جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع تحقیق « شاهد و شهادت اخروی در قرآن » است. هدف تحقیق ، ایجاد روحیه ی خدا محور، و کم کردن انحرافات روزانه است و به وجود آوردن انسانی است که به درجه ی شهادت رسیده و خود شاهد دیگران گردد. دامنه ی این تحقیق گواهانی را شامل می شود که از طریق منابع قرآنی به معرفی آنها پرداخته شده است و گواهانی که به وسیله ی منابع روایی معرفی شده اند از دایره ی این تحقیق بیرون هستند، در این ضمن حیطه ی این تحقیق شاهدان اخروی را شامل می شود که در بحث قضاوت و وکالت به شهادت می پردازند. از این رو، این تحقیق با توجه به نوع، از سنخ تحقیق های کاربردی است زیرا با آگاهی دادن به جامعه سعی در رفع انحرافات و ایجاد جامعه ای بهتر دارد. و با در نظر گرفتن جهت گیری کلی ، از سنخ یک پژوهش توصیفی – علی است. زیرا از یک سو به توصیف شاهدان می پردازد واز سوی دیگر در پی یافتن راهی است که چگونه یک انسان که همچون، هم نوعان در یک محیط زندگی می کند به مقام گواه بودن و شهادت می رسد. فعالیت انجام شده در روند تحقیق از سنخ تحقیق های کتابخانه ای است که به توصیف و تحلیل موضوع در 5 فصل پرداخته است. در فصل اول بیان شده که هرجا که قلمرو و احاطه ی حسی و علمی انسان است عالم شهود است و آنچه ماوراء آن است عالم غیب محسوب می گردد و تفاوت عوالم شهودی بررسی گردیده، در فصل دوم، حقیقت شهادت اخروی را بیان کرده و اعراف را به عنوان مکان شهادت شاهدان معرفی نموده و اصل تکلم و اصل دروغ در قیامت را بازگو می نماید. در فصل سوم به ترتیب مراتب شهود ، به عنوان کردن شاهدانی پرداخته که در عقاید ما ایشان شهود همه جانبه بر اعمال ما دارند مانند: خداوند، پیامبر خاتم ? ، ائمه معصومین، شهدا و ملائکه. در فصل چهارم به بررسی شاهدانی پرداخته شده که در این دنیا شهود ایشان از دید ما مخفی و پوشیده است، مانند: اعضای بدن، وجدان، اعمال انسان، زمین، معبودان، اموال غصب شده، زمان. در فصل پنجم در تعریف شهید بیان شده که هر کسی که در راه حق باشد و عقیده ی حق داشته باشد و در این راه از دنیا برود شهید است؛ سپس امتیازات او را بر شمرده و به راهکار رسیدن به این مرتبه ی عالی پرداخته شده است . از جمع بندی مطالب ، به دست می آید که ما نیز به عنوان یک فرد عادی می توانیم به درجه ی شهادت نائل آئیم ، فقط باید حضور همه جانبه ی هود را در اعمال خود احاساس و از همین حضور به محبت واقعی و عشق خدا برسیم و در زمره ی شهدا قرار گیریم. که با اهتمام به این مطالب می توانیم ما نیز از شاهدان قرآنی باشیم.

سپهرهای هستی یکی از کلیدی‌ترین اندیشه‌های کرکه‌گور است که تا حدی موجب منحصر به فرد بودن اندیشه‌ی او گردیده است. دغدغه اصلی کرکه‌گور انسان و احوالات وجودی او است. وی قائل به سه سپهر استحسانی، اخلاق و ایمان است که آنها را سپهرهای هستی نامیده است. منظور از سپهرهای هستی، طریقه‌های مختلف زندگی است که هر یک از آنها از لحاظ غایت و مقصد با یکدیگر تفاوت دارند. نخستین سپهر، سپهر استحسانی است که فرد فقط برای ارضای تمناهای شخصی‌اش زندگی می-کند و به دنبال خوش‌گذرانی و رضایتمندی امیال خود است. سپهر دوم، سپهر اخلاقی است که فرد به فکر انجام دادن تکلیف بر مبنای کلی است. سپهر سوم، سپهر ایمان است که منشاء ارتباط مطلق با خداوند است. ایمان مورد نظر کرکه‌گور نه تنها فراتر از عقل است، بلکه در برابر عقل قرار می‌گیرد. ایمانی که باید به نحو انفسی به دست آید، نه به طریق آفاقی. ایمان دلبستگی شورمندانه و بی‌حد و حصر به خداوند است. از نظر وی سعادت و غایت ابدی در سپهر ایمان به وقوع می‌پیوندد. به اعتقاد وی گذر از یک سپهر به سپهر دیگر با جهش امکان‌پذیر است.

مثال و خیال در اندیشۀ مولوی زهرا رجبی [1] غلامحسین غلامحسین‌زاده [2] تاریخ دریافت: 26/12/91 تاریخ تصویب: 18/9/92 چکیده مولوی یکی از برجسته‌ترین عارفان اهل حکمت در تاریخ تفکر فارسی است و همین امر سبب شده است تا اثر ارزندۀ او مثنوی، سرشار از مفاهیم عرفانی- حکمی باشد. از جملۀ این مفاهیم، مفهوم عالم مثال است که تاکنون اهل حکمت بیشتر در آن تأمل کرده­اند و کمتر مورد توجه اهل عرفان و ادبیات قرار داشته است. در این پژوهش سعی شده است مفهوم عالم مثال و حس مرتبط با آن یعنی قوۀ خیال و رابطۀ بین آن دو در مثنوی مولوی بررسی و تحلیل شود. نتایج به دست آمده نشان می­دهد که از نظر مولوی، عالم مثال و نیروی خیال، مفاهیمی هستی­شناسانه و معرفت­شناسانه هستند که تأمل در آن­ها چگونگی رابطۀ انسان با جهان و عالم ماورای ماده و نحوۀ دریافت‌های عرفانی و شهودی عارفان و حتی شاعران عارف را تبیین می‌کند. واژه­های کلیدی : عالم مثال، قوۀ خیال، مثنوی، معرفت­شناسی، مولوی، هستی‌شناسی. [1] . دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس؛ z.rajabi_id@yahoo.com [2] . دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس؛ ggholamhoseinzadeh@yahoo.com