جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیدهدستیابی به سعادت تضمین شده از سوی خداوند، در حیات دنیوی و اخروی، مستلزم پایبندی به دین و دینداری نمودن صحیح و شایسته می‏باشد. به سلامت طی نمودن مسیر دینداری در گرو شناخت آسیب‏ها و آفت‏هایی است که دینداری را از مسیر اصلی اش منحرف می‏نماید. شناخت آسیب‏های دینداری موجب می‏شود تا ضمن پیشگیری از گرفتار شدن بدانها، در صورت ابتلا، در جهت رفع آنها اقدام گردد.قطعاً بهترین منبع برای شناسایی مسیر صحیح دینداری و آفات پیش روی آن، قرآن کریم و در کنار آن کلام ائمه (علیهم السلام)است که معرفی کنند? دین حق می‏باشند. بنابراین مسأل? اصلی در این پژوهش این است که آسیب‏های دینداری از منظر قرآن چیست؟ آموزه‏های دینی در سه حوز? اعتقادی، اخلاقی و احکام قرار دارند، که به طور کلی می‏توان محتوای دین را در دو ساحتِ مباحث نظری و عملی جای ‏داد. با توجه به این تقسیم‏بندی، در این پژوهش آسیب‏های وارد شده به دینداری، در دو ساحت ذکر شده مورد بررسی قرار می‏‏گیرند. بنابراین آسیب‏های دینداری، شامل آسیب‏های دینداری در حوز? نظری و آسیب‏های دینداری در حوز? عملی می‏باشند. در اینجا منظور از آسیب‏های دینداری در حوز? نظری، عقاید، باورها و تصورات ناصحیحی هستند که به دینداری صدمه می‏زنند و عبارتند از: اعتقاد به کافی بودن محبت خدا و پیامبر و عدم عمل به فرامین آنها، اعتقاد به کفایتگری ایمان به تنهایی، انتظار بهشت بدون تحمل سختی‏ها، بصیرت نداشتن نسبت به دین، تأثیرپذیری از وعد? به دوش گرفتن گناه توسط دیگری، برداشت ناصحیح از نظام ثواب و عقاب با تمنّای مغفرت الهی داشتن بدون عمل مناسب، عدم تعادل در خوف و رجاء، کمّیت گرایی در دین. به نظر می‏رسد اصلی‏ترین آسیب در این حوزه، بصیرت نداشتن نسبت به دین است که سایر آسیب‏ها نیز بدان باز گشته و از آن سرچشمه می‏گیرند. در این پژوهش برای عملکردهای فردی که قدم در مسیر دینداری می‏گذارد، سه عرصه تعریف شده است. یک عرص? شناخت دین، دو عرص? عمل به دین و سوم عرص? ثبات و ماندگاری در دین. بنابراین مراد از آسیب‏های دینداری در حوز? عملکرد، اعمال و رفتارهایی هستند که به هر یک از این عرصه‏ها صدمه می‏زنند.عملکردهای آسیب‏رسان به دینداری در عرص? شناخت و دریافت دین عبارتند از: ایجاد بدعت و تبعیت از آن، تأسی نکردن به الگوهای شایسته، تبعیت بی قید و شرط و کورکورانه، دریافت مسائل مربوط به دین از مسیر ناصحیح، فرقه فرقه شدن در دین، کنکاش در جزئیات دین که توسط شارع مسکوت واقع شده است. در میان آسیب‏رسان خواهد بود که منشأ سایر عملکردها در این بخش نیز خواهد بود.عملکردهای آسیب‏رسان به دینداری در عرص? عمل به دین شامل: ارتکاب گناه، به تأخیر انداختن توبه، تسلیم نبودن در برابر اوامر الهی و تبعیض قائل شدن در عمل بدانها، دلسوزی نسبت به گناهکار به جای اجرای حدود و احکام دین خداوند، دنیا گرایی و ترجیح دنیا بر دین و آخرت، دینداری موسمی و مقطعی، عدم اعتدال، عمل نکردن به کتاب الهی با وجود نگهداری و قرائت آن، فراموش نمودن یاد مرگ، کندی و عدم سرعت عمل در انجام امور خیر، هواپرستی، یاری نکردن دین خدا می‏باشند. از مجموع عملکردهای بیان شده، ظاهراً آنچه به عنوان اصلی‏ترین عملکرد آسیب‏رسان به دینداری در عرص? عمل به دین، می‏باشد، هواپرستی است که وجود سایر عملکردهای آسیب‏رسان در این بخش، نشأت گرفته از آن خواهد بود.عملکردهای آسیب‏رسان به دینداری در عرص? ثبات و ماندگاری در دین عبارتست از: جدیّت نداشتن و مصمم نبودن در عمل به دین، صبور نبودن در مسیر دینداری، عدم تداوم و استمرار در عمل به بایسته‏های دینی، مهاجرت نکردن برای نجات و حفظ دین خود. به نظر می‏رسد سرچشم? عملکردهای آسیب‏رسان در این عرصه، صبور نبودن در مسیر دینداری می‏باشد.در نتیجه صرفنظر از تقسیم‏بندی‏های بیان شده، آسیب‏های دینداری عبارتند از: بصیرت نداشتن نسبت به دین، دریافت مسائل مربوط به دین از مسیر ناصحیح، هواپرستی و صبور نبودن در مسیر دینداری. ‏ کلیدواژه‏ها: دین، دینداری، آسیب‏شناسی دینداری، شناخت دین، عمل به دین.