جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مناظره و گفتگو در مسائل دینی از ویژگی‌های فرهنگ اصیل اسلامی است. معصومان (علیهم‌السلام) برای آگاه ساختن مردم از حقایق دین و دعوت مخالفان به آیین اسلام، از روش مناظره برای تضارب آراء و پویایی اندیشه‌ها و انگیزش عقول مخاطبان بهره می‌گرفته‌اند که بخشی از آن‌ها در کتاب‌های حدیثی به ما رسیده است در این رساله مناظرات و احتجاجات توحیدی معصومان (علیهم‌السلام) مورد بررسی قرار گرفته است و ضمن ارزیابی ویژگی‌های مخاطبان از نظر اعتقادی مانند موحد و غیر موحد، مسلمان و غیر مسلمان، مومن و غیر مومن بودن، و توجه به مراتب فهم آنان یکی از معیارهای برگزاری مناظرات بوده است، هم‌چنین بکارگیری روش‌های متناسب با مخاطبان مانند روش استدلال و برهان، روش موعظه و خطابه و روش جدل مورد بررسی قرار گرفته است. مناظرات توحیدی در این رساله، به ترتیب بحث توحید و اثبات یگانگی خداوند، اثبات وجود خداوند به روش یرهان آیه‌ای یا سیر آفاقی، روش فطرت یا سیر انفسی و روش عقلی تنظیم شده است سپس مناظرات مربوط به صفات ثبوتیه‌ی خداوند مانند قدرت، حکمت، عدالت، شیء بودن، علم، سمیع و بصیر و مرید بودن خداوند و صفات سلبیه مانند، شرک، جسمانیت، رویت حسی، تغییر و تحول و مکان، به تفکیک استخراج گردیده است. از 55 مناظره استخراج شده در زمینه توحید بیشترین مناظره از آنِ امام صادق (علیه‌السلام) در حدود 19 مناظره و کم‌ترین مناظره از آنِ امام کاظم (علیه‌السلام) و امام حسن عسکری (علیه‌السلام) هر کدام 1 مناظره می‌باشد.