جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از مسایلی که از دیرباز در ادیان آسمانی و به ویژه در دین اسلام مورد توجّه بوده، مفهوم قضا و قدر، سرنوشت و تقدیر است که می‌‌توان آن را یکی از مباحث پیچید? الهیّات به شمار آورد. مسأل? قضا و قدر یک بحث کلامی است و نگاهی گذرا به تاریخ، گویای اهمیت این بحث در میان متکلّمین و جنجال فرقه‌های کلامی در این مسئله می‌باشد، انسان می‌تواند به قضا و قدر معتقد باشد و در عین حال اراد? آزاد و نقش خویش را نیز در تعیین سرنوشتش بپذیرد.مولوی از شاعران قرن هفتم است که دیدگاه تقدیرگرایی در مولفه‌های گوناگون حیات بشری مرگ، زندگی، عقل و عشق، علم و جهل و... دارد، به طوری که تلاش و کوشش بشری را مرهون عنایت الهی می‌داند. پایان‌نامه حاضر شامل شش فصل است: فصل اول کلیات و تعاریف که شامل بیان مسأله، پرسش‌ها، اهمیت، هدف، ضرورت، پیشین? موضوع و روش کار می‌باشد. فصل دوم شامل: تقدیرگرایی در ادیان و مکاتب و تقدیرگرایی در ادب فارسی می‌باشد. فصل سوم مبانی نظری تقدیر و تقدیرگرایی در تمثیل‌های مثنوی معنوی را در حوز? جبر و اختیار بررسی، نقد و تحلیل کرده است. فصل چهارم مربوط به مولفه‌های عملی تقدیر و تقدیرگرایی در حوزه‌های تدبیر و تقدیر تمثیل‌های مثنوی است. فصل پنجم به ارتباط میان دو عنصر موثر جبر و اختیار در تقدیرگرایی از نگاه مولانا اختصاص یافته است. فصل ششم به کارآیی تدبیر در برابر تقدیر از نگاه مولانا پرداخته است.نگارنده در این پایان‌نامه دسته‌بندی موضوعی و تحلیلی تأثیر تقدیر بر کمال‌گرایی انسان را در تمثیل‌های مثنوی معنوی انجام داده و نشان داده است که مولوی چگونه و در چه حالی انسان را مرهون تقدیر می‌داند و در چه شرایط و مراحلی از جهات او را مرهون تلاش و کوشش بشری می‌شناسد. همچنین نشان داده است که جایگاه کوشش و کشش در نگاه مولوی چگونه است. چه چیزهایی در سیر حیات بشر و تکامل مادی و معنوی او تقدیر شناخته می‌شوند. تکلیف انسان به‌عنوان یک موجود مختار مجبور در روند تکاملی خویش چگونه و چیست؟