جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

"انسان، دین و آزادی" مقوله‌ای است که از دیر باز مورد بحث فیلسوفان و دین‌شناسان و متفکران سیاسی و اجتماعی بوده است . آزادی در سه حوزه به شرح ذیل قابل تفکیک است . -1 آزادی به معنای اختیار در این جا اگر سخن از آزادی است سخن از اختیار انسان است . سئوال اصلی در این مقوله این است که آیا انسان دارای قدرت انتخاب و اختیار است یا خیر؟ -2 آزادی به معنای رهایی توحید و یگانه‌پرستی که روح همه ادیان الهی است نویدبخش این نوع آزادی برای انسان است . اعتقاد به توحید، رهایی از همه قیدها و بندها و زنجیرهای اسارت بتها و طاغوتها و هر آنچه غیر خداست ، در پی دارد. -3 آزادی به معنای عدم مانع این نوع آزادی بیشتر از هر چیز یک مساله اجتماعی است . سئوال اصلی این است که انسان تا چه اندازه می‌تواند در اجتماع آزادانه فعالیت کند، آنطور که می‌خواهد بیاندیشد، عقیده بورزد و عمل کند. نقطه ثقل این تحقیق، بررسی آزادی در مقوله سوم است ، اما به مقولات اول و دوم نیز کم و بیش پرداخته است . اختیار انسان از محکمات قرآن کریم به شمار می‌آید و توحید که پیام‌آورهایی انسان از قیود درونی و بیرونی است به بهترین وجه در اسلام تبیین شده است . در مقوله سوم اصل بر عدم منع است مگر در مواردی که به دلیل رعایت مصالح اجتماع، حدودی برای آزادی تعیین می‌شود در این مقوله: آزادی اندیشه، آزادی عقیده، آزادی قلم و بیان و آزادی عمل مورد بررسی قرار گرفته است .