جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بافت یکی از شهرستانهای جنوب شرقی استان کرمان می باشد و در فاصله 35-65 درجه طول جغرافیایی و 30-29 درجه عرض جغرافیایی با مساحت 13160 کیلومتر مربع در شرق وجنوب شرقی کوههای لاله زار (کوه شاه)واقع شده است. اکثر مردم آن فارس زبان و به گویش بافتی صحبت می کنند. دین آنها اسلام و مذهبشان شیعه است. از نظر فرهنگی ویژگیهای خاص خود را دارا هستند. در این واژه نامه 525 واژه گویش بافت وتقریبا به همین تعداد واژه های پهلوی و فارسی نو بررسی شده اند. در ریشه شناسی هر کدام از این واژه ها تا حد امکان ریشه باستانی آنها در زبانهای هند و ایرانی و گاهی هند و اروپایی آمده است. علاوه بر واژه های هم ریشه واژگان گویش بافتی، واژگان زبانها و گویش های ایرانی نو نیز مورد بررسی قرار گرفته است. مقایسه این واژه ها نشان می دهد که الف: گویش بافتی وابسته به گروه زبانهای ایرانی است و از نظر خصوصیات آوایی، واژگان و معنایی رابطه مستقیم با این زبانها دارد. ب: به مرور زمان تحولات قانونمندی از نظر آوایی در واژگان زبانها و گوش ها روی داده است. ج: همه این زبانها و گویش ها از طریقی به یک زبان مادر بستگی دارند. د: با استفاده از ریشه شناسی واژه ها، آموزش زبانهای خویشاوند برای گویشوران یکدیگر آسانتر خواهد شد. - تحولات آوایی1- ‏‎/a/‎‏ پهلوی و فارسی نو اگر بیش از همخوان ‏‎/n/‎‏ پدیدار شود و پس از این همخوان نیز واکه به کار رفته باشد، در این گویش در بعضی مناطق ‏‎/o/‎‏ و در بعضی مناطق دیگر به صورت ‏‎/u/‎‏ ظاهر می شود. 2- درگویش بافتی و در فارسی امروز ‏‎/v/‎‏ آغازی پهلوی و زبانهای باستانی به ‏‎/g/‎‏ تبدیل شده است. 3- گاهی اوقات ‏‎/v/‎‏ بستانی و میانه در آغاز واژه در فارسی و در گویش بافتی به ‏‎/b/‎‏ تبدیل می شود و ممکن است در بعضی کلمات در این گویش ‏‎/v/‎‏حفظ شود. 4- ‏‎/ow/‎‏ در فارسی، در بافتی به شکل ‏‎/ew/‎‏ نمودار می شود.5- ‏‎/oh/‎‏ فارسی، در گویش بافتی به شکل ‏‎/a/‎‏ ظاهر می شود. 6- ‏‎/a/‎‏ بیش از همخوان ‏‎/m/‎‏ در فارسی، در بافتی به شکل ‏‎/o/‎‏ ظاهر می شود. 7- برخلاف پهلوی و فارسی نو در بسیاری از واژه ها، واکه ‏‎/a/‎‏ در بافتی به شکل ‏‎/e/‎‏ نمایان می شود. 8- در بعضی واژه ها که همخوان ‏‎/p/‎‏ پهلوی در فارسی امروز تبدیل به ‏‎/f/‎‏ شده است در این گویش خود ‏‎/p/‎‏ حفظ شده است. 9- ‏‎/v/‎‏ پهلوی و فارسی در بعضی از واژه ها در این گویش تبدیل به ‏‎/b/‎‏ می شود.10- ‏‎/d/‎‏ پهلوی و فارسی در بعضی کلمات به خصوص در پایان کلمه هنگامیکه بعد از یک همخوان واقع شود به ‏‎/t/‎‏ تبدیل می شود.