جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش با اعتقاد به ضرورت بومی‌سازی علوم سیاسی و با هدف غنای نظری این الگوی بومی و بر مبنای هرمنوتیک اندیشه‌شناسانه اسکینر رابطه عقل و سیاست در منظومه معرفتی جوادی آملی را می‌کاود و با فرض استواربودن سیاست در نظر وی بر بنیادهای عقلانی و فروریختن آن در صورت قطع ارتباط با عقل، این موضوع را تبیین می‌کند. در نظر جوادی آملی، عقل مفتاح و مصباح تمام مراتب سیاست است و گستره وسیعی از سیاست را در بر می‌گیرد. تمامی پرسش‌های اساسی سیاست، از جمله مشروعیت حکومت، کیستی حاکم، غایت حکومت و سیاست، وظایف حکومت، آرمان‌شهر ترسیم‌شده، ویژگی‌های کارگزاران سیاسی، پیوند دین و سیاست، تشخیص مصالح جامعه و نحوه مدیریت سیاسی، در اکثر وجوهش با عقل همگرا است و در صورتی که عقل گوشه‌نشین عرصه سیاست شود سیاست نیز کارایی‌اش را ازدست خواهد داد.

صاحبنظران و اندیشمندان غرب و شرق، بر مبنای تفاوت در بنیادهای معرفت شناختی خود، نظرات متفاوتی دربارة همگرایی یا واگرایی و قلمرو ورود عقل در عرصة سیاست ابراز داشته اند. این پژوهش با اعتقاد به ضرورت بومی سازی علوم سیاسی و با هدف غنای نظری این الگوی بومی و بر مبنای هرمنوتیک اندیشه شناسانة اسکینر، رابطة عقل و سیاست در منظومة معرفتی آیت الله جوادی آملی را بررسی نموده و با فرض استوار بودن سیاست بر بنیادهای عقالنی در نظر وی و فروریختن آن در صورت قطع ارتباط با عقل، به فحص و کاوش در آرای او پرداخته است. بر مبنای نتایج به دست آمده در این پژوهش از نظر آملی، مفتاح و مصباح تمام مراتب سیاست، عقل است و گسترة وسیعی از سیاست را دربر میگیرد. همة پرسشهای اساسی سیاست از جمله مشروعیت حکومت، کیستی حاکم، غایت و وظایف حکومت و سیاست، آرمان شهر ترسیم شده، ویژگی های کارگزاران سیاسی، پیوند دین و سیاست، تشخیص مصالح جامعه و نحوة مدیریت سیاسی در اکثر وجوه خود با عقل همگرا بوده و در صورتی که عقل، گوشه نشین عرصة سیاست شود، سیاست نیز کارایی خود را از دست خواهد داد.

اختلاف در آراء فقیهان در باب «ولایت فقیه و حدود آن» از عمده ترین مناقشات فقهی در سده ی اخیر بوده است. اما علت این اختلافات را باید در پس مباحث و مناقشات نظری در کتب و رساله های استدلالیِ فقها جستجو کرد. در این میان به نظر می رسد رویکردها و نظریات تفسیری کلاسیک در غرب ظرفیت بدیعی برای توضیح و تبیین علل شکل گیری این اختلافات از نظرگاهی نو به این آراء دارند. این نوشتار در پی آن است که اختلاف آراءِ مرحوم نائینی و امام خمینی(ره) در مقوله ی ولایت فقیه را با استمداد از دستاوردهای نظریه ی «تفسیر بازشناسانۀ» اِریک هِرش، متفکر متأخّر هرمنوتیک کلاسیک، به کنکاش بگذارد. در پژوهش حاضر پس از عیان سازی مفروضات دو فقیه با تحلیل محتوای کیفی متون ایشان، در نهایت علت اصلی تفاوت آراء را تفاوت در تلقی آن دو از «ژانر درونی» روایات محل رجوع، به عنوان مفهومی کلیدی در نظریه ی هرش، قلمداد می کند.

این پژوهش نظریبر مبنای هرمنوتیک اندیشه شناسانه اسکینر به بررسی رابطه عقل و سیاست در منظومه معرفتی آیت الله جوادی آملی پرداخته است.فضای فکری متمایز جوادی آملی نسبت به اندیشه های غربی، تعبد در بکارگیری الفاظ سیاسی بر مبنای متون دینی و در عین حال تقید به مبانی مستحکم عقلانی، جامعیت در بسیاری از علوم اسلامی و حضور عملی در عرصه سیاست از جمله جاذبه های اندیشه سیاسی وی برای دانش پژوهان عرصه سیاست است. این پژوهش با فرض استوار بودن سیاست در نظر جوادی بر بنیادهای عقلانی و فروریختن آن در صورت قطع ارتباط با عقل به فحص و کاوش در نظرات ایشان پرداخته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در نظر جوادی عقل مفتاح و مصباح تمام مراتب سیاست بوده و گستره وسیعی از سیاست را دربر می گیرد.تمامی پرسش های اساسی سیاست از جمله مشروعیت حکومت، کیستی حاکم، غایت حکومت و سیاست، وظایف حکومت، آرمانشهر ترسیم شده، ویژگی های کارگزاران سیاسی، پیوند دین و سیاست، تشخیص مصالح جامعه و نحوه مدیریت سیاسی، در اکثر وجوه خود در رابطه با عقل تبیین می شوند و در صورتی که عقل گوشه نشین عرصه سیاست شود، سیاست نیز کارایی خود را ازدست خواهد داد.