان با جنبش دوم فمینیسم در آمریکا بود؛ چون قبل از آن حرکتی فمینیستی در آمریکا در اوایل قرن بیستم به وجود آمده بود. این جنبش در مقابل حاخام­هایی شکل گرفت که به زنان اجازه حضور در اجتماع را نمی‌دادند. از مطالبات این جنبش تحقق حضور زنان در موقعیت ریاست یهودیت، برابری زنان و مردان در امور عبادی، دینی و کنیسه است. همچنین این جنبش می‌خواهد زنان بتوانند حاخام شوند، در کنیسه سرود دینی بخوانند، عضو مجالس کنیسه باشند و عهده‌دار تربیت دینی شوند. این تقاضاها در مراحل بعدی گسترده‌تر شد. این مقاله مروری است بر نحوه شکل‌گیری جنبش فمینیسم در یهودیت و مطالبات آنها.