جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله مشتمل بر سه بخش می‌باشد. نگارنده در بخش اول رساله به بررسی احوال و آثار نجم‌الدین دبیران کاتبی قزوینی پرداخته است . در بخش دوم بررسی افکار منطقی و فلسفی و کلامی کاتبی را مدنظر قرار داده، و در بخش سوم تصحیح المفصل فی شرح‌المحصل نجم‌الدین‌دبیران کاتبی قزوینی را ارائه نموده‌است .

رساله حاضر دارای شش بخش است ، بخش اول به بیان عقل‌گرایی در فلسفه قدیم اختصاص دارد. بحث از زمینه‌های فکری فلسفه افلاطون آغاز گردیده و پس از بررسی فلسفه‌های این دوره، عقل‌گرایی نزد آنان تبیین شده است . در بخش دوم، ضمن بحث از فلسفه مسیحیت ، به نکته برجسته این دوره، یعنی ایمان‌گرایی پرداخته‌ایم و نحوه تقابل آنرا با عقل‌گرایی، روشن نموده‌ایم و همچنین تفکرات عقل‌گرایانه در این دوره، مدنظر قرار گرفته‌اند. در بخش سوم، به مناسبت بحثی که در بخش دوم ارائه شد و به جهت اثرپذیری بعضی از فلاسفه مسیحی از فلاسفه اسلامی، به بیان دیدگاه متکلمین و فلاسفه اسلامی راجع به عقل‌گرایی در مقابل تجربه‌گرایی در فلسفه جدید مطرح شده است زیرا اصطلاح "عقل‌گرایی" در اصل در این دوره با افکار رنه‌دکارت (1596-1650) فیلسوف فرانسوی شروع گردیده است . نزاع میان عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی در دوره جدید که باب شناخت‌شناسی در فلسفه را گشوده است در سایر مسائل فلسفی نتثیر بسزایی گذارده و باعث گردیده صورتهای متفاوت تجربه‌گرایی در دوران معاصر، نمودهای متفاوت تجربه‌گرایی آشکار می‌گردد. در بخش ششم که آن را پیامد بحث شناخت‌شناسی تلقی می‌کنیم ضمن پرداختن به مکاتب اخلاقی در حوزه فلسفه اخلاقی، از شناخت‌گرایی اخلاقی در برابر شناخت ناگرایی اخلاقی، سخن به میان آورده‌ایم.