جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«انسان، دین و آزادی» مقوله ای است که از دیرباز مورد بحث فیلسوفان ودین شناسان و متفکران سیاسی و اجتماعی بوده است. انسان دین و آزادی در سه حوزه به شرح ذیل قابل تفکیک است. 1- آزادی به معنای اختیار در اینجا اگر سخن از آزادی است سخن از اختیار انسان است. سوال اصلی در این مقوله این است که آیا انسان دارای قدرت انتخاب و اختیار است یا خیر؟ 2- آزادی به معنای رهایی توحید و یگانه پرستی که روح همه ادیان الهی است نوید بخش این نوع آزادی برای انسان است . اعتقاد به توحید، رهایی از همه قید و بندها و زنجیرهای اسارت بتها و طاغوتها و هر آنچه غیر خداست، در پی دارد. 3- آزادی به معنای عدم مانع این نوع آزادی بیشتر از هر چیز یک مسأله اجتماعی است . سوال اصلی این است که انسان تا چه اندازه می تواند در اجتماع آزادانه فعالیت کند، آن طور که می خواهد بیاندیشد، عقیده بورزد و عمل کند. نقطه ثقل این تحقیق، بررسی آزادی در مقوله سوم است ،امّا به مقولات اول و دوم نیز کم و بیش پرداخته است. اختیار انسان از محکمات قرآن کریم به شمار می آید و توحید که پیام آور هایی انسان از قیود درونی و بیرونی است به بهترین وجه در اسلام تبیین شده است. در مقوله سوم اصل بر عدم منع است مگر در مواردی که به دلیل رعایت مصالح اجتماع، حدودی برای آزادی تعیین می شود در این مقوله: آزادی اندیشه، آزادی عقیده، آزادی قلم و بیان و آزادی عمل مورد بررسی قرار گرفته است.