جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این رساله به بررسی و تجزیه و تحلیل سیر نگارش کتب چهل حدیث پرداخته که از چهار بخش تشکیل شده است: بخش اول. بررسی سیر اربعین نگاری، بخش دوم. فهرست نسخه های خطی کتب اربعین، بخش سوم. فهرست نسخه های چاپی کتب اربعین، بخش چهارم. اربعین امام خمینی (ره) و جایگاه آن در میان کتب اربعین. در بخش اول، پس از ارائ?بحث هایی پیرامون راز و رمز اعداد در میان ادیان مختلف، به بررسی عدد چهل و جایگاه و موقعیت آن در دین اسلام پرداخته و با استناد به آیات و روایات و تاریخ و فرهنگ اسلام، پرده از راز و رمزهای نهفته در این عدد کامل برگرفته است. نگارنده سپس، به تجزیه و تحلیل سندی روایت اربعین روی آورده و پس از اثبات صحت آن و بحث های فقه الحدیثی به بررسی سیر اربعین نگاری پرداخته و در پایان، به دسته بندی کتب اربعین اشاره نموده، و جهت بررسی های آماری، جدول هایی را به تصویر کشیده است. در بخش دوم، با استفاده از کتب مرجع و فهرست های کتب خطی و چاپی گوناگون، کتب خطی اربعین را از سال 181 ق، تا 1395ق، به همراه ارائ?مشخصات نسخه شناسی فهرست نموده است. روش گزارش کتب مذکور بر اساس سال نگارش است و در غیر این صورت، مبنا را سال فوت مؤلف یا کتابت و استنساخ قرارداده است. در پایان بخش دوم، کتب اربعینی که تاریخ نامعلوم و مؤلف نامعلوم دارند، در قسمت های جداگانه فهرست کرده است. در بخش سوم، کتب چاپی اربعین را از سال 303ق، تا سال 1417ق، بر اساس نگارش و یا درگذشت مؤلف منظم نموده و در پایان، کتب چاپی بدون تاریخ را در قسمت جداگانه ای آورده است. در این بخش، اکثر کتب از نزدیک توسط نگارنده مورد بررسی قرار گرفته و اطلاعات مفیدی دربار?ساختار و محتوای هر کتاب به همراه کتاب شناسی آن ارائه کرده است. لازم به ذکر است که در پایان گزارش هر کتاب، جهت ارائه اطلاعات بیشتر دربار?نسخه های خطی آن کتاب، ارجاعاتی را نیز ذکر نموده است. در بخش چهارم نیز، کتاب اربعین امام خمینی (ره) را از جنبه های مختف ساختاری و محتوایی مورد بررسی قرارداده و جایگاه آن را در میان کتب اربعین تبیین کرده، وی در این بخش پس از معرفی کتاب امام (ره) و شیو?نگارش آن، به بحث کلی دربار?احادیثی که در این مجموعه گرد آمده پرداخته و اسناد آن را بررسی نموده، سپس دربار?ترجم?احادیث و سبک خاص امام در ترجمه را مورد بحث قرارداده، به این بیان که ایشان پس از ترجمه و شرح هر حدیث، لغات مشکل و مهم آن را نیز به صورت جداگانه و با استناد به فرهنگ های لغت توضیح داده، و به نکات بلاغت و نحو که در توضیح احادیث به کار رفته نیز اشاراتی دارد. وی یکی از بارزترین ویژگی های این کتاب را که حاکی از تبحر و ژرف نگری نویسنده می انگارد ایراد بحث های اصطلاحی و تعاریف علمی دربار?تعبیرات و اصطلاحات احادیث می داند. نگارنده در ادامه، یکی دیگر از ویژگی های اربعین امام را استناد روایات به آیات کریم?قرآن مجید بیان می کند. و این عمل را وظیفه محدّث می داند که آیات قرآن را محکِ روایات قرار دهد و در پرتو نور کلام الهی، به شرح و بیان روایات بپردازد. از ویژگی های دیگر اربعین امام از دید نگارنده؛ جامع بودن آن و شامل بودنش در ابواب و عناوین مختلف اخلاقی، تربیتی، عرفانی، حِکَمی و فلسفی است و اینکه امام (ره) پس از نقل اقوال حکما و عرفا در ذیل احادیث به نقد و ردّ دیدگاه های آنان در توضیح بعض از روایات پرداخته و با عبارت «فقیر گوید»، نظر خود را توضیح داده است.

موضوع این پژوهش، درآمدی بر تمثیلات قرآنی است، بررسی مثل آوری ها و مثال هایی که خداوند در قرآن، به منظور تسریع در فهم و آسان سازی مطالب و تنزّل مفاهیم عمیق معنوی برای بشر آورده، از اهداف این نوشتار است. در این راستا، نگارنده پس از ریشه شناسی و تبیین معنای لغوی و اصطلاحی تمثیل، به تفاوت تمثیلات قرآن و تمثیلات غیرقرآنی پرداخته و هدف خداوند را از آوردن مثل در قرآن، بیان داشته است و مخاطبان را به اهمیت پیام مثل های قرآن و میزان تأثیرگذاری آن، واقف گردانیده است. همچنین پیرامون اقسام امثال قران، آراء برخی از صاحب نظران را ارائه داده و از میان اقسام امثال قرآنی، محدوده تمثیلات قرآنی را مشخص ساخته و دایره بحث را روشن نموده است. سپس از وجوه افتراقی تمثیل و تشبیه، استعاره و کنایه سخن به میان آورده، پس از آن به اهمیت و فایده تمثیل پرداخته و بر این نکته تأکید داشته که تمثیل، شیوه ای از شیوه های پیام رسانی قرآن است که به منظور عینیّت بخشیدن و تجسم دادن به مفاهیم عقلی و معنوی صورت گرفته تا هر کس به فراخور درکش از آن بهره بگیرد. سپس به شرح و بررسی آیاتی که دربردارنده تمثیل اند پرداخته و آنها را آیات تمثیلیّه نامیده است و بدین ترتیب کاربرد تمثیل در قرآن را شناسانده است. تمثیل انفاق به بذر هفتصد دانه، تمثیل حیات دنیوی به نباتی ناپایدار، تمثیل اعمال خیر کافران به سرابی در کویر، تمثیل تکذیب کنندگان آیات الهی به سگی هار و تشنه، تمثیل تکیه بر غیر خدا به خانه ای سست و بی استحکام، تمثیل مؤمن به زمینی حاصل خیز و تمثیل کافر به زمینی شوره زار و بی حاصل از جمله تمثیلاتی هستند که به آن پرداخته شده است. در این زمینه، روش جمع آوری اطلاعات، نرم افزارهای رایانه ای، کتاب های تفسیری، نشریات و متون موجود در کتابخانه ها بوده است.

ارتباطات، به عنوان یکى از شاخه هاى جوان علوم اجتماعى، از دیر باز و به ویژه پس از جنگ جهانى دوم مورد توجه دانشمندان رشته هاى گوناگون علوم انسانى قرار گرفته است. ارتباطات، نخست به عنوان «انتقال اطلاعات» و سپس به عنوان «اقناع» و در برداشت هاى جدید به منزله «بیان شخصى»، «تأثیرگزارى متقابل و همبستگى اجتماعى»، «ابزار اصلى دگرگونى اجتماعى و سیاسى» مورد مطالعه و بررسى واقع شده است، در میان شاخه هاى مختلف ارتباطات، ارتباطات انسانى و به ویژه ارتباطات کلامى به لحاظ نقش اثر گذار آن از یک سو در تقویت مناسبات و همبستگى اجتماعى و از سوى دیگر در کاهش یا افزایش ناهنجارى ها و آسیب هاى اجتماعى از اهمیت خاصى برخوردار است. در این گزیده، برخى از اصول حاکم بر ارتباطات کلامى میان فردى از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسى قرار گرفته است. آغاز و پایان سخن با سلام، استفاده از واژه هاى زیبا، عدم استفاده از واژه هاى زشت، مثبت نگرى در گفتار، مخاطب محورى و میانه روى در گفتار از جمله این اصولند. نویسنده در پایان نتیجه گرفته است که اصول قرآنى بر خلاف مکاتب دیگر که درمان و اصلاح ارتباطات کلامى را وجه همت خویش ساخته اند، سمت و سوى پیش گیرانه دارد و مؤمنان را به نکات دقیق و ظریف ارتباطات کلامى میان فردى آگاه ساخته و از آنان خواسته است که در ارتباطات کلامى خویش به این دستورات عمل کنند تا به حدى برسند که ارتباطات کلامى نامناسب، نه تنها در آنان تأثیر منفى از خود بر جاى ننهد بلکه عکس العمل مناسب و مثبت نیز از خود نشان دهند.

موضوع این تحقیق « اخلاق فاطمه زهرا سلام الله علیها با رویکرد خانوادگی، تربیتی و اجتماعی» است. در این تحقیق سعی شده که به رفتار و منش آن بزرگوار در زندگی خانوادگی در برخورد با همسر و پدر، در تربیت فرزندان و ترویج علم و دانش، در برخورد با نامحرمان، در ایثار دیگران بر خود توجه شود و بدین وسیله، الگویی مناسب برای زندگی فردی و اجتماعی همگان ارائه دهد. این پژوهش شامل دو بخش است: بخش اول « فاطمه زهراسلام الله علیها از تکوین تا ازدواج » که شامل سه فصل است: فصل1. مقام و منزلت فاطمه زهراسلام الله علیها؛ فصل 2. اسامی و القاب فاطمه زهرا سلام الله علیها؛ فصل 3. شمه ای از کودکی و عوامل تربیت فاطمه زهرا سلام الله علیها . بخش دوم« الگو سازی و اخلاقیات فاطمه زهرا سلام الله علیها » که شامل یک مقدمه و سه فصل می باشد و هر فصل دارای چند قسمت است: مقدمه: الگو و ضرورت نیاز به الگو یابی؛ فصل 1. الگو سازی و اخلاق خانوادگی فاطمه زهراسلام الله علیها که دارای سه قسمت است: فاطمهسلام الله علیها و پدر، فاطمهسلام الله علیها و انتخاب همسر، فاطمه سلام الله علیها در خانه ی همسر. فصل 2. الگو سازی و اخلاق تربیتی فاطمه زهراسلام الله علیها که دارای دو قسمت است: فاطمهسلام الله علیها و تربیت فرزندان، فاطمه سلام الله علیها و علم و دانش. فصل3. الگو سازی و اخلاق اجتماعی فاطمه زهراسلام الله علیها که دارای سه قسمت است: فاطمهسلام الله علیها و عفت و حیا، فاطمه سلام الله علیها و توجه به جسم، فاطمه سلام الله علیها و مردم داری. منابعی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت کتابهای روایی بود که در آنها احادیثی در رابطه با حضرت زهرا سلام الله علیها وجود داشت مانند آثار شیخ صدوق ( الهدایه، علل الشرایع، خصال)، آثار شیخ مفید ( احکام النساء، الارشاد)، بحار الانوار مجلسی و بسیار کتب روایی دیگر. روش انجام این پژوهش اسناد و مدارکی و کتابخانه ای است.