جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

غالب اهل سنّت، شیعه را طرفدار بداء به معنای ظهور بعد از خفاء (معنای لغوی) دانسته‌اند و در نتیجه معتقدند شیعه گستره علم الهی را نپذیرفته و ظهور پس از خفا را بر خداوند متعال جایز می‌داند. محققان شیعه از قدیم‌الایام به دفاع از عقیده بداء پرداخته، معتقدند عقیده به بداء حقیقتی قرآنی است که آیات و روایات فراوانی از شیعه و اهل سنّت بر آن دلالت دارد. اسناد بداء به معنای لغوی آن به خداوند متعال مورد انکار محققان شیعه و اهل سنّت می‌باشد؛ ولی در تفسیر معنای اصطلاحی بداء اختلافاتی وجود دارد. برخی بداء را همسان نسخ دانسته‌اند و تفاوت این دو را اعتباری می‌دانند و برخی دیگر تفاوت بداء و نسخ را در تفاوت حوزه این دو دانسته، حوزه نسخ را امور تشریعی و حوزه بداء را امور تکوینی می‌دانند و برخی نیز معتقدند نسخ و بداء از دو گونه متفاوت‌اند. نوشتار حاضر بر این است تا ضمن تبیین و تفسیر دیدگاه‌های گوناگون پیرامون حقیقت بداء، به بررسی حقیقت بداء از نگاه روایات شیعی پرداخته، در پایان به تبیین برخی از آثار اعتقاد به بداء بپردازد

این رساله با موضوع «آثار اجتماعی دین از دیدگاه قرآن» در یک مقدمه، چهار بخش و یک نتیجه گیری تدوین شده است: در بخش اول به ضرورت و تعریف دین پرداخته شده است. نارسایی عقل آدمی و فقدان شرایط اساسی قانون گذار همچون علم و عدل و عصمت در انسان، دلایل اصلی ضرورت دین را برای جامعه بشری تشکیل می دهند. در بخش دوم با تکیه بر قرآن و سنت (قولی و عملی) و مستندات تاریخی به اثبات آثار اجتماعی دین پرداخته شده است. در بخش سوم، آثار سلبی دین در جامعه مثل فقر و ظلم مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و راهکاری برای مبارزه با فقر در جامعه ارائه شده است. در بخش چهارم، آثار ایجابی دین در جامعه همچون وحدت بشری و عدالت اجتماعی مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته است. همچنان که وحدت بشری بر سه اصل اساسی: توحید، وحدت انسان ها در خلقت و وحدت انسان ها در فطرت مبتنی است.