جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علم بی نهایت خداوند بر ذات خداوند و بر مخلوقات خود و اثبات آن بصورت صحیح و عاری از نقص، انگیزه ی اصلی نگارنده در نگارش این رساله می باشد.حکمت متعالیه بهترین و کاملترین دیدگاه ها را در خصوص علم خداوند برمخلوقات ارائه کرده است. برای بحث در موضوع علم خداوند لازم است. که به عنوان پیش درآمد مباحثی مانند «اشتراک معنوی مفهوم وجود» و «اصالت وجود» اثبات گردد.سپس به معنای لغوی و تعاریف اصطلاحی «صفت» و «علم» پرداخته شود و اثبات عینیت صفات خداوند با یکدیگر و همچنین اثبات عینیت صفات خداوند با ذات خداوند یکی دیگر از مباحثی است که باید اثبات شود.از نظر ملاصدرا علم قابل تعریف نیست چون علم امری بسیط است و مرکب از جنس و فصل نیست.اقسام علم از قبیل علم حصولی و علم حضوری، علم فعلی و علم انفعالی، علم اجمالی و علم تفصیلی نیز در این رساله تشریح گشته است.علم خداوند به ذات خداوند، و علم خداوند به غیر خداوند یعنی مخلوقات، که هدف اصلی از نگارش این رساله می باشد بطور مبسوط در این رساله مطرح گشته است.روش بحث ما همان روش ملاصدرا است که مبتنی بر قرآن و احادیث و استدلال و شهود قلبی است.همچنین در این رساله دیدگاه های حکما و دانشمندان مختلف درباره ی علم خداوند آمده و نقد شده است.از نظر حکمای حکمت متعالیه خداوند به ذات خود و به مخلوقات خود علم حضوری دارد و علم خداوند قبل از ایجاد مخلوقات به نحو اجمالی در عین تفصیلی می باشد. در صورتی که فلاسفه ی مشاء و اشراق به علم تفصیلی خداوند قبل از ایجاد مخلوقات قایل نیستند.در عالم هستی، نظام احسن هستی حاکم است چون نشأت گرفته از علم نامتناهی خداوند می باشد.مراتب علم خداوند تبارک و تعالی در حکمت متعالیه آخرین مبحثی است که رد این رساله به آن پرداخته شده است.

نام خانوادگی دانشجو: پوسگانیا نام: معصومهعنوان پایان نامه: بررسی حرکت جوهری و آثار مترتب بر آن از دیدگاه ملاصدرااستاد راهنما: دکتر اصغر عین الله زادهاستاد مشاور: دکتر مرتضی شجاریمقطع تحصیلی: کارشناسی ارشدرشته: فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه: تبریزدانشکده: الهیات و علوم اسلامیتاریخ فارغ التحصیلی: دیماه 1391تعداد صفحه: 116کلید واژه ها: حرکت جوهری- معاد جسمانی- متغیر- ثابت- اتحاد- عالم- معلوم- خلق مدام.چکیده:حرکت جوهری از شاهکارهای فلسفی در حکمت متعالیه است که ملاصدرا آن را تحت تأثیر قول عارفان در بحث «خلق مدام» اثبات کرده است. حرکت در جوهر به معنای حرکت وجودی در جواهر جسمانی است؛ یعنی جوهر جسمانی آن به آن از قوه خارج و به فعلیت می‌رسد یکی از نتایج حرکت جوهری، اتحاد علم و عالم و معلوم است؛ به این معنی که نفس به سبب حرکت جوهری در مرتبه ادراک با مدرَک خود بلکه با تمامی مدرَکات خود متحد می‌شود. حاصل این اتحاد، پیدایش وجود نفس و وسعت وجودی نفس است. نتیجه دیگر حرکت جوهری، حل مسأله ربط متغیر به ثابت است که بر مبنای این اصل، موجود ثابت وجودی را جعل می‌کند که سراسر تغییر است و این وجود در وجودش نیازمند به ثابت است نه در تغیرش. اثبات معاد جسمانی، نیز از نتایج مهم حرکت جوهری است. ملاصدرا با تکیه بر حرکت جوهری نفس و تکامل دائمی آن را ثابت می‌کند، بر این اساس انسان محشور در معاد، هم حضور روحانی دارد و هم حضور جسمانی. در این پژوهش پس از بیان روشنی از مفهوم حرکت جوهری کوشش شده است نتایج مهم آن بررسی شود. نتایجی که از مختصات حکمت متعالیه است و پیش از ملاصدرا در فلسفه اسلامی مطرح نبوده است.

پايان‌نامة حاضركوششي براي ارائة گزارشی روشن از خدا و خدایان در فلسفۀ افلاطون است.مسئلۀ خدا یکی از مسائل مشکل برای مفسرا ن افلاطون بوده است چرا که افلاطون دیدگاههای نظام مندی در این خصوص ارائه نکرده است. در فرهنگ و اساطیر یونانی خدایان به عنوان نیروهای سرمدی لحاظ شده‌اند و این نیروها شبیه انسان بودند. هومر و هزیود به این خدایان اموری را که نزد آدمیان زشت و ناپسند بود نسبت داده‌اند. افلاطون در محاورۀ جمهوری در مقابل آنان موضع‌گیری می‌کند و معتقد است خدایان نه خطاکارندو نه منشاء شر، بلکه خدایان خیر‌اند و نمی‌توانند منشاء شر باشند.باید خاطرنشان کنیم وقتی افلاطون ازخداوند صحبت می‌کند،به هیچ وجهمنظور آن خدای واقع در ادیان توحیدی نیست. در محاورۀ جمهوری، مثال خیر به خورشید تشبیه شده است که منشاء وجود و معقولیت سایر مثل است و در عظمت و قدرت برتر از ذات وجود تلقی شده است. همچنین در تمثیل خط مثال خیر به عنوان مبداء نخستین، نخستین چیز بین همه چیزهاست. در محاورۀ تیمائوس که افلاطون از صانع (دمیورژ) سخن می‌گوید. صانع، مادۀ قبلاً موجود را برمی‌گیرد و جهان را برطبق نمونه ازلی و ابدی یعنی مثل می‌سازد. حال با توجه به این مطلب برخی معتقدند که مثال خیر خداست ویک مرتبه برتر از مثل و سایر مبادی عالم طبیعت و صانع قرار دارد و برخی نیز به یکی بودن مثال خیر و صانع نظر دارند.در قوانین برای مقابله با الحاد برهان می‌آورد و از دو روح خوب و بد سخن می‌گوید که روح خوب عنان جهان را در دست دارد. در پایان نامۀ حاضر تلاش بر این است به این بحث و مسائل جانبی دیگر از جمله براهین اثبات خدا در نزد افلاطون پرداخته شود.