جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این پایان نامه که تحت عنوان مفهوم شناسی غفلت و نظایر آن در قرآن کریم نگاشته شده سعی شده مفهوم واژه غفلت و نظایر آن شامل سهو، نسیان، جهل، طبع و اعراض از لحاظ مفهوم شناسی، واژه شناسی و تمیز اقسام کاربردهای واژگان فوق الذکر، مورد بررسی و تحقیق قرارگیرد. مفاهیم اصلی این لغات از کتب تفسیری، لغوی، اخلاقی و مقالات و همچنین آیات قرآن که در بردارنده این کلمات هستند، به تحریر درآمده و سپس به تحلیل آنها پرداخته شده است. در این تحقیق از یک سو واژه غفلت جداگانه از لحاظ لغوی و اصطلاحی و مفهوم آن در آیات، ویژگی غافلین، اقسام غفلت و سرانجام غافلین از منظر قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته و از سوی دیگر واژه های نظیر آن همچون سهو، نسیان، جهل، طبع و اعراض از دید آیات و مفاهیم لغوی و اصطلاحی تحلیل شده است. همچنین میزان ارتباط و شباهت و تفاوت این صفات با هم و نیز میزان بار ضد ارزشی آنها و رتبه آنها از جهت مذمت مورد بررسی قرار گرفته است.براین اساس غفلت، سهو، نسیان، اعراض و طبع طیفی از رذایل را تشکیل می دهند که قرآن کریم در پرهیز از آنها تاکید بسیار ورزیده و مبتلایان به این اوصاف را به عذاب های دنیوی و اخروی انذار نموده و با تمایز واژه های متناظر غفلت، سهو و ... میزان مذمت و بار ضد ارزشی آنها را از یکدیگر متمایز ساخته است. به نظر می رسد انسان ابتدا به خاطر جهل دچار گناه شده و به سهو آن را تکرار می کند و رفته رفته به دلیل نسیان فرامین الهی به غفلت می رسد و به دلیل غرق شدن در غفلت دچار اعراض از خداوند گشته و در آخر نیز مزدی جز طبع قلب نصیبش نمی گردد؛ مرحله ای که در آن راه بازگشتی به سوی خداوند پیدا نمی کند.