جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عسر در لغت به معناي تنگي ودر تنگنا قرارگرفتن، سختي و دشواري در مقابل يسر قرار داردو حرج در اصل به معناي گناه و بنا بر قولي مضيقه و سختي شديد است و در اصطلاح عسر و حرج عبارت است از احکام ثانويه اي کهموجب مي گرددالزام و تکليف ناشي از حکم تکليفي از مکلفين برداشته شود.در مطالعه احکام و سنن اسلامي، با توجه به اينکه اسلام ديني مبتني بر حدود و انسان موجودي مکلف است؛ در عين حال طبق برخي از آيات و روايات به عدم وجود عسر و حرج تصريح شده است. تأکيد بر يسر و استفاده از رخصتها در آيات و روايات هيچگونه منافاتي با انجام امور شرعي ندارد؛ بلکه حرج زدايي و تساهل ديني در کنار عمل به واجبات و حدود الهي مورد تأکيد مي باشد.

غیرت در لغت به معنای نفرت طبیعی از مشارکت غیر،در کاری که محبوب شخص است،می باشد و اصطلاحاً به تلاش در جهت محافظت از چیزهایی گفته می شود که حفظ و حراست از آنها،ضروری به نظر می آید.غیرت در دیدگاه دین مبین اسلام شامل دو نوع ممدوح و مذموم می شود که برای هرکدام تعاریف و تقسیماتی در آیات و روایات ذکر شده است.با وجود اینکه لغت غیرت در قرآن کریم نیامده اما در آیات و روایات فراوانی مورد تأیید و تمجید واقع شده است، محدثین شیعه و سنی در کتب روایی خود در مورد غیرت،ابواب مخصوصی باز کرده اند و روایات مربوط را درآن ابواب جمع کرده اند.از جمله شواهد ارجمندی این صفت آن است که به عنوان وصفی از اوصاف حسنای الهی(غیور) قرار گرفته است.منشأ غیرت عبارت از شجاعت است و راهکارهای علمی و عملی تقویت غیرت در فرد و اجتماع عبارتند از:مطالعه و تدبر در آثار و فواید غیرت،تقویت منشأ غیرت،همنشینی با نیکان و غیرتمندان.آثار و دستاوردهای غیرت فراوان می باشد که از جمله آنها می توان به تحقق فواید ،آثار و نتایج دین در شخص و جامعه،حفظ پاکی وعفت و...اشاره کرد.فضیلت اخلاقی غیرت در تمامی اقسامش در صورتی محقق است که در حد اعتدال باشد،در غیر اینصورت،حالت افراطی یا تفریطی آن،غیرت دینی نبوده،بلکه خود رذیله ای از رذائل است.از مسائل شایان توجه این است که در عصر حاضر این مقوله کم رنگ شده و گاهی کاملا از یادها رفته است، بنابر این،پرداختن به این موضوع و ترویج و تبیین آن را لازم می نماید.کلید واژه ها:غیرت، حمیت،عصبیت،ممدوح،مذموم.