جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر شناخت و تبیین نشانه‌ها و آموزه‌هایی می‌باشد که شیخ نمر برای مبارزه با نظام حاکم در عربستان بیان کرده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که «عدالت‌طلبی»، «استبدادستیزی»، «آزادی‌خواهی»، «مرجعیت سیاسی و مذهبی»، «قیام و مبارزه» و «حاکمیّت قانون»، شش نشانه اصلی در مکتوبات و سخنرانی‌های شیخ نمر است. او با طرح این شش نشانه، کاربست آنان را برای دگرگونی و اصلاح ساختار سیاسی در عربستان و طرح نظامی مبتنی بر برابری و برادری لازم می‌دانست.

این کتاب به بررسی ویژگی‌های دین یهود و تجلی جدید این قوم یعنی جنبش صهیونیسم از دیدگاه قرآن کریم اختصاص دارد. مؤلف در این پژوهش از روش توصیفی ـ تحلیلی بهره برده و از آیات قرآن و منابعی که در مورد صهیونیسم نوشته شده‌اند، استفاده کرده است. کتاب دارای شش فصل اصلی است: در فصل 1: مقدمه‌ای دربارة تبیین موضوع، انگیزه و روش پژوهش و منابع آن آمده است. در دومین فصل که مفصل‌ترین بخش کتاب است و بیش از نیمی از حجم کتاب را تشکیل می‌دهد، مؤلف ویژگی‌های منفی یهود را در چهار دستة ویژگی‌های ایمانی و دینی، ویژگی‌های اجتماعی، ویژگی‌های سیاسی و ویژگی‌های اقتصادی برشمرده است. از ویژگی‌های دستة نخست می‌توان به کفر و بی‌ایمانی، تمرد و عصیان، تحریف دستورات الهی، قتل انبیای الهی و ... اشاره کرد. ویژگی‌های منفی اجتماعی آن‌ها شامل نژادپرستی، رواج فساد در زمین، قساوت قلب، جهاد‌نکردن در راه خدا و ... است. از ویژگی‌های منفی اقتصادی آن‌ها مال و ثروت پرستی، مال مردم‌خواری، حرام و رباخواری و از ویژگی‌های منفی سیاسی آن‌ها می‌توان به جنگ‌افروزی، خیانت‌کاری، ظلم و ستم، استکبار و جز آن اشاره کرد. مؤلف در دو فصل دیگر ویژگی‌های صهیونیسم و ارتباط آن‌ها با یهود را بررسی کرده و اصول سیاست عملی جمهوری اسلامی ایران در قبال این جریان را براساس الگوی قرآنی از نظر گذرانده است. در آخرین فصل، نتیجه‌گیری از همة مباحث مطرح‌شده آمده است.

مجتهد شبستری، به­عنوان سلسله­جنبان گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی، سهمی عمده در اشاعه و ترویج گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی بر عهده گرفته است و با تأسی از معرفت‌شناسی پست­مدرنیستی، نوعی نسبی‌گرایی و ساختارشکنی در تفسیر‌های دینی او ظاهر گردید. در این جستار، این فرضیه مورد آزمون قرار می­گیرد که گفتمان هرمنوتیکی روشنفکری دینی گفتمانی برون دینی است که متدولوژی آن سنخیت و همگونی با کتاب مقدس و نص ندارد و توشه­گیری علی­الدوام و بلاانقطاعِ این نحلۀ فکری از نظریات جدید، از جمله هرمنوتیک، این گفتمان را به استحاله کشانده است که نتیجۀ منطقی و بلافصل آن گسست آشکار از کتاب و سنت و غلتیدن در وادی گفتمان سکولار و نسبی‌گرای هرمنوتیکی است. این مقاله نشان می­دهد که می­توان در عین کثرت­گرابودن، از نسبی­گرایی مصون ماند، امری که شبستری توفیقی بدان نیافته است. درواقع، مجتهد شبستری نسبی­گرایی را نه مقوله­ای منفی، بلکه از رهاوردهای ارزندۀ خویش می­انگارد. نقد مبادی فکری شبستری، آنهم عمدتاً از آبشخور هرمنوتیکی آن و با تأکید بر تأثرات گادامری تلاش ما در این مقاله است. این متکلم نواندیش دینی، با زمانی و تاریخی خواندن دین، آن را به عصر نزول محدود می­کند و توانایی­های فرازمانی آن را برمی­چیند. افزون بر این، او وحی را به سخن نبی تنزل می­دهد. اما واقعیت این است که نمی­توان، به تأسی از ژاک دریدا، واسازی متن را برگرفت و به کار بست و کمترین اثری از وثاقت معنای متن را برجای گذاشت

ژان فرانسوا لیوتار، متأثر از لودویگ ویتگنشتاین و نظریة بازی‌های زبانی قائل به اصالت «تکثر و تفاوت» می‌شود. اما یورگن هابرماس به دنبال «اجماع عمومی» و سیطرة کلیتی اندام‌و‌ار بر جامعه است؛ هدفی که از نگاه ساختارگرایانة سوسوری به زبان توشه‌گیری می‌کند. این مقاله کوشیده است تا با نقد نگاه رادیکال لیوتار و نیز تفسیر وی از بازی‌های زبانی و سپس نقد هابرماس، با تعدیلاتی در نظریات این دو فیلسوف، به دیدگاهی بینابین میان آن دو برسد. در این رهگذر، بهره‌گیری از میانجی شانتال موفه، نظریة پیکارگرایی اجماعی، چالرز تیلور، ایدة چندفرهنگ‌گرایی، بهعنوان دو فیلسوف متأثر از ویتگنشتاین، مسبب تحقق آشتی‌آفرینیِ این مقاله میان دو دیدگاه لیوتار و هابرماس شده است. سؤال اصلی این است که چه نسبتی میان تلقی ویتگنشتاینی از زبان و تلقی ضد‌ویتگنشتاینی از زبان و اجماع عمومی وجود دارد؟ فرضیة (مدعا) اصلی می‌گوید که این نسبت، ملازمه نیست.

یکی از ویژگی های برجسته منطقه خاورمیانه بنیادگرایی اسلامی است که تنها بعد نظری ندارد و در پهنه عمل اثرات بسیاری بر این منطقه داشته است. بنیادگرایان، با عناوین مختلف در طول چند دهه اخیر به فعالیت پرداخته اند. بنیاد گرایی و تندروی های افراطی مهمترین موضوع تهدید کننده صلح و امنیت منطقه خاورمیانه می باشد. فهم ماهیت و پیچیدگی های این پدیده و تاثیر آن در شکل گیری معادلات جدید در خاورمیانه از اهمیت بسزایی برخوردار است. داعش یکی از این گروه های بنیادی است که با پیشروی هایی که در عراق انجام داده خود را دولت اسلامی در عراق و شام می نامد و شرایط منطقه را به یک معادله چند مجهولی تبدیل نموده است. این نوشتار با بررسی چیستی، چرایی و چگونگی شکل گیری داعش « دولت اسلامی عراق و شام» به عنوان یک گروه بنیادگرای اسلامی، درصدد است تا به بررسی نقش داعش در شکل گیری معادلات جدید در خاورمیانه بپردازد.

عملکرد صهیونیسم معاصر نسبت به جهان بیانگر دشمنی های این مکتب و توطئه های علیه مسلمین و دین اسلام است. شناخت صهیونیسم معاصر برای تعیین خط مشی های کلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در جهت دفع خطرات و فتنه انگیزی های آنان حائز اهمیت می باشد نیل به این هدف مستلزم شناسایی تجزیه و تحلیل مسئله صهیونیسم در طول تاریخ است. آیات زیادی در قرآن کریم در مورد قوم یهود وجود دارند که بیانگر دیدگاه مدون و مشخص قرآن کریم در مورد مسئله یهود هستند. این آیات به نوعی هویت یهود را معرفی کرده و استمرار و تداوم صفات هویتی آنها را در طول تاریخ بنی اسرائیل زمان نزول آیات و پس از آن تایید می کند. لذا با توجه به ارتباط هویتی پدیده های صهیونیست و یهود و تداوم صفات هویتی یهود در تاریخ می توان "صهیونیسم" را براساس "هویت یهود" شناخت. در این رهگذر قرآن کریم به عنوان منبع وحی و عنصر اصلی هویت ساز جمهوری اسلامی ایران و مسلمین می تواند ما را در شناخت و تحلیل هویت یهود رهنمون سازد. در نهایت نیز به تبع درک و فهم صهیونیسم راهبردهای عملیاتی مهمی از لابلای آیات قرآن کریم در مورد یهود برای طراحی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال مسئله صهیونیسم و اسرائیل قابل بهره برداری است.

تمامی ادیان و مذاهب بزرگ درباره صلح به تامل و به عرضه آموزه پرداخته اند. در این زمینه، اسلام نیز آموزه ها و ایده هایی دارد اما صورت بندی گفتمانی جامع از آن، به میان نیامده است. از این رو، تولید آثار نظری آکادمیک در این عرصه، مورد توجه جدی صورت نگرفته است. پرسش این است:گفتمان اسلامی در ایران پیرامون مفهوم صلح در عرصه روابط بین الملل چگونه مفهوم سازی کرده و چه آموزه هایی دارد؟ (سوال) گمان این است که گفتمان اسلامی، با استناد به مبانی مورد نظر خود، انگاره های سلبی و ایجابی را در زمینه مفهوم صلح ایجاد کرده که هدف اصلی آن تحقق صلح پایدار به مرکزیت توحید و امت است. (فرضیه) نوشتار حاضر، در واقع، به دنبال تبیین، تدوین، استنباط و، در نهایت، ارائه تئوریک بخشی از این آموزه ها در یک حوزه مفهومی معین در عرصه روابط بین الملل است. (هدف) نگارندگان درصددند تا، با توجه به روش تحلیل و چارچوب نظری گفتمان، دیدگاه گفتمان مسلط در جمهوری اسلامی ایران در قبال مفهوم و متغیر کلیدی صلح، آن را در عرصه روابط بین الملل را بررسی کنند. (روش) عرضه مفهومی جدید از صلح در قالب گفتمان اسلام سیاسی- فقاهتی مبتنی بر دو پایه عدالت و معنویت که به صلحی پایدار جهانی می انجامد از نتایج این مقاله است. (یافته)

پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که "ویژگی‌های هویتی و عقیدتی جریان‌های سیاسی عربی در عراق بعد از سقوط صدام حسین باعث برجسته شدن چه عناصری در رفتار سیاسی آنها شده است؟" پاسخ مطرح شده در قالب فرضیه پژوهش بر این اساس است که "عنصر قومیت و هویت‌های فروملی عناصر اصلی تعیین‌کننده رفتار سیاسی جریان‌های سیاسی عربی بعد از سقوط صدام حسین می‌باشد که این عوامل مرجح بر منافع ملی عراق می‌باشند. در عراق بعد از صدام چهار جریان که عبارتند از اسلام‌گرای شیعی، سنی‌گرا، سکولار و اپوزیسیون برانداز در سیاست کشور نقش اصلی را برعهده داشته‌اند که به علت نبود هویت عراقی، تداوم حیات عناصر ازلی و رقابت سنگین و حتی جنگ داخلی میان شیعی و سنی در طول ده سال گذشته عنصر اصلی و مبنای رفتارشان منبعث از عوامل قومی و فروملی بوده است و این امر تمامی وجوه کشور را حتی در خارج از حیات سیاسی را در برگرفته است. مبنای رفتار این جریانات عرب در درجه اول ناشی از هویت فرقه‌ای یعنی مذهب و سپس عناصری همچون قومیت عربی، قبیله، خانواده و ... بوده است که این امر مرزهای هویتی و روانی فرو ملی را به مرزهای واقعی و بر روی زمین تبدیل کرد و زمینه را برای انشقاق و تفکیک هرچه بیشتر جامعه مهیا نموده است. این جریانات همواره پتانسیل این امر را داشته‌اند که منافع ملی عراق را فدای منافع فرقه‌ای و فروملی خود سازند و آنچه برای اینها از ارزش تهی بوده، ملت عراق و منافع آنان است. همچنین این پژوهش در قالب چهارفصل در پی به آزمون گذاشتن فرضیه تحقیق است.