جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شبکه های اجتماعی غیررسمی فرصتی برای تبادل اطلاعات و تصمیم گیری، و موقعیتی برای حمایت اجتماعی و اقتصادی از مهاجران فراهم می آورد. دراین‌میان، پیوندهای فرد مهاجر با اعضای خانواده، خویشاوندان، دوستان و همسایگان سهم بسزایی را به خود اختصاص می دهد. نتایج مطالعه ابعاد ساختاری ، تعاملی و کارکردی شبکه های دوستی، خویشاوندی، همکاری و همسایگی 100 خانوار برگزیده مهاجر افغان ساکن در شهرک گلشهر مشهدنشان می دهداین مهاجران بیشترین حمایت های مالی و عاطفی را از خویشاوندان خود دریافت می کنند. ازسوی دیگر، عضویت 19 درصد از ایرانیان در شبکه اجتماعی مهاجران، تا اندازه ای بر پیوند آن‌ها با جامعه میزبان (ایران) دلالت دارد، اما تجمع مسکونی 42 درصد از این مهاجران در شهرک گلشهر با ثبات مسکونی بالا (24 سال)، نیز اقامت حدود 90 درصد اعضای شبکه اجتماعی مهاجران در این نقطه و تداخل گسترده در بین خرده‌شبکه های آنان حاکی از شکل گیری کلنی مهاجران افغان در مشهد است. این تجمع ازیک سو به حفظ و بازتولید خرده‌فرهنگ افغانی در مشهد و ازسوی دیگر به تشدید جدایی گزینی فضایی مهاجر میزبان انجامیده است.

نابرابری اجتماعی در فضای شهری حاصل دسترسی افتراقی نواحی شهر به منابع ارزشمند اجتماعی چون ثروت مادی، قدرت، منزلت و سرمایه فرهنگی است. نتایج محاسبه دو نوع نابرابری درآمدی و تحصیلی با استفاده از شاخص ضریب جینی در نواحی چهل گانه شهر مشهد که داده های اولیه آن از پیمایش وسیع اجتماعی در شهر مشهد در سال 1387 گرفته شده، نشان می دهد: اولا میزان نابرابری درآمدی و تحصیلی شهر مشهد به ترتیب برابر 0.355 و 0.267 است. ثانیا بر مبنای دو سنجه نابرابری درآمدی و تحصیلی می توان نواحی چهل گانه شهر مشهد را به سه خوشه یا دسته کاملا متمایز تقسیم کرد. در خوشه های اول تا سوم به ترتیب 12 (30%)، 23 (57.5%) و 5 (12.5%) ناحیه از نواحی شهر عضویت پیدا می کنند. ثالثا در بین خوشه های سه گانه نواحی، نظمی سلسله مراتبی از لحاظ برخورداری از درآمد خانوار، تحصیلات سرپرست و همچنین شدت نابرابری های درآمدی و تحصیلی برقرار است، اما این نظم در مورد دو دسته متغیر مذکور، برعکس است: در حالی که سطح برخورداری خوشه ها جنبه نزولی دارد، در مورد شدت نابرابری عکس این وضعیت صادق است. این وضعیت به روشنی حاکی از توسعه نامتوازن فضایی شهر مشهد است. به علاوه، اگر ملاک منصفانه بودن توزیع منابع در بین نواحی، مزیت توزیع برای محروم ترین نواحی منظور شود، در این صورت وضعیت موجود توزیع درآمد و تحصیل در بین نواحی چهل گانه شهر مشهد دلالت روشنی بر وجود نابرابری غیرمنصفانه در این شهر دارد.

فهم ما از واقعیت تابع روش دانستن ماست و با تغییر روش دانستن، شناخت ما نیز متحول می شود. در شرایط رویا رویی با واقعیت های چندلایه و پیچیده معنوی، برای فهم واقعیت، ناگزیر از اتخاذ روش های پدیدارشناختی هستیم که مدعای اصلی آن ها، کشف معانی نهفته و پی بردن به کنه واقعیت است. در مورد فهم تجربه های دینی و عرفانی که بسیار آمیخته به تقدس اند و به تعبیر عرفای اسلام، «اقبال به خدا و اعراض از غیر» هستند، تقلیل پدیده به واقعیت های اجتماعی یا روان شناختی، مانع فهمیدن می شود و این امر بهره گیری از پدیدارشناسی تجربی برای فهم تجربه های دینی را گریز ناپذیر می کند. در این نوشتار با مرور دستاوردهای پژوهش پدیدارشناسی و معرفی اصول و عناصر این نوع تحقیقات، با ارائه مثالی واقعی، پدیدارشناسی تجربی به عنوان سرمشقی برای فهم تجربه های دینی و عرفانی معرفی می شود.